คอคอดกระ

หลังสงครามโลกครั้งที่ 2 ไทยสามารถยกเลิก “ความตกลงสมบูรณ์แบบ” กับอังกฤษ โดยคงความสัมพันธ์ทางมิตรภาพและยืนยันไม่ขุดคอคอดกระเพื่อความมั่นคงร่วมกันภายใต้องค์การสหประชาชาติในขณะเดียวกัน และเข้าสู่กระบวนการประนอมข้อพิพาท แต่ผลการพิจารณาไม่สนับสนุนข้อเรียกร้องของไทย แม้ไทยผิดหวัง แต่ก็ยังสงวนสิทธิไว้ตามกฎบัตรสหประชาชาติและหันมมุ่งเน้นสร้างสัมพันธ์เพื่อความมั่นคงในภูมิภาคแทนการทวงคืนดินแดน

วิเคราะห์ท่าทีของอังกฤษต่อประเทศไทยช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 โดยเน้นความขัดแย้งระหว่างผลประโยชน์เชิงยุทธศาสตร์กับหลักเอกราชของชาติไทย เปิดเผยเบื้องหลังทางการทูตและการเจรจาลับระหว่างอังกฤษ สหรัฐฯ และไทย ที่หล่อหลอมอนาคตประเทศไทยหลังสงคราม

คำถามและคำตอบ ทั้งข้อเสนอ ข้อวิจารณ์ และมุมมองหลากหลาย จากงานเสวนา “อนาคตเส้นทางเศรษฐกิจ คลองไทย - คอคอดกระ - Landbridge จากวิสัยทัศน์ปรีดี พนมยงค์ สู่ยุทธศาสตร์เศรษฐกิจโลกแห่งศตวรรษที่ 21”

โครงการเกี่ยวเนื่องกับคลองไทย ขุดคอคอดกระ หรือ Landbridge ต้องศึกษาผลกระทบต้องรอบด้านและชัดเจน โดยควรเลือกเพียงโครงการเดียวเพราะประเทศไทยยังมีโครงการฯ อีกมากมายที่ขับเคลื่อนเศรษฐกิจได้เช่นกัน

“คลองกระ” หรือ “คอคอดกระ” เป็นโครงการที่มีศักยภาพในการพลิกโฉมเศรษฐกิจไทยให้กลายเป็นศูนย์กลางโลจิสติกส์ระดับโลก แต่ยังคงมีประเด็นด้านอำนาจอธิปไตยและการลงทุนที่ต้องพิจารณาอย่างรอบคอบ

อนุสรณ์ ธรรมใจ เสนอประเด็นยุทธศาสตร์เศรษฐกิจ Landbridge ภายใต้ดุลยภาพแห่งอำนาจของจีนและสหรัฐอเมริกาโดยเชื่อมโยงกับข้อเสนอของนายปรีดี พนมยงค์ เมื่อปี 2478 โดยเฉพาะเรื่องทุนเพื่อไม่ให้ชาติเสียเอกรราชและอธิปไตย

เมื่อวันที่ 9 มีนาคม 2568 ที่ผ่านมา “สถาบันปรีดี พนมยงค์” ร่วมกับ “วิทยาลัยนานาชาติปรีดี พนมยงค์” จัดงานเสวนาวิชาการ “อนาคตเส้นทางเศรษฐกิจ คลองไทย - คลองกระ - Landbridge จากวิสัยทัศน์ปรีดี พนมยงค์ สู่ยุทธศาสตร์เศรษฐกิจโลกแห่งศตวรรษที่ 21” ณ ห้อง PBIC 211 ชั้น 2 ตึก 60 ปี วิทยาลัยนานาชาติปรีดี พนมยงค์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ท่าพระจันทร์

นายปรีดี พนมยงค์ ได้นำเสนอแนวคิดและข้อเสนอแนะเกี่ยวกับการขุดคลองคอคอดกระในอดีต โดยเน้นถึงความสำคัญของการรักษาอธิปไตยของชาติและความเป็น “เอกราชทางเศรษฐกิจ” ควบคู่ไปกับการพิจารณาถึงผลประโยชน์ทางเศรษฐกิจและสังคมที่จะเกิดขึ้นจากการพัฒนาพื้นที่โดยรอบคลอง

ข้อเสนอแนะการขุดคอคอดกระ เพื่อทำคลองเชื่อมระหว่างสองฝั่งทะเล จากแนวคิดการแนะนำของดร. ปรีดี พนมยงค์ ด้วยความหวังว่าโครงการนี้จะช่วยพัฒนาสภาพเศรษฐกิจของประเทศได้

สุพจน์ ด่านตระกูล วิเคราะห์ผ่านบทความของกุหลาบ สายประดิษฐ์ หรืออีกนามปากกาหนึ่งคือ อิสรชน โดยวิพากษ์อคติและคำกล่าวหาของฝ่ายปฏิกิริยา อันบิดเบือนไปจากความมุ่งมาดที่แท้จริงของนายปรีดี พนมยงค์ ในการรื้อฟื้นแผนขุดคอคอดกระ อันเป็นความรุดหน้าไปนั้นดำเนินไปก็เพื่อผลประโยชน์ของชาติ