บทความ

บทความนี้ได้นำคำพิพากษาคดี “ย่างสด” นายเตียง ศิริขันธ์ กับพวก ซึ่งได้ประกาศในปี พ.ศ. 2502 มาตีแผ่และนำเสนอแก่ผู้อ่านทุกท่าน เพื่อเปิดเผยข้อเท็จจริง เหตุการณ์ และบริบททางการเมืองในยุคนั้นอย่างละเอียด และชวนคิดต่อไปว่า “ใคร” คือผู้อยู่เบื้องหลังเหตุการณ์สังหารโหดในครั้งนี้

“ศรีบูรพา” จะนำพาทุกท่านไปพบกับ “โทษ” ที่จะเกิดขึ้นต่อรัฐบาลเมื่อมีการจำกัดสิทธิและเสรีภาพของ “สื่อ” โดยยกเหตุการณ์ทางประวัติศาสตร์ที่เกิดขึ้นในขณะนั้นมาประกอบ และได้ชี้ให้เห็นถึง “คุณ” ต่อรัฐบาลเมื่อมีการคืนสิทธิและเสรีภาพให้กับสื่อ

เมื่อพระเจ้าจักราแห่งกรุงอโยธยาปฏิเสธข้อเสนอของพระเจ้าหงสา พระเจ้าหงสามีความยินดีปรีดาที่ได้รับความชอบธรรมในการประกาศสงครามกับกรุงอโยธยา และทรงมีรับสั่งให้อัครมหาเสนาบดีจัดเตรียมไพร่พลให้พร้อมสรรพเพื่อบดขยี้กรุงอโยธยาให้ราบเป็นหน้ากลองโดยพลัน

บทสัมภาษณ์ของ พันตรี วิลาศ โอสถานนท์ ว่าด้วยที่มาและบทบาทของ พ.ต.วิลาศ ที่ได้เข้ามามีส่วนสำคัญในการก่อตั้ง “กรมโฆษณาการ” ภายหลังการเปลี่ยนแปลงการปกครอง พ.ศ. 2475 ก่อนจะยกระดับเป็น “กรมโฆษณาการ” และได้เปลี่ยนชื่อเป็น “กรมประชาสัมพันธ์” มาจวบจนถึงปัจจุบัน

วิสุทธิ์ บุษยกุล อดีตสมาชิกขบวนการเสรีไทยได้ร้อยเรียงเรื่องราวชีวิตและผลงานของเตียง ศิริขันธ์ "ขุนพลภูพาน" โดยได้สอดแทรกเกร็ดประวัติศาสตร์ว่าด้วยชีวิตส่วนตัวของเตียง ขบวนการเสรีไทยสกลนคร ชีวิตทางการเมือง ตราบจนวาระสุดท้ายที่ต้องพลีชีพให้กับความอยุติธรรม

พบกับความงดงามของ “วรรณกรรม” ที่ถูกต่อยอดไปสู่ “ภาพยนตร์” ที่เฉิดฉายบนเวทีโลก โดยยกตัวอย่างผลงานสองเรื่องคือ “Kokuho” และ “A Pale View of Hills” ซึ่งต่างสะท้อนวัฒนธรรม ความทรงจำ และบาดแผลทางสังคมของญี่ปุ่นหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 ในมุมมองที่ละเอียดอ่อน

ย้อนรอยไปสำรวจการก่อตั้งขบวนการเสรีไทยในจังหวัดสกลนคร และการรวบรวมสมาชิก ซึ่งทุกท่านจะได้เห็นถึงบทบาทของเตียง ศิริขันธ์ และความร่วมแรงร่วมใจของผู้นำท้องถิ่น ครู และประชาชนการจัดตั้งขบวนการเสรีไทยในจังหวัดสกลนคร

ย้อนเวลากลับไปเข้าร่วมการประชุมสภาว่าด้วยกรณี “ผ้าบาง” สำหรับชาวนาจากประเทศอังกฤษ ที่นำเข้ามาเพื่อแก้ไขปัญหาการขาดแคลนเสื้อผ้าและเครื่องนุ่งห่มของประชาชน ภายใต้บริบททางเศรษฐกิจของประเทศที่ซบเซาลงในช่วงหลังสงครามโลกครั้งที่สอง

บทความชิ้นนี้เป็นส่วนหนึ่งจากปาฐกาถาเรื่อง "นโยบายต่างประเทศที่พึงปรารถนา และแนวความคิดของท่านปรีดี พนมยงค์" ที่มีการกล่าวถึงแนวทางแก้ไขปัญหาในกรณีที่ไทยเข้าไปมีส่วนเกี่ยวข้องในสงครามกลางเมืองกัมพูชา

ในวาระครบรอบวาระ 111 ปี ชาตกาล จำกัด พลางกูร ปัญญาชนสังคมนิยมหนุ่มแห่งยุค ทูตเสรีไทยรายแรก ผู้บุกเบิกโลกภายนอกในดินแดนจีน วันใหม่ นิยม ขอนำเสนอเรื่องราว “คณะกู้ชาติ” ของจำกัด พลางกูร และมิตรสหาย ก่อนจะรวมกับขบวนการเสรีไทยภายในประเทศ ภายใต้นายปรีดี พนมยงค์