ภราดรภาพ

ปัญหาสามจังหวัดชายแดนใต้สั่งสมปัญหามาตั้งแต่กรณีหะหยีสุหลงในทศวรรษ 2490 และการแก้ไขปัญหาความขัดแย้งนั้นสามารถเชื่อมโยงจากหลักเอกภาพ สันติภาพ สันติธรรมของปรีดี พนมยงค์ที่มีแนวคิดสันติภาพเริ่มต้นมาตั้งแต่สมัยสงครามโลก ครั้งที่ 2

แนวคิดราษฎรของปรีดี พนมยงค์ โดยได้เปรียบเทียบกับแนวคิดราษฎรก่อนและหลังการอภิวัฒน์สยาม และแสดงให้เห็นว่าราษฎรของปรีดีมีความเชื่อมโยงกับการที่ราษฎรมีสิทธิ เสรีภาพ เสมอภาค และภราดรภาพซึ่งแตกต่างจากแนวคิดราษฎรก่อนการอภิวัฒน์

ความพยายามในการบรรยาย “กฎหมายปกครอง” ในปี 2474 ของหลวงประดิษฐ์มนูธรรม ในยุคสมัยซึ่งการเรียนการสอนกฎหมายของประเทศไทย ได้รับอิทธิพลจากระบบกฎหมายอังกฤษที่ไม่มีการแบ่งแยกกฎหมายมหาชนและกฎหมายปกครองออกมาอย่างชัดเจน

ในสังคมแบบนี้จะไม่มีใครอยู่เหนือกฎหมาย และ ผู้อำนาจรัฐก็ไม่ใช้กฎหมายยัดคดีให้กับผู้เห็นต่างหรือคนที่มีความเห็นหรือเป็นฝ่ายตรงกันข้าม

ผลงานจำนวนมากของปรีดีโดยเฉพาะด้านความเป็นธรรมของเศรษฐกิจและสังคมพบว่า มีฐานมาจากแนวคิด “ภราดรภาพนิยม”

เพื่อที่การประกอบเศรษฐกิจจะได้ดำเนินไปโดยเรียบร้อยและได้ผลดี รัฐบาลก็จำต้องวางแผนเศรษฐกิจแห่งชาติ การวางแผนเศรษฐกิจแห่งชาตินี้จะต้องคำนวณและสืบสวนเป็นลำดับดั่งต่อไปนี้

“รัฐสวัสดิการ” เป็นโจทย์สำคัญอย่างหนึ่งที่มีความสำคัญมาก จะเห็นกันได้ชัดเจนโดยเฉพาะในช่วงการแพร่ระบาดของโควิด-19 ระลอกและระลอกเล่า มีการตั้งคำถามถึงคุณภาพชีวิตของประชาชน และ ความไม่แน่นอนทางเศรษฐกิจที่เกิดขึ้นจากการระบาดของโรค

หลักภราดรภาพ คือ วิธีการและทางออกของปัญหาที่จะช่วยเยียวยาผลกระทบจากโควิด-19 ในครั้งนี้ จากหลักคิดนี้เอง เขาเสนอว่า รัฐบาลควรที่จะปรับเปลี่ยนนโยบายที่ใช้อยู่ โดยมองถึงนโยบายระยะสั้น และระยะยาว

ดังได้เสนอไว้ในบทความเรื่อง ภราดรภาพ (Solidarity) คืออะไร ว่าความคิดเรื่องภราดรภาพนิยมนี้มิใช่เป็นเพียงปรัชญา หรืออุดมการณ์ทางการเมืองหากเชื่อมโยงกับธรรมชาติของมนุษย์ที่มีข้อบ่งชี้ในทางชีววิทยาซึ่งเป็นวิทยาศาสตร์แล้ว แนวคิดเรื่องภราดรภาพนิยมนี้ยังถือเป็นแนวคิดเชิงศีลธรรมที่ปรากฏในคำสอนของทุกศาสนาด้วย

ข้อมูลจากหนังสือ “ภราดรภาพนิยม (Solidarisme) ของ ปรีดี พนมยงค์” โดย ฐาปนันท์ นิพิฏฐกุล