ปัญญานันทภิกขุ

ม.ร.ว.สายสวัสดี สวัสดิวัตน เล่าเรื่องชีวิตและความสัมพันธ์ระหว่างคุณพ่อคือ ม.จ.ศุภสวัสดิ์วงสนิท สวัสดิวัตน กับนายปรีดี พนมนงค์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งที่ร่วมกันปฏิบัติภารกิจในขบวนการเสรีไทยเพื่อสันติภาพของประเทศ

ประมวลทรรศนะต่อเส้นทางชีวิตและคุณูปการของ 'นายปรีดี พนมยงค์' ผ่านสายตาของ 'พระราชนันทมุนี' หรือ 'ท่านปัญญานันทภิกขุ' ซึ่งได้แสดงปาฐกถาธรรมไว้ ณ เรือนไทยหอประชุมภายในเขตอนุสรณ์สถานปรีดี พนมยงค์ จังหวัดพระนครศรีอยุธยา เมื่อช่วงบ่ายของวันแรกที่อัฐิธาตุของรัฐบุรุษอาวุโสกลับสู่มาตุภูมิ ในวันที่ 7 พฤษภาคม 2529

  ในวันที่ 2 พฤษภาคม 2526 ในเวลาประมาณช่วงบ่ายๆ ดิฉันนั่งอยู่ที่วัดป่าจิตตวิเวก ประเทศอังกฤษ เพราะเดินทางไปกราบท่านเจ้าคุณปัญญาฯ เนื่องจากท่านเดินทางมาที่อังกฤษและมาพักที่วัด ระหว่างนั้นมีโทรศัพท์มาจากเมืองปารีส พระท่านก็ลุกขึ้นไปรับสาย และเดินกลับมาบอกว่า ท่านผู้หญิงพูนศุขโทรมาโดยอยากจะขอเชิญท่านเจ้าคุณปัญญาฯ ไปที่งานพิธีศพอาจารย์ปรีดี เพราะอาจารย์ปรีดีนั้น ได้เสียชีวิตแล้ว ดิฉันนั่งอยู่ด้วยตรงนั้น ท่านเจ้าคุณปัญญาฯ ได้ตอบตกลงว่าไป

บันทึกความทรงจำของ ม.ร.ว.สายสวัสดี ธิดา ม.จ.ศุภสวัสดิ์วงศ์สนิท สวัสดิวัตน ที่มีต่อท่านผู้หญิงพูนศุข พนมยงค์

“แม้กระทั่งสมณะผู้ทรงศีล ๒๒๗ นับแต่องค์สังฆปรินายกสมเด็จพระสังฆราชองค์ปัจจุบัน ลงไปถึงพระราชาคณะชั้นผู้ใหญ่ ที่ได้มีโอกาสเยือนกรุงปารีส ก็ได้พบปะสนทนากับท่านปรีดีฯ” สุพจน์ ด่านตระกูล

ปรีติธรรม รวมธรรมทัศน์ของพระมหาเถระต่อปรีดี พนมยงค์