มนุษย์ไม่ได้กินแกลบ

กุหลาบ สายประดิษฐ์ เขียนถึงประชาธิปไตยในสมัย พ.ศ. 2492 ที่อยู่ในระยะเปลี่ยนผ่านประชาธิปไตย โดยมีกรมโฆษณาการเรื่องราวประชาธิปไตยทางวิทยุกระจายเสียง

กุหลาบ สายประดิษฐ์ ชี้ให้เห็นว่า ภายหลังจากการแถลงนโยบายของรัฐบาล หากเกิดปัญหาในรัฐบาลนายกรัฐมนตรีต้องเป็นผู้ที่รับผิดชอบคณะรัฐมนตรี และคณะรัฐมนตรีต้องรับผิดชอบร่วมกัน

กุหลาบ สายประดิษฐ์ วิจารณ์การทำงานของรัฐบาลจอมพล ป. พิบูลสงคราม ในปี 2492 ที่แม้จะได้คะแนนเสียงลงมติไว้วางใจผ่านแต่การที่ทำให้รัฐสภาไม่มีฝ่ายค้านนับเป็นปัญหาที่ทำให้ขาดการตรวจสอบและถ่วงดุล

กุหลาบ สายประดิษฐ์ วิจารณ์เรื่องการแถลงนโยบายของรัฐบาลเมื่อ พ.ศ. 2492 ว่าเป็นเสมือนคำอธิษฐานที่ไม่สามารถดำเนินการในทางปฏิบัติให้เป็นประโยชน์แก่ราษฎรได้โดยเฉพาะเรื่องการราชทัณฑ์

สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรฝ่ายค้านได้วิพากษ์ตำหนิ การกระทำของรัฐบาลและบุคคลที่เกี่ยวข้อง และข้อเสียนโยบายของรัฐบาลที่ได้แถลง

การอภิปรายในรัฐสภาสิ่งสำคัญของการอภิปรายคือ การแถลงและอภิปรายนโยบายของรัฐบาลในการปกครองประเทศนับว่าเป็นสิ่งที่เป็นประโยชน์ที่แท้จริงของประชาชน แต่การสาบาลซ้ำของรัฐบาลในรัฐสภากลับเป็นการสร้างความไม่น่าเชื่อถือให้กับประชาชนในพื้นที่รัฐสภา

บนหน้าหนังสือพิมพ์ต่างๆ มากมายในช่วงเวลานั้นเต็มไปด้วยข่าวสารการเมืองที่เกี่ยวกับความขัดแย้งทางการเมือง การแย่งชิงอำนาจ และการช่วงชิงพื้นที่สื่อของบรรดานักการเมือง ทั้งนี้การเมืองในรูปแบบดังกล่าวไม่ใช่การเมืองที่สร้างสรรค์ต่อประชาชน

หลังจากการอภิวัฒน์สยาม ในระหว่างทางนี้ความเป็นประชาธิปไตยในแผ่นดินยังไม่คงมากนัก แต่กลับก่อให้เกิดนายกรัฐมนตรีที่มาจากการเลือกของประชาชนและผู้แทนที่มาจากพื้นที่นอกเมืองหลวงได้มีพื้นที่ทางการเมืองในรัฐสภา

การจะตัดสินใจก่อนจะกระทำสิ่งใดที่ส่งผลกระทบต่อสาธารณชนนั้น ควรที่จะคิดใคร่ครวญให้ดีเสียก่อน มิฉะนั้นแล้วผลลัพธ์ที่เกิดจากการกระทำเหล่านั้นอาจส่งผลเสียอย่างใหญ่หลวงจนไม่ว่าจะพยายามแก้ไขอย่างไรก็ไม่สามารถลบล้างได้

การจะตั้งคณะรัฐบาลขึ้นมาเพื่อบริหารประเทศจำเป็นต้องรวบรวมเหล่าบรรดานักการเมืองจากพรรคต่างๆ ที่รวบรวมในรูปแบบที่ไม่เป็นไปตามหลักการของรัฐบาลผสมที่ควรจะเป็นจนทำให้คณะรัฐบาลมีความอ่อนแอและหลักการไม่ชัดเจน