วันนี้ในอดีต

31 มีนาคม 2568 ในวาระ 120 ปี ชาตกาลของกุหลาบ สายประดิษฐ์ ขอรำลึกประวัติ ชีวิตผ่านผลงานวรรณกรรมในนามปลายปากกา “ศรีบูรพา“ นับตั้งแต่วัยเยาว์ ความรัก การเมือง อุดมคติ และพุทธศาสนา จนถึงยุคต่อต้านเผด็จการทหาร 2490

กุหลาบ สายประดิษฐ์ นักคิดนักเขียนผู้เรียกร้องความเป็นธรรมในสังคม ผลงานหลายชิ้นเป็นอมตะและสอดรับกับอุดมคติเพื่อประชาชนจึงร่วมสมัยในทุกยุคโดยปี 2567 ผลงานของกุหลาบหมดอายุลิขสิทธิ์จึงนำมาตีพิมพ์ได้ในวงกว้างยิ่งขึ้น

108 ปี ชาตกาล ไสว สุทธิพิทักษ์ ณ วันที่ 10 มีนาคม 2568 เสนอชีวประวัติ ผลงาน และสะท้อนความสัมพันธ์ของ ดร.ไสว กับนายปรีดี และท่านผู้หญิงพูนศุข พนมยงค์ โดย ดร.ไสว อุทิศชีวิตทำงานเพื่อชาติโดยเฉพาะมิติการศึกษาและด้านเศรษฐกิจ

ชีวประวัติและบทบาททางสังคมการเมืองของแช่ม พรหมยงค์ สมาชิกคณะราษฎร เป็นจุฬาราชมนตรีสายซุนนีคนแรกของไทย เป็นสมาชิกเสรีไทย และส่งเสริมความสมานฉันท์ระหว่างศาสนา และสะท้อนความสัมพันธ์อันดีกับนายปรีดี พนมยงค์

ในวาระ 98 ปี ชาตกาลของอังคาร กัลยาณพงศ์ บทความนี้ได้เสนอความเป็นมหากวีของอังคาร กัลยาณพงศ์ ผ่านชีวประวัติในทุกช่วงวัยที่สะท้อนอัตลักษณ์อันโดดเด่นของอังคารทั้งในด้านศิลปะ จิตรกรรม และบทกวี

ปรีดี พนมยงค์ ได้เข้ารับตำแหน่งรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทยและได้วางรากฐานการปกครองส่วนท้องถิ่นเอาไว้อย่างดี ต่อมายังได้เดินทางไปเจรจาสนธิสัญญาที่ไม่เป็นธรรมของประเทศมหาอำนาจต่าง ๆ จนเกิดผลดีต่อประเทศสยาม

ทศ พันธุมเสน เป็นสมาชิกขบวนการเสรีไทยสายอังกฤษ ที่มีบทบาทสำคัญในการต่อต้านญี่ปุ่นช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 ภายหลังสงครามได้รับยศร้อยเอกประจำกองทัพอังกฤษ และกลับมาทำงานด้านอุตสาหกรรมและการเงินในประเทศไทย

ข้อเท็จจริงเรื่องการก่อตั้งคณะราษฎร เนื่องในวาระ 5 กุมภาพันธ์ 2469 จากบันทึกประกอบคำประท้วงของปรีดี พนมยงค์ ที่โต้แย้งข้อมูลจากหนังสือชีวิต 5 แผ่นดินของข้าพเจ้าของนายประยูร ภมรมนตรี

ชีวิตและการต่อสู้ของครูครอง จันดาวงศ์ ในมิติของสุนทรียภาพแห่งชาติพันธุ์และความเชื่อมโยงการต่อสู้กับชนชั้น เสรีภาพ ประวัติศาสตร์ในมิติความเป็นสากลโดยเน้นการเสนอฉากชีวิตสุดท้ายของครูครองที่หลักประหารในอำเภอสว่างแดนดิน

ประวัติการทำงานสันติวิธีของศาสตราจารย์ ดร. ชัยวัฒน์ สถาอานันท์ ทั้งในด้านองค์กรสันติวิธี และในทางวิชาการ โดยมีผลงานสำคัญคือ คำสั่งนายกรัฐมนตรีที่ 187/2546 ซึ่งเป็นจุดเริ่มต้นของการเกิดคณะกรรมการยุทธศาสตร์สันติวิธี