ขบวนการเสรีไทย

สถาบันปรีดี พนมยงค์ ได้รับเกียรติจาก 'ศาสตราจารย์กิตติมศักดิ์ ดร.อัศวิน จินตกานนท์' บุตรชายคนสุดท้องของ 'คุณอนันต์ จินตกานนท์' อดีตสมาชิกขบวนการเสรีไทยในสหรัฐอเมริกา ร่วมพูดคุยถึงเรื่องราวความทรงจำ ครอบครัว และชีวิตการทำงานของคุณพ่อและคุณแม่ กับบทบาทหน้าที่ในขบวนการเสรีไทย ณ ประเทศสหรัฐอเมริกา

ความเป็นมาของสวนเสรีไทยตั้งแต่เริ่มต้นจากการเป็น "บึงตาทอง" โดยผ่านการพัฒนาตามยุคสมัยจนประสบความสำเร็จเป็น "สวนเสรีไทย" ในปัจจุบัน

ฐานคิดของ 'นายปรีดี พนมยงค์' ว่าด้วยการดำเนินนโยบายการต่างประเทศ คือ "ความเป็นกลาง" อันเป็นฐานคิดซึ่งอยู่ภายใต้กรอบหลักการสำคัญ คือ "แนวคิดสันติภาพ" โดยทัศนะดังกล่าวแสดงออกผ่านบทสัมภาษณ์ซึ่งเป็นการสนทนาระหว่างนายปรีดีกับสำนักข่าวไทยและต่างประเทศ ณ กรุงปารีส ประเทศฝรั่งเศส

ช่วงตอบคำถามในงานเสวนา PRIDI Talks #17: 77 ปี วันสันติภาพไทย "ความคิดสันติภาพของปรีดี พนมยงค์ กับ สันติภาพของโลกในปัจจุบัน" มีคำถามจากผู้ชมทั้งช่องทางออนไลน์และในหอประชุม

ในวาระ 77 ปี วันสันติภาพไทย สถาบันปรีดี พนมยงค์ ร่วมกับกรุงเทพมหานคร จัดกิจกรรม PRIDI × BMA กิจกรรมครบรอบ 77 ปี วันสันติภาพไทย ขึ้น ณ สวนเสรีไทย บึงกุ่ม บริเวณห้องสมุดและพิพิธภัณฑ์เสรีไทยอนุสรณ์

วันที่ 16 สิงหาคม 2565 ที่ผ่านมา ในวาระ 77 ปี วันสันติภาพไทย ในช่วงเช้า สถาบันปรีดี พนมยงค์ ได้ร่วมกับมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ จัดพิธีวางช่อดอกไม้บริเวณลานปรีดี พนมยงค์ หน้าตึกโดม เพื่อเป็นรำลึกถึงคุณูปการของผู้เสียสละในขบวนการเสรีไทย ภายใต้การนำของ ‘นายปรีดี พนมยงค์’ ในฐานะของหัวหน้าขบวนการฯ และผู้เสียชีวิตจากสงครามโลกครั้งที่ 2   

เรื่องราวเกร็ดประวัติศาสตร์ซึ่งเกี่ยวข้องกับปฏิบัติการของขบวนการเสรีไทย ผ่านการทำงานที่เต็มไปด้วยความยากลำบากและความท้าทายในทุกๆ สมรภูมิ

16 สิงหาคม 2488 นายปรีดี พนมยงค์ ผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ ในรัชกาลที่ 8 ได้ออก “ประกาศสันติภาพ” อันมีใจความสำคัญว่าการประกาศสงครามต่อบริเตนใหญ่และสหรัฐอเมริกา เมื่อวันที่ 25 มกราคม พ.ศ. 2485 นั้น “เป็นโมฆะ” ไม่ผูกพันกับประชาชนชาวไทย เนื่องจากเป็นการกระทำอันผิดจากเจตจำนงของประชาชนชาวไทย และขัดต่อบทบัญญัติแห่งรัฐธรรมนูญและกฎหมายบ้านเมือง

งานของเสรีไทยกลุ่มนี้เป็นแนวที่สี่ในสงคราม เรียกว่า สงครามจิตวิทยา (Psy-Chological warfare) หน่วยงานนี้สังกัดกระทรวงการสนเทศ (Ministry of Information ใช้อักษรย่อ MOI) ทหารเสรีไทยในกลุ่มสงครามจิตวิทยาได้รับยศนายทหารพร้อมกับ เสรีไทยกลุ่มช้างเผือก ซึ่งเป็นแนวที่ห้า ที่จะปฏิบัติการหลังแนวข้าศึก

ผู้เขียนนำเสนอเรื่องราวการเคลื่อนไหวของภารกิจสำคัญในประวัติศาสตร์ คือ "ขบวนการเสรีไทย" ภายใต้การนำของ 'นายปรีดี พนมยงค์' ผ่านหลักฐานร่วมสมัยทางประวัติศาสตร์ คือ บันทึกโมฆสงคราม อันเป็นเอกสารที่ช่วยขยายเพดานความรู้เกี่ยวกับบริบททางการเมืองของโลกและไทยท่ามกลางไฟสงครามโลกครั้งที่ 2