มนุษย์ไม่ได้กินแกลบ

กุหลาบ สายประดิษฐ์ได้บรรยายถึงบรรยากาศในสภาวันจันทร์ของการประชุมอภิปรายทั่วไปของฝ่ายค้านในการวิพากษ์วิจารณ์การทำงานของรัฐบาลคือ พรรคประชาธิปัตย์กับคณะรัฐบาลของนายพล ถวัลย์ ธำรงนาวาสวัสดิ์

ปรีดี พนมยงค์ รัฐบุรุษอาวุโสได้ จากมาตุภูมิไปเยือนมิตรประเทศ ในนามทูตสันถวไมตรีของประเทศไทยเมื่อวันที่ 29 ตุลาคม 2489 ราว 3 เดือนครึ่งโดยไปเยือนประเทศจีนเป็นแห่งแรกจากนั้นจึงมุ่งสู่ฟิลิปปินส์ สหรัฐอเมริกา อังกฤษ ฝรั่งเศส สวิตเซอรแลนด์ เดนมารค สวีเดน และนอรเวย์ รวม 9 ประเทศ

ในตอนนี้กุหลาบ สายประดิษฐ์ได้ระลึกถึงพระคุณทางการเมืองและการสนทนาของเชรษฐบุรุษแห่งระบอบประชาธิปไตยหรือพระยาพหลพลพยุหเสนาในช่วงวาระสุดท้ายของชีวิตท่านหลังจากได้วางมือจากภาระหน้าที่ทางการเมือง

รัฐบาลเลือกวิธีการแก้ปัญหาเงินเฟ้ออันเนื่องมาจากเงินตราหมุนเวียนเปลี่ยนมือล้นตลาด ด้วยวิธีการประกาศใช้พระราชกำหนดธนบัติออมทรัพย์เพื่อให้ประชาชนนำเงินมาฝาก โดยหวังว่าจะช่วยลดปริมาณเงินตราที่ล้นเกินให้มีจำนวนน้อยลง

กุหลาบ สายประดิษฐ์ วิพากษ์การใช้อำนาจที่ไม่ชอบธรรมของรัฐบาลสมัยจอมพล ป. พิบูลสงคราม พ.ศ. 2487 โดยเฉพาะการแต่งตั้งคนใให้ดำรงตำแหน่งสูงในระบบราชการด้วยอำาจที่ไม่เป็นธรรม

กุหลาบ สายประดิษฐ์ กล่าวถึงความหมายและขอบเขตของเสรีภาพตามหลักกฎหมายรัฐธรรมนูญและกฎหมายอื่นๆ รวมทั้งวิพากษ์วิจารณ์ข้อบกพร่องของกฎหมายบางฉบับที่ละเมิดเสรีภาพของประชาชน และเสนอแนวทางในการกำหนดขอบเขตเสรีภาพที่เหมาะสม

กุหลาบ สายประดิษฐ์ วิพากษ์วิจารณ์เรื่องการฟื้นฟูระบบบรรดาศักดิ์โดยระบุว่าขัดแย้งกับหลักเสรีภาพและภราดรภาพที่คณะราษฎรเคยให้สัญญาไว้ และเป็นการย้อนกลับความคิดของตนเองเมื่อเปลี่ยนแปลงการปกครอง

หนังสือพิมพ์ไทยต้องเผชิญกับความท้าทายในการรายงานข่าวสงครามโลกครั้งที่ 2 อย่างเป็นกลางภายใต้คำสั่งทางราชการ พวกเขาจำเป็นต้องใช้ดุลยพินิจในการคัดเลือกข่าวที่น่าเชื่อถือเพื่อรักษาเกียรติภูมิในฐานะสื่อมวลชน

ความสำคัญของการฝึกอบรมนิสัยพลเมือง ซึ่งเป็นรากฐานสำคัญของความเจริญรุ่งเรืองของประเทศ โดยเสนอให้ประเทศไทยจัดทำแผนฝึกอบรมนิสัยที่พึงประสงค์อย่างเป็นระบบและจริงจัง แม้จะต้องใช้เวลา

กุหลาบ สายประดิษฐ์ เน้นย้ำถึงความสำคัญของการยึดมั่นในความจริงและความซื่อสัตย์ ซึ่งเป็นคุณสมบัติพื้นฐานของมนุษยภาพ การหลีกเลี่ยงความจริงและการหลอกลวงจะนำไปสู่ความไม่สงบสุขและปัญหาในสังคม