การปฏิรูปเศรษฐกิจ

การสำรวจเศรษฐกิจในชนบทแห่งสยามโดยคาร์ล ซี. ซิมเมอร์แมน เป็นผลงานการแปลชิ้นสำคัญของนายซิม วีระไวทยะ เป็นการสำรวจเศรษฐกิจสยามสมัยสมบูรณาญาสิทธิราชย์ฉบับสมบูรณ์ชิ้นแรกที่แสดงให้เห็นปัญหาทางเศรษฐกิจ และสังคมของชาวสยามในภูมิภาค

แนวทางการปฏิรูปทางเศรษฐกิจและนโยบายการคลัง อันนำไปสู่ความเปลี่ยนแปลงโครงสร้างทางเศรษฐกิจ เมื่อครั้ง 'นายปรีดี พนมยงค์' รั้งตำแหน่งรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง พร้อมกับความเป็นมาและความสัมพันธ์ระหว่างระบบไพร่และกลไกทางภาษี อันเป็นเครื่องมือชิ้นสำคัญทางสังคมในระบอบศักดินา

ผลการดำเนินงานตามนโยบายเศรษฐกิจที่ได้จากความพยายามของคณะผู้ก่อการอย่างเป็นรูปธรรม เพื่อการปรับปรุงแก้ไขความป่วยไข้ทางเศรษฐกิจที่บ่อนเซาะชีวิตของราษฎรสยาม ผ่านการจัดทำพระราชบัญญัติให้ใช้บทบัญญัติแห่งประมวลรัษฎากร พุทธศักราช 2481

จากการที่ได้มีโอกาสศึกษาและทำความเข้าใจเค้าโครงการเศรษฐกิจมาบ้างนั้น ผู้เขียนมักจะตั้งคำถามกับตัวเองเสมอว่า หากเค้าโครงการเศรษฐกิจที่ได้รับการนำเสนอในปี ๒๔๗๖ ได้รับการยอมรับและถูกประกาศใช้ผ่านร่างกฎหมายที่สำคัญ ๒ ฉบับ ได้แก่ ร่างพระราชบัญญัติว่าด้วยการประกอบเศรษฐกิจ พุทธศักราช ๒๔๗๖ และร่างพระราชบัญญัติว่าด้วยการประกันความสุขสมบูรณ์ของราษฎร พุทธศักราช ๒๔๗๖ แล้วสังคมสยามในเวลานั้น และในเวลาต่อมาจะพึงมีรูปร่างหน้าตาเปลี่ยนแปลงไปเช่นไรบ้าง