ษัษฐรัมย์ ธรรมบุษดี

ความสำเร็จของการเลือกตั้งครั้งที่ผ่านมา อาจมิใช่แค่เพียงชัยชนะของฝ่ายประชาธิปไตยและการต่อสู้ทางอุดมการณ์ หากจะต้องวิเคราะห์ไปให้ไกลถึง "นโยบาย" ที่พรรคการเมืองได้ประกาศพันธะสัญญา อาจวิเคราะห์ได้ว่าคนในสังคมไทยเห็นพ้องร่วมกันว่าต้องขับเคลื่อนให้เกิดขึ้นได้ในสังคม

ความแตกต่างระหว่างชนชั้น ระบบเศรษฐกิจที่ยึดโยงต่อการเมือง และโครงสร้างทางสังคม อันนำไปสู่ส่วนต่อขยายช่องว่างของความเหลื่อมล้ำให้ถ่างกว้างมากขึ้น โดยวิเคราะห์ผ่านวรรคทองของภาพยนตร์ที่ว่า “คนรวยไม่ได้กินเพื่ออิ่ม แต่กินเพื่อรักษาสถานะทางชนชั้นของตน” ซึ่งสะท้อนปรากฏการณ์บางอย่างที่เกิดขึ้นสังคมไทย

พัฒนาการและการต่อสู้เพื่อให้ได้มาซึ่งรัฐสวัสดิการในสังคมไทยที่ดำเนินมาตลอดเกือบหนึ่งศตวรรษ โดยชี้ให้เห็นถึงการขับเคลื่อนที่มีหลายแนวทาง บ้างก็สันติวิธี บางครั้งก็ต้องเผชิญหน้าท้าทายตั้งคำถามต่อผู้มีอำนาจ

อ่านความคิดด้านเศรษฐกิจของ "นายปรีดี พนมยงค์" ผ่านหลักฐานทางประวัติศาสตร์และอัตชีวประวัติ ได้แก่ คำชี้แจงเค้าโครงการเศรษฐกิจ, รายงานการประชุมสภาผู้แทนราษฎร และรายงานการประชุมกรรมานุการพิจารณาเค้าโครงการเศรษฐกิจ เพื่อทำความเข้าใจเค้าโครงการเศรษฐกิจ

ข้อเสนอของปรีดี พนมยงค์ เรียบง่ายแต่ชัดเจน การจัดรัฐสวัสดิการและเงินเดือนพื้นฐานให้คนไทยทุกคน เริ่มต้นอยู่ที่ 20 บาทต่อเดือน คิดเป็นมาตรฐานของค่าครองชีพปัจจุบันแล้วประมาณ 4,000 บาทต่อเดือน สิ่งเหล่านี้ภาคประชาชนกำลังพูดถึง “เรื่องบำนาญ” พูดกันมา 80 - 90 ปี นี่คือสิ่งที่ถูกนำเสนอในรอบแรกของการต่อสู้เพื่อความเป็นธรรม

   

สิ่งที่เราจะเห็นภาพก็คือขณะนี้มีขบวนการคนรุ่นใหม่กำลังต่อสู้กำลังตั้งคำถามและกำลังทวงคืนจิตวิญญาณของการเปลี่ยนแปลงการปกครองเมื่อ 89 ปีที่แล้ว

ปัญหาการแพร่ระบาดของ COVID-19 รวมทั้งปัญหาวิกฤตการณ์ทางเศรษฐกิจนั้น ได้ทำให้ความเหลื่อมล้ำในสังคมไทยเพิ่มมากขึ้น ซึ่งในวันนี้วิทยากรทั้งหลายที่จะมาร่วมเสวนาก็จะได้ร่วมกันมองว่า “เราจะฝ่าวิกฤตนี้ไปได้อย่างไร”

สรุปประเด็นสำคัญจาก PRIDI Talks #11 “89 ปีแห่งการอภิวัฒน์สยาม: สวัสดิการและบทบาทของรัฐในการสร้างความเป็นธรรมทางเศรษฐกิจแก่ประชาชน”

หนังสือเล่มนี้จะเป็นประตูเชื่อมโยงแนวคิดด้านเศรษฐกิจของปรีดี พนมยงค์ เข้ากับกระแสเรียกร้องให้มีรัฐสวัสดิการของคนยุคปัจจุบัน ซึ่งอาจารย์ษัษฐรัมย์มองว่า ปรีดี พนมยงค์เป็นสัญลักษณ์ของการต่อสู้เพื่อประชาธิปไตย การต่อสู้เพื่อความเท่าเทียม และที่สำคัญที่สุด จิตวิญญาณของปรีดี พนมยงค์ คือ “จิตวิญญาณแห่งการต่อสู้เพื่อรัฐสวัสดิการ” ที่จะนำไปสู่ความสุขสมบูรณ์ของราษฎรอย่างแท้จริง