ขบวนการเสรีไทย

ประเทศไทย ณ ห้วงเวลานั้น ถูกปกครองโดยระบอบเผด็จการ จนในท้ายที่สุด จึงเกิดการรวมกลุ่มของนายปรีดี พนมยงค์ ผู้ที่ทำงานใกล้ชิด และอดีตสมาชิกเสรีไทย ดังที่ ดร.ไสว สุทธิพิทักษ์ ได้บันทึกไว้ในบทความนี้

-๒- ในระหว่าง พ.ศ. ๒๔๗๘ ขณะที่ข้าพเจ้าดำรงตำแหน่งรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย กรมโยธาเทศบาลสมัยนั้น (ที่ได้ตั้งขึ้นโดยรวมกรมทางกับกรมนคราทรเข้าเป็นกรมเดียวกัน มีหน้าที่ในการทางทั่วราชอาณาจักร และการคมนาคมส่วนท้องถิ่น) ได้จัดร่างโครงการทางทั่วราชอาณาจักรตามคำสั่งของข้าพเจ้า เสร็จแล้ว ได้เสนอร่างโครงการนั้นมายังข้าพเจ้าเพื่อพิจารณา 

เริ่มต้นจากการเดินทางไปสู่ค่าย “สนามบินเต่างอย” เทือกเขาภูพาน จังหวัดสกลนคร เนื่องจากขบวนการเสรีไทยเป็นความลับอย่างยิ่งยวด การที่จะเดินทางเข้าค่ายเต่างอย จังหวัดสกลนครได้ จะต้องมีคนแนะนำหรือนำเข้าไป

สงครามโลกครั้งที่ ๒ เริ่มเกิดขึ้นในทวีปยุโรปเมื่อวันที่ ๑ กันยายน ๒๔๘๒ โดยกองทัพเยอรมันได้บุกเข้าโจมตีโปแลนด์ และได้รับชัยชนะในประเทศภาคพื้นยุโรปอย่างรวดเร็ว จากนั้นได้โจมตีประเทศอังกฤษทางอากาศ เมื่อวันที่ ๑๐ กรกฎาคม ๒๔๘๓ และบุกเข้าสหภาพโซเวียตเมื่อวันที่ ๒๒ มิถุนายน ๒๔๘๔ ขณะนั้นสหรัฐอเมริกายังเป็นกลางอยู่

พวกเสรีไทยที่บ้านตาดภูวงทุกคนจำเรื่องเปลี่ยนสนามบินให้เป็นนาข้าวภายในคืนเดียวนี้ได้ดี คุณสวาสดิ์ และ คุณสวัสดิ์ สองคนพี่น้องได้รับฉายาว่าเป็น “ชาวนาคืนเดียว” บ้าง “ชาวนาบนสนามบิน” บ้าง เป็นเรื่องในอดีตที่คุณสวาสดิ์และคุณสวัสดิ์ภูมิใจอยู่จนทุกวันนี้

แม้จะได้รับการโจมตีว่าเป็น “รัฐบาลขี้ขลาด” เพราะไม่ตัดสินใจทำสงครามในกรณีพิพาทกับฝรั่งเศสช่วงปี พ.ศ. 2489 แต่ นายปรีดี พนมยงค์ ก็ยังยืนยันหนักแน่นว่า เขาจะต้องดำเนินนโยบายเพื่อมิให้ราษฎรประสบความเดือดร้อนในการเข้าสู่สภาวะสมรภูมิอีกต่อไป

'นายปรีดี พนมยงค์' ได้เขียนบันทึกถึงท่าทีของประเทศมหาอำนาจสัมพันธมิตรอันเนื่องมาจากการกระทำของรัฐบาลไทย ภายใต้การนำของจอมพล ป. พิบูลสงคราม

10 ปี ภายหลังการเปลี่ยนแปลงการปกครอง 24 มิถุนายน พ.ศ. 2475 ในสมัยรัฐบาลจอมพล ป. พิบูลสงคราม ได้เกิดสงครามมหาเอเชียบูรพาขึ้นเมื่อวันที่ 8 ธันวาคม พ.ศ. 2484 และรัฐบาลไทยได้ประกาศสงครามกับสหรัฐฯ และบริเตนใหญ่ เมื่อวันที่ 25 มกราคม พ.ศ. 2485 ซึ่งเป็นจุดที่รัฐบาลไทยหันเข้าหาญี่ปุ่นเต็มตัว และต่อต้านสัมพันธมิตร เข้าสู่สงครามเป็นทางการ [1] คำถามสำคัญคือ ทำไมวันที่ 25 มกราคม พ.ศ. 2485 จึงเป็นโมฆสงครามตามทัศนะของปรีดี พนมยงค์ ในบทความนี้จะค่อยๆ คลี่ให้เห็นคำตอบต่อไป  

-๑-

ที่สำคัญ วันนี้เป็นวันของเด็กรุ่นใหม่ ควรเอาใจใส่เรื่องการเมือง สื่อมวลชนควรมีจิตสำนึกทางประวัติศาสตร์ เราต้องอย่าลืมอดีต ไม่มีอดีตจะมีปัจจุบันได้อย่างไร