บทบาท-ผลงาน

เมื่อพระเจ้าหงสาทรงไม่พอพระทัยที่หักเอาเมืองกานบุรีไม่ได้สมดังพระทัยปรารถนา จึงตรัสสั่งให้รุกรานเมืองกานบุรีต่อไปด้วยความกริ้วโกรธสุดเหลือประมาณ ด้วยสรรพกำลังที่ด้อยกว่ากองทัพหงสาเป็นอันมาก หรือว่าเมืองกานบุรีจะถึงคราวสูญสิ้นแล้วในครานี้?

บทความนี้นำเสนอพัฒนาการทางการเมืองของกลุ่มเสรีไทยสกลนคร ภายหลังสงครามโลกครั้งที่ ๒ โดยชูในบทบาทของนายเตียง ศิริขันธ์ และสมาชิกสำคัญในพื้นที่ ที่มีส่วนเกี่ยวข้องต่อการสนับสนุนและช่วยเหลือขบวนการกู้ชาติของลาวและเวียดนาม จนเกิดเป็นความร่วมมือทางยุทธศาสตร์ในภูมิภาคอินโดจีนช่วงทศวรรษ 2480–2490

พระเจ้าหงสาทรงกรีฑาทัพมาถึงเมือง “กานบุรี” หัวเมืองหน้าด่านก่อนจะถึงกรุงอโยธยา และมีรับสั่งให้นำเหล่าพหลพลโยธาหาญบดขยี้เมืองกานบุรีให้ราบเป็นหน้ากลอง หากเจ้าเมืองและไพร่พลแห่งกานบุรีก็ได้เข้าต่อยุทธ์ด้วยกองทัพหงสาอย่างแข็งขัน และดูจะสามารถป้องกันเมืองได้ดีกว่าที่กองทัพหงสาคาดไว้

เมื่อพระเจ้าจักราแห่งกรุงอโยธยาปฏิเสธข้อเสนอของพระเจ้าหงสา พระเจ้าหงสามีความยินดีปรีดาที่ได้รับความชอบธรรมในการประกาศสงครามกับกรุงอโยธยา และทรงมีรับสั่งให้อัครมหาเสนาบดีจัดเตรียมไพร่พลให้พร้อมสรรพเพื่อบดขยี้กรุงอโยธยาให้ราบเป็นหน้ากลองโดยพลัน

ย้อนเวลากลับไปเข้าร่วมการประชุมสภาว่าด้วยกรณี “ผ้าบาง” สำหรับชาวนาจากประเทศอังกฤษ ที่นำเข้ามาเพื่อแก้ไขปัญหาการขาดแคลนเสื้อผ้าและเครื่องนุ่งห่มของประชาชน ภายใต้บริบททางเศรษฐกิจของประเทศที่ซบเซาลงในช่วงหลังสงครามโลกครั้งที่สอง

เมื่อพระเจ้าหงสาได้ส่งคณะทูตไปเจรจาขอช้างเผือกจากพระเจ้าจักราแห่งกรุงอโยธยา ซึ่งพระเจ้าจักราทรงตระหนักดีถึงเจตนาอันชั่วร้ายของพระเจ้าหงสา จึงได้ปฏิเสธคณะทูตด้วยพระสุรเสียงอันมั่นคงแน่วแน่ว่าพระองค์มีความพร้อมเป็นอย่างยิ่งที่จะใช้กำลังตอบโต้ฝ่ายหงสาหากเกิดสงครามขึ้น

พระเจ้าหงสา กษัตริย์เจ้าสำราญผู้กระหายสงครามแห่งกรุงหงสาวดี ได้เห็นพ้องต้องกันกับกษัตริย์โมกุลผู้ยิ่งใหญ่ว่า กรุงอโยธยาจะต้องถูกบดขยี้ให้ราบเป็นหน้ากลองเพื่อไม่ให้เป็นเสี้ยนหนามต่อการแผ่ขยายอำนาจของตนสืบไป พระเจ้าหงสาจึงส่งคณะทูตไปเจรจาขอช้างเผือกจากพระเจ้าจักราเพื่อสร้าง "ความชอบธรรม" ในการประกาศสงครามกับกรุงอโยธยา

อาชญาสิทธิ์ ศรีสุวรรณ ได้ร้อยเรียงเรื่องราวที่น่าสนใจของ "นางสาวเล็ก" ผู้เป็น "แรงดาลใจ" ให้ "นายผี" ได้บรรจงร้อยเรียงบทกวี "เราชะนะแล้ว, แม่จ๋า" อันโด่งดังขึ้นมาเพื่อสะท้อนภาพการต่อสู้ของชนชั้นกรรมาชีพภายใต้ระบบทุนนิยมที่กดขี่ และเรื่องราวการต่อสู้ของนางสาวเล็กก็ยังเป็นฟันเฟืองขับเคลื่อนพลังแห่งกรรมกรสตรีให้โลดแล่นมาจวบจนปัจจุบัน

ในตอนที่ 4 ของ “พระเจ้าช้างเผือก“ ผู้อ่านจะได้เห็นถึงลักษณะนิสัยส่วนพระองค์ของพระเจ้าจักราที่ทรงยึดมั่นถือมั่นในหลักพระพุทธศาสนาและหลักสันติภาพเหนือสิ่งอื่นใด อีกทั้งผู้อ่านจะได้เห็นเหตุการณ์สำคัญที่ทำให้พระเจ้าจักราทรงได้รับความสุขอย่างที่ “ไม่เคยมีมาก่อน“ ในตอนนี้

ในวันฉัตรมงคล พระเจ้าจักราทรงเสด็จมายังที่ประทับพร้อมด้วยเสนาอำมาตย์และเหล่าพหลพลโยธาหาญ หากพระองค์ไม่ได้สนพระทัยในบรรยากาศโออ่าภายในท้องพระโรง รวมถึงการแสดงของเหล่านางรำผู้ล้วนแต่อ่อนช้อยงดงามแต่อย่างใด เนื่องด้วยทรงทราบข่าวว่ากษัตริย์โมกุลได้เข้าร่วมเป็นพันธมิตรกับกษัตริย์หงสา ทำให้กรุงอโยธยาเปรียบเสมือนลูกไก่ในกำมือที่จะถูกบดขยี้ได้ทุกเมื่อ