สมชาย นีละไพจิตร

อังคณา นีละไพจิตร กล่าวปาฐกถา 20 ปีของการต่อสู้กับการลอยนวลผู้กระทำผิด ทวงถามความยุติธรรมต่อรัฐ และเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้อง ซึ่งเป็นการตั้งคำถามต่อการบังคับสูญหายในสังคมไทยและเกี่ยวเนื่องในวาระวันผู้สูญหายสากุล 30 สิงหาคม

สมชาย นีละไพจิต เป็นทนายความที่เสียสละ ทุ่มเท เพื่อส่วนรวมอย่างมาก โดยเฉพาะในการทำคดีต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับด้านสิทธิมนุษยชนภายใต้นามของ “สภาทนายความ“

19 ปี การบังคับสูญหาย สมชาย นีละไพจิตร กับการเดินทางของ พ.ร.บ.ป้องกันและปราบปรามการทรมานและการกระทำให้บุคคลสูญหาย พ.ศ. 2565 ตลอดจนความเปลี่ยนแปลงในระบบยุติธรรมและสังคมที่รอวันมาถึง

วันที่ 30-31 สิงหาคมของทุกปี เป็นวันที่ทั่วโลกถือเป็น วันแห่งการรำลึกถึงเหยื่อของการบังคับสูญหายสากล (International Day of Enforced or Involuntary Disappearances)

วันนี้ครบรอบ 18 ปีเต็ม ที่การถูกบังคับให้สูญหายยังไม่ได้ถูกรับการแก้ไขหรือเกิดความรับผิดชอบใดๆ ก็ตามจากรัฐไทย จนถึงวันนี้ 18 ปี แต่กลับมีจำนวนบุคคลที่ถูกบังคับให้สูญหายเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ และยังไม่มีทีท่าว่าจะเกิดเป็นรายสุดท้าย หรือ ได้พบ "ร่าง" ของบุคคลเหล่านั้น

ในทางวิทยาศาสตร์เราบอกว่า วัสดุอะไร จะต้องไม่สูญหายไปจากโลกนี้ ไม่สามารถหายไปได้ แต่จริงๆ แล้วสิ่งที่เกิดขึ้น การที่คนคนหนึ่งถูกบังคับให้หายไป

การบังคับสูญหายสมชาย นีละไพจิตร เมื่อวันที่ 12 มีนาคม 2547 ได้เปลี่ยนเรื่องราวการบังคับสูญหายในประเทศไทยให้เป็นที่รับรู้ไปทั่วโลก

คดีคนหายที่สามารถนำขึ้นสู่การพิจารณาของศาลยุติธรรมเป็นรายแรกได้นั่นก็คือ การหายตัวไปของทนายสิทธิมนุษยชนที่เป็นกรณีดังไปทั่วโลก 'ทนายสมชาย นีละไพจิตร'