80 ปีวันสันติภาพไทย

เมื่อพระเจ้าหงสาทรงไม่พอพระทัยที่หักเอาเมืองกานบุรีไม่ได้สมดังพระทัยปรารถนา จึงตรัสสั่งให้รุกรานเมืองกานบุรีต่อไปด้วยความกริ้วโกรธสุดเหลือประมาณ ด้วยสรรพกำลังที่ด้อยกว่ากองทัพหงสาเป็นอันมาก หรือว่าเมืองกานบุรีจะถึงคราวสูญสิ้นแล้วในครานี้?

บทความนี้กล่าวถึงบทบาทและความเคลื่อนไหวของถวิล อุดล ในขบวนการเสรีไทย ซุึ่งแม้ว่าภารกิจของนายถวิลจะปฏิบัติงานไม่ประสบผลสำเร็จมากนัก แต่สิ่งหนึ่งที่ปรากฏคือการแสดงออกถึงความจริงใจในการต่อสู้เพื่อเอกราชของชาติ และส่งผลให้กลุ่มแกนนำสายอีสานได้รับการยอมรับและถูกกล่าวถึงในเวลาต่อมา

พระเจ้าหงสาทรงกรีฑาทัพมาถึงเมือง “กานบุรี” หัวเมืองหน้าด่านก่อนจะถึงกรุงอโยธยา และมีรับสั่งให้นำเหล่าพหลพลโยธาหาญบดขยี้เมืองกานบุรีให้ราบเป็นหน้ากลอง หากเจ้าเมืองและไพร่พลแห่งกานบุรีก็ได้เข้าต่อยุทธ์ด้วยกองทัพหงสาอย่างแข็งขัน และดูจะสามารถป้องกันเมืองได้ดีกว่าที่กองทัพหงสาคาดไว้

สวัสดิ์ ตราชู ได้ร้อยเรียงชีวิตที่พลิกผันจาก “พ่อค้าพริก“ มาเป็น ”เสรีไทย“ ร่วมกับเตียง ศิริขันธ์ หรือ ”ขุนพลภูพาน“ แม้ว่าจะต้องละทิ้งอาชีพการงานและต้องฝ่าฟันอุปสรรคนานัปการก็ตาม

เมื่อพระเจ้าจักราแห่งกรุงอโยธยาปฏิเสธข้อเสนอของพระเจ้าหงสา พระเจ้าหงสามีความยินดีปรีดาที่ได้รับความชอบธรรมในการประกาศสงครามกับกรุงอโยธยา และทรงมีรับสั่งให้อัครมหาเสนาบดีจัดเตรียมไพร่พลให้พร้อมสรรพเพื่อบดขยี้กรุงอโยธยาให้ราบเป็นหน้ากลองโดยพลัน

ในวาระครบรอบวาระ 111 ปี ชาตกาล จำกัด พลางกูร ปัญญาชนสังคมนิยมหนุ่มแห่งยุค ทูตเสรีไทยรายแรก ผู้บุกเบิกโลกภายนอกในดินแดนจีน วันใหม่ นิยม ขอนำเสนอเรื่องราว “คณะกู้ชาติ” ของจำกัด พลางกูร และมิตรสหาย ก่อนจะรวมกับขบวนการเสรีไทยภายในประเทศ ภายใต้นายปรีดี พนมยงค์

วันใหม่ นิยม ได้เสนอแนวทางในการรำลึกและเรียนรู้ประวัติศาสตร์ให้ครอบคลุมบทบาทคนไทยหลากหลายหมู่เหล่า อันจะนำไปสู่การทำให้ประวัติศาสตร์ของขบวนการเสรีไทยเป็น “ประวัติศาสตร์ร่วม” ของคนไทยทุกคนทุกระดับชั้นต่อไปในอนาคต

ปรีดี พนมยงค์ ได้กล่าวถึงที่มาของนวนิยายเรื่อง "พระเจ้าช้างเผือก" ก่อนจะนำพาทุกท่านเข้าสู่เรื่องราวภายในอาณาจักรแห่งพระเจ้าช้างเผือกให้ทุกท่านได้ติดตามต่อไป โดยจะเห็นได้ว่านวนิยายเรื่องนี้ถูกเขียนขึ้นเพื่ออุทิศให้แก่ “สันติภาพ” เพราะว่า “ชัยชนะแห่งสันติภาพนั้นมิได้มีชื่อเสียงบรรลือนามน้อยไปกว่าชัยชนะแห่งสงครามแต่อย่างใด”

พระเจ้าช้างเผือก เป็นภาพยนตร์ที่มีความน่าสนใจในแง่วัตถุประสงค์การถ่ายทำและวิธีการนำเสนอทรรศนะทางสังคม การเมือง การทูต ผ่านการอุปนิสัยและลักษณะภายนอกของตัวละคร ในโอกาสที่ภาพยตร์เรื่องนี้ได้รับขึ้นทะเบียนให้เป็นมรดกความทรงจำแห่งโลก ทำให้มีการจัดเสวนาในประเด็นที่เกี่ยวข้องกับภาพยนตร์พระเจ้าช้างเผือกอย่างหลากหลาย

โคทม อารียา ได้นำเกร็ดประวัติศาสตร์สันติภาพไทยจากหนังสือโมฆสงครามมาสรุปให้ทุกท่านได้ติดตามโดยสังเขป ซึ่งจะทำให้ทุกท่านเห็นว่าหนังสือเล่มนี้มีความเกี่ยวข้องกับวันสันติภาพไทยอย่างแยกไม่ออก