ธนาคารชาติ

10 ธันวาคม 2485 เป็นวันเปิดดำเนินการธนาคารชาติซึ่งมีแนวคิดริเริ่มในการจัดตั้งตามอุดมคติของคณะราษฎรโดยนายปรีดี พนมยงค์ ได้นำมาเขียนไว้ในเค้าโครงการเศรษฐกิจและสมุดปกเหลืองจนนำมาสู่การก่อตั้งสำเร็จ

สถาบันปรีดี พนมยงค์ ร่วมกับสารคดีนำเสนอเรื่องสมุดปกเหลืองหรือเค้าโครงการเศรษฐกิจของนายปรีดี พนมยงค์ ผ่านบทสัมภาษณ์ของ รศ.ดร.อนุสรณ์ ธรรมใจ ที่อธิบายที่มาและหลักการของสมุดปกเหลืองในอดีตรวมทั้งการส่งต่อหลักการสำคัญทางเศรษฐกิจที่สังคมไทยนำมาประยุกต์และปฏิบัติได้จริงจนถึงปัจจุบัน

อาชญาสิทธิ์ ศรีสุวรรณ ชวนย้อนไปสู่การประชุมสภาผู้แทนราษฎร ครั้งที่ 5/2481 (สามัญ) สมัยที่ 2 ชุดที่ 3 ซึ่งปรากฏการตั้งกระทู้ถามตอบในกรณีการขายเงินเหรียญบาทออกนอกประเทศ ของ นายปรีดี พนมยงค์ ในฐานะรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง

10 ธันวาคม พ.ศ. 2485 "สถาปนาธนาคารชาติ" อันเกิดจากความพยายามของนายปรีดี พนมยงค์ เมื่อครั้งดำรงตำแหน่งรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง ธนาคารชาติบังเกิดขึ้นด้วยกิจการพัฒนาชาติเพื่อเพิ่มหลักประกันความมั่นคงทางการเงินและทุนสำรองของประเทศ อีกทั้งในการดังกล่าวนี้เป็นผลสืบเนื่องมาจาก "ร่างเค้าโครงการเศรษฐกิจ" เพื่อเป็นกลไกสำคัญทางเศรษฐกิจแก่ความผาสุกของชาติและพลเมือง

ในบทความนี้ สุโข สุวรรณศิริ นำเสนอวิสัยทัศน์ 6 ด้านของนายปรีดี พนมยงค์ คือ ในการสร้างประชาธิปไตย ในทางเศรษฐกิจ ในด้านการศึกษา ในด้านธรรมะ ในเรื่องการคุ้มครองสิทธิของพลเมืองพลเมือง และในด้านการต่างประเทศและสันติภาพ

ในวาระ 75 ปี วันสันติภาพไทย (16 สิงหาคม 2488-2563) ที่จะมาถึงนี้ 'เขมภัทร ทฤษฎิคุณ' กล่าวถึงบทบาทและความสำคัญของธนาคารแห่งประเทศไทยในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2

'เขมภัทร ทฤษฎิคุณ' ตั้งข้อสังเกตถึงสาระสำคัญบางประการใน 'เค้าโครงการเศรษฐกิจ' ของปรีดี พนมยงค์ คือ เรื่องการกระจายอำนาจเพื่อเป็นฐานในทางเศรษฐกิจไปยังพื้นที่ชนบท และการสร้างระบบเศรษฐกิจความมั่นคงของชาติ