บทบาท-ผลงาน

รวมเอกสารทางการทูตฯ ในช่วงปี 2488 ระหว่างสงครามโลก ครั้งที่ 2 ซึ่งเน้นบันทึกและโทรเลขของอังกฤษและไทย ทั้งเรื่องปฏิบัติการเสรีไทยและความสัมพันธ์รวมถึงความขัดแย้ง การต่อรองทางการทูตระหว่างสหรัฐอเมริกา อังกฤษ และไทย

เอกสารทางการทูตในระหว่างสงครามโลก ครั้งที่ 2 แสดงให้เห็นถึงการเจรจาลับทางการทูตต่ออังกฤษและสหรัฐอเมริกา ทั้ง 2 ประเทศนี้มีความเห็นต่างกันโดยสหรัฐอเมริกามีแนวโน้มสนับสนุนไทยให้เป็นอิสระจากอิทธิพลของอังกฤษ

เอกสารทางการทูตชุดนี้เป็นหลักฐานทางประวัติศาสตร์สะท้อนถึงความสัมพันธ์ทางการทูตสมัยสงครามโลก ครั้งที่ 2 ของขบวนการเสรีไทยกับสหรัฐอเมริกา และอังกฤษเพื่อต่อต้านกองทัพญี่ปุ่นและปกป้องเอกราชอธิปไตยของไทย

ปรีดี พนมยงค์ เรียกร้องให้กระทรวงศึกษาธิการและกรรมการพิจารณาหนังสือแห่งชาติให้พิจารณาเพิกถอนรางวัลสารคดียอดเยี่ยมที่ พล.ท. ประยูร ภมรมนตรี ได้รับ เนื่องจากข้อมูลส่วนใหญ่ทำให้งานประวัติศาสตร์ถูกลดถอนการเสนอความจริงของงานวิชาการ

ปรีดี พนมยงค์ ชี้ให้เห็นข้อบิดเบือนในหนังสือชีวิต 5 แผ่นดินฯ ของพล.ท.ประยูร ภมรมนตรี ในประเด็นการ “ชักจูง” ร.ท.แปลก ขีตตะสังคะ, ร.ต.ทัศนัย มิตรภักดี, ดร.ตั้ว ลพานุกรม และนายแนบ พหลโยธิน รวมทั้งนายปรีดีให้เข้าร่วมการอภิวัฒน์สยาม

ปรีดี พนมยงค์ ชี้ให้เห็นข้อบิดเบือนในหนังสือชีวิต 5 แผ่นดินฯ ในประเด็นเรื่องการก่อตั้งคณะราษฎรกับคณะของพล.ท.ประยูร ภมรมนตรีคือ ปีที่มีการประชุม เรื่องที่ปรึกษาตกลงในที่ประชุม ตําแหน่งหัวหน้าคณะฯ และประธานในที่ประชุมฯ

กฎหมายมรดกของโซเวียตในช่วงเวลาดังกล่าวเน้นให้รัฐมีบทบาทสำคัญในการเข้าถึงและควบคุมทรัพย์สินของเอกชน ทั้งทางตรง (การรับมรดก) และทางอ้อม (ภาษีมรดกที่สูงมาก) ซึ่งสะท้อนแนวคิดของระบอบสังคมนิยมที่ให้ความสำคัญกับรัฐมากกว่ากรรมสิทธิ์ส่วนบุคคล

ปรีดี พนมยงค์ เขียนอธิบายเกี่ยวกับการจำแนกประเภทคดีปกครองในประเทศฝรั่งเศส อธิบายถึงความแตกต่างของศาลปกครองและศาลยุติธรรมในการตัดสินคดีเกี่ยวกับการกระทำของรัฐและการดำเนินการในระบบปกครอง

ปัญหาชาวรัสเซียผู้ถูกถอนสัญชาติสะท้อนถึงความยุ่งยากในทางกฎหมายระหว่างประเทศ โดยเฉพาะในกรณีที่บุคคลไม่มีสัญชาติอย่างชัดเจน การแก้ไขต้องอาศัยความร่วมมือระหว่างประเทศและการออกกฎหมายอันว่าด้วยกฎหมายขัดกัน (Law on Conflicts of Law)

ปาฐกถาเนื่องในโอกาส 100 ปี ชาตกาล ท่านผู้หญิงพูนศุข พนมยงค์ พ.ศ. 2555 ที่เสนอบทบาทของสตรีในมิติประวัติศาสตร์ การให้สิทธิแก่สตรีในทางกฎหมาย และความเสมอภาคในความหลากหลายทางเพศ