เกร็ดประวัติศาสตร์

ไม่ว่าจะอยู่ในบทบาทไหน "ฉลบชลัยย์ พลางกูร" หรือที่เรียกกันอย่างเคยชินว่า "ครูฉลบ" ก็เป็นบุคคลอันเป็นที่รักของผู้ใกล้ชิดอย่างเต็มหัวใจ

  พระเจ้าช้างเผือก ผลงานภาพยนตร์อันลือเลื่องของนายปรีดี พนมยงค์ มักได้รับการเล่าแจ้งแถลงขานผ่านหลากหลายแง่มุมเสมอๆ ผมเองก็เคยเขียนถึงมาแล้วบ่อยหน ทว่า ในครานี้จะลองนำเสนอเนื้อหาที่ดูเหมือนยังมิค่อยปรากฏใครเอ่ยอ้างเท่าไหร่ นั่นคือแนะนำให้คุณผู้อ่านทำความรู้จัก "ช่างแต่งหน้านักแสดงประจำกองถ่ายภาพยนตร์" เรื่องดังกล่าว

พระเจ้าช้างเผือก : ภาพยนตร์แห่งสันติภาพท่ามกลางกองเพลิงสงคราม

1 เมษายน 2476 เป็นวันขึ้นปีใหม่ไทยในยุคสมัยนั้น แต่ ณ ห้วงเวลานั้น ได้เกิดการรัฐประหารครั้งแรกในภายใต้ระบอบใหม่ นำโดยนายกรัฐมนตรีคนแรกของประเทศไทย คือ พระยามโนปกรณ์นิติธาดา ซึ่งเป็นการรัฐประหารรัฐบาลตัวเอง ที่เรียกกันว่า "รัฐประหารโดยพระราชกฤษฎีกา"

31 มีนาคม 2564 116 ปี ศรีบูรพา สุภาพบุรุษสามัญชน ผู้เห็นเกียรติสำคัญกว่าทุกสิ่ง

ข้าพเจ้าเขียนบทความนี้ ณ วันที่ 9 มิถุนายน อันเป็นปีที่ 26 แห่งวันสวรรคตของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 8 จึงขอน้อมถวายแรงงานในการนี้เป็นราชพลี เจตนารมณ์ของการพิมพ์หนังสือเล่มนี้ นายชาญวิทย์เข้าใจว่าเพื่อจะลบล้างความคิดที่ว่านายปรีดีไม่ชอบเจ้า นอกไปจากนี้แล้ว ก็ต้องการจะยืนยันงานชิ้นโบว์แดงอันสำคัญที่นายปรีดีทำได้สำเร็จอย่างงดงาม “ในระหว่างสงครามโลกครั้งที่ 2”

วรรณกรรมเรื่อง "สี่แผ่นดิน" ที่ ส.ศิวรักษ์ หยิบยกมากล่าวถึงในงานเสวนา “Soft Power บนเส้นทางการต่อสู้เพื่อประชาธิปไตย" หัวข้อ ลอกคราบสี่แผ่นดิน: วิจารณ์วรรณกรรมอนุรักษ์นิยมผ่านมุมมองปัญญาชนสยาม หากว่าด้วยเรื่องของเกร็ดประวัติศาสตร์ ในเรื่องของการละเล่น จนถึงความเป็นอยู่ของสังคมสมัยรัชกาลที่ 5 นั้น ถือว่าวรรณกรรมชิ้นนี้เป็นเรื่องที่ยอดเยี่ยมมากที่สามารถถ่ายทอดเรื่องราวออกมาได้อย่างดีงาม

ภายหลังเหตุการณ์ขบวนการประชาธิปไตย 26 กุมภาพันธ์ 2492 สิ้นสุดลง ได้เกิดการเริ่มต้นของปฏิบัติการกวาดล้างและจับกุมคณะผู้ก่อการฯ ภายใต้การบังคับบัญชาของพลตำรวจตรีเผ่า ศรียานนท์ ซึ่งได้ตั้งกองบัญชาการปราบปรามขึ้นที่วังปารุสกวัน

กรณีสังหารโหดที่เกิดขึ้นช่วงทศวรรษ 2490 ยุคของคณะรัฐประหาร ผู้สนใจการเมืองไทยมักจะคุ้นเคยกับเรื่องราวฆาตกรรม 4 อดีตรัฐมนตรี ได้แก่ ดร.ทองเปลว ชลภูมิ, นายทองอินทร์ ภูริพัฒน์, นายถวิล อุดล และ นายจำลอง ดาวเรือง แต่ปรากฏว่ายังมี "เหยื่อฆาตกรรมทางการเมือง" อีกมากมาย ในจำนวนนั้นมีรายชื่อ 2 พี่น้องแห่งตระกูล "บุนนาค" อยู่ด้วย คือ นายชาญ และ นายเล็ก

นายทวี ตะเวทีกุล เป็นสมาชิกขบวนการเสรีไทยภายในประเทศชั้นผู้ใหญ่ผู้หนึ่งซึ่งได้รับความไว้วางใจและมีความใกล้ชิดกับนายปรีดี พนมยงค์หัวหน้าขบวนการนับตั้งแต่แรกเริ่ม