วันนี้ในอดีต

เนื่องในโอกาสครบรอบ 42 ปีวันอสัญกรรมของศาสตราจารย์ ดร. ปรีดี พนมยงค์ กองบรรณาธิการจึงเสนอบทกวีอาลัยคัดสรร 3 ชิ้น โดย วิสา คัญทัพ, จริย์วัฒน์ สันตะบุตร และเฉินซัน ที่มีคุณค่าทางประวัติศาสตร์และวรรณศิลป์ อีกทั้งข้อเขียนอาลัยอื่น ๆ ใน “มิตรกำสรวล”

เนื่องในวาระ 112 ปี ชาตกาล พลตรี พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าเฉลิมพลทิฆัมพร แห่งราชสกุลยุคล ทรงเป็นข้าราชการทหารผู้ทรงคุณูปการด้านการข่าวและการทูตทหาร ทั้งยังเคยเสด็จเยี่ยมนายปรีดี พนมยงค์ ณ บ้านอองโตนี บ้านพักขณะพำนักที่ฝรั่งเศส

บทความนี้มุ่งเสนอชีวิตและบทบาทของผู้แทนทอง กันทาธรรม สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจังหวัดแพร่ ที่ในสมัยสงครามมหาเอเชียบูรพา ผู้แทนทอง บุคคลที่มีบทบาทสำคัญในฐานะหัวหน้าขบวนการเสรีไทยแพร่ที่มีบทบาทส่งข้อมูลทางทหารให้กับฝ่ายสัมพันธมิตร และรวบรวมประชาชนในพื้นที่เพื่อเตรียมฝึกอาวุธหากเกิดการต่อสู้

31 มีนาคม 2568 ในวาระ 120 ปี ชาตกาลของกุหลาบ สายประดิษฐ์ ขอรำลึกประวัติ ชีวิตผ่านผลงานวรรณกรรมในนามปลายปากกา “ศรีบูรพา“ นับตั้งแต่วัยเยาว์ ความรัก การเมือง อุดมคติ และพุทธศาสนา จนถึงยุคต่อต้านเผด็จการทหาร 2490

กุหลาบ สายประดิษฐ์ นักคิดนักเขียนผู้เรียกร้องความเป็นธรรมในสังคม ผลงานหลายชิ้นเป็นอมตะและสอดรับกับอุดมคติเพื่อประชาชนจึงร่วมสมัยในทุกยุคโดยปี 2567 ผลงานของกุหลาบหมดอายุลิขสิทธิ์จึงนำมาตีพิมพ์ได้ในวงกว้างยิ่งขึ้น

108 ปี ชาตกาล ไสว สุทธิพิทักษ์ ณ วันที่ 10 มีนาคม 2568 เสนอชีวประวัติ ผลงาน และสะท้อนความสัมพันธ์ของ ดร.ไสว กับนายปรีดี และท่านผู้หญิงพูนศุข พนมยงค์ โดย ดร.ไสว อุทิศชีวิตทำงานเพื่อชาติโดยเฉพาะมิติการศึกษาและด้านเศรษฐกิจ

ชีวประวัติและบทบาททางสังคมการเมืองของแช่ม พรหมยงค์ สมาชิกคณะราษฎร เป็นจุฬาราชมนตรีสายซุนนีคนแรกของไทย เป็นสมาชิกเสรีไทย และส่งเสริมความสมานฉันท์ระหว่างศาสนา และสะท้อนความสัมพันธ์อันดีกับนายปรีดี พนมยงค์

ในวาระ 98 ปี ชาตกาลของอังคาร กัลยาณพงศ์ บทความนี้ได้เสนอความเป็นมหากวีของอังคาร กัลยาณพงศ์ ผ่านชีวประวัติในทุกช่วงวัยที่สะท้อนอัตลักษณ์อันโดดเด่นของอังคารทั้งในด้านศิลปะ จิตรกรรม และบทกวี

ปรีดี พนมยงค์ ได้เข้ารับตำแหน่งรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทยและได้วางรากฐานการปกครองส่วนท้องถิ่นเอาไว้อย่างดี ต่อมายังได้เดินทางไปเจรจาสนธิสัญญาที่ไม่เป็นธรรมของประเทศมหาอำนาจต่าง ๆ จนเกิดผลดีต่อประเทศสยาม

ทศ พันธุมเสน เป็นสมาชิกขบวนการเสรีไทยสายอังกฤษ ที่มีบทบาทสำคัญในการต่อต้านญี่ปุ่นช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 ภายหลังสงครามได้รับยศร้อยเอกประจำกองทัพอังกฤษ และกลับมาทำงานด้านอุตสาหกรรมและการเงินในประเทศไทย