ข่าวสารและบทความ

เมื่อวันที่ 12 ธันวาคม 2568 นายปรีดิวิชญ์ พนมยงค์ กรรมการบริหารและกรรมการผู้จัดการ สถาบันปรีดี พนมยงค์ เข้าร่วมพิธีประกาศและมอบรางวัล เทศกาลภาพยนตร์สั้น (Thai Short Film and Video Festival) ครั้งที่ 29

ช่วงถาม-ตอบ ร่วมแสดงความคิดเห็น ของผู้เข้าร่วมเสวนาในงาน PRIDI Talks #33 มุ่งหน้าสู่การยุบสภา (?) ความหวังสู่รัฐธรรมนูญฉบับประชาชน

การอ่านใหม่ของการอภิวัฒน์ 2475 ผ่านกรอบความคิดเรื่อง “พระศรีอาริย์” โดยชี้ให้เห็นว่า แนวคิดดังกล่าวเป็นทุนทางวัฒนธรรมและการเมืองที่คณะราษฎร โดยเฉพาะ ปรีดี พนมยงค์ นำมาแปลความในเชิงสังคมและเศรษฐกิจผ่านประกาศคณะราษฎรฉบับที่ 1 และเค้าโครงการเศรษฐกิจ

รัฐธรรมนูญที่แก้ไขไม่ได้ มิใช่เพียงปัญหาทางเทคนิคของกฎหมาย หากแต่เป็นปัญหาเชิงโครงสร้างของระบอบประชาธิปไตย ด้วยกลไกค่ายกลรัฐธรรมนูญ ตั้งแต่มาตรา 256 อำนาจยับยั้งของวุฒิสภา และบทบาทองค์กรอิสระ

จากอนุสาวรีย์ ศาลผี โรงงานอุตสาหกรรม จนถึงโบสถ์คณะราษฎร เมืองกาญจนบุรีคือพื้นที่ที่ความทรงจำเกี่ยวกับพระยาพหลพลพยุหเสนา มิได้ดำรงอยู่เพียงในประวัติศาสตร์การเมืองระดับชาติ หากฝังแน่นอยู่ในชีวิตประจำวันของผู้คนในท้องถิ่น หลังการอภิวัฒน์ 2475

เสียงจากสมาชิกรัฐสภาที่สะท้อนความพังทลายของความหวังในการมีรัฐธรรมนูญฉบับประชาชน เมื่อกลไกการแก้ไขยังถูกผูกขาดโดยอำนาจเดิม และการมีส่วนร่วมของประชาชนถูกลดทอนเหลือเพียงพิธีกรรมทางการเมือง

ส.ค.ส. พุทธศักราช 2569 ของสถาบันปรีดี พนมยงค์ ในปีนี้ เชื่อมโยงโดยตรงกับข้อความใน ส.ค.ส. ที่ยกถ้อยคำจาก พระเจ้าช้างเผือก ซึ่งย้ำเตือนว่า ความสุขของบุคคลจะงอกงามได้อย่างแท้จริง ก็ต่อเมื่อบ้านเมืองมีสันติภาพที่ตั้งอยู่บนสติปัญญา

บรรยากาศแห่งความสงบสุขในพระราชสำนักกรุงอโยธยา ของขุนนางและเสนาบดี ท่ามกลางเสียงเพลงอันอ่อนหวานของเรณู ความรื่นรมย์ในยามเช้ากลับแฝงด้วยนัยของการละเลย “สัญญาณอันตราย” ที่กำลังก่อตัวขึ้นนอกกำแพงเมือง

รศ.ธีระ อธิบายเส้นทางการแก้ไขรัฐธรรมนูญทั้งฉบับ แม้จะมี “กำแพง” ในชั้นวาระที่สอง วาระที่สาม และบทบาทของวุฒิสภา แต่ทุกขั้นตอนยังเป็นพื้นที่ของการต่อสู้เชิงเหตุผล และการโน้มน้าวในระบบรัฐสภา

นายกฤช เอื้อวงศ์ อธิบายถึงสถานการณ์การเมืองและกระบวนการแก้รัฐธรรมนูญไทย โดยชี้ให้เห็นว่ารัฐธรรมนูญฉบับประชาชน ยังเผชิญอุปสรรคเชิงโครงสร้างอำนาจ วุฒิสภา และกลไกองค์กรอิสระ พร้อมย้ำว่าไม่ควรนำการยุบสภาหรือการอภิปรายไม่ไว้วางใจมาเป็นตัวประกัน