กฎหมายปกครอง

อำนาจบริหารของเจ้าหน้าที่ทำการแทนรัฐบาลกลางในช่วงรัชสมัยของรัชกาลที่ 6 เรื่อยมาจนถึงรัชกาลที่ 7 ซึ่งมีการปรับเปลี่ยนลักษณะการบริหารบางประการ และอำนาจบริหารของเจ้าหน้าที่ผู้แทนกระทรวงทบวงการซึ่งได้ประจำอยู่ตามมณฑลต่างๆ ภายในรัฐ

ระเบียบแบบแผนการปกครอง โดยเฉพาะอย่างยิ่งของรัฐบาลรวมศูนย์ของประเทศไทยครั้งยังอยู่ในการปกครองแบบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ ตั้งแต่รัชกาลที่ 5 ที่มีการปรับปรุงระบบราชการ เรื่อยมาจนถึงรัชกาลที่ 7

ในประเทศที่อาณาเขตกว้างขวางและมีประชากรพลเมืองอยู่มากในการบริหารราชการส่วนกลางอาจมิได้ตอบโจทย์เสียงทั้งหมด เนื่องจากกิจการบางประการพลเมืองอาจมีส่วนได้ประโยชน์เหมือนกัน หรือกิจการบางประการพลเมืองก็อาจมีส่วนได้ประโยชน์ที่แตกต่างกัน ฉะนั้นเพื่อให้ทั่วถึง ครอบคลุม และเหมาะสมแก่พลเมืองในทุกๆ พื้นที่ การกระจายอำนาจจึงเป็นสิ่งสำคัญ

กฎหมายปกครองว่าด้วยหลักคิดของความเป็นประเทศ แผ่นดิน และรัฐ นิยามของทั้ง 3 รูปแบบดังกล่าวเป็นอย่างไร รวมไปถึงความเป็นรัฐเดี่ยว รัฐรวม รัฐเอกราชเต็มที่ และรัฐไม่เอกราชเต็มที่ เพื่อทำความเข้าใจและขยายเพดานความรู้เบื้องต้นในฐานคิดการก่อกำเนิดของสังคมมนุษย์

การพัฒนาความรู้กฎหมายมหาชนในประเทศไทย (พ.ศ. 2515 - 2550) ดร.อิสสระมุ่งมั่นที่จะให้ความรู้แก่นิสิต นักศึกษา เพื่อพัฒนากฎหมายมหาชนในประเทศไทย แม้ว่าภารกิจราชการที่สำนักงบประมาณจะหนัก แต่ ดร.อิสสระก็ได้สละเวลาพักผ่อนส่วนตัวไปเป็นอาจารย์พิเศษและอาจารย์ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์ที่มหาวิทยาลัยหลายแห่ง ตั้งแต่ปี 2515 จนกระทั่งในปี 2550 ที่ร่างกายไม่เอื้ออำนวยให้ทำงานได้ ทั้งนี้ ในปี 2515 กฎหมายมหาชนยังเป็นเรื่องใหม่มาก และการเรียนการสอนสาขากฎหมายมหาชนยังมีจำกัดในประเทศไทย  

ความพยายามในการบรรยาย “กฎหมายปกครอง” ในปี 2474 ของหลวงประดิษฐ์มนูธรรม ในยุคสมัยซึ่งการเรียนการสอนกฎหมายของประเทศไทย ได้รับอิทธิพลจากระบบกฎหมายอังกฤษที่ไม่มีการแบ่งแยกกฎหมายมหาชนและกฎหมายปกครองออกมาอย่างชัดเจน

เมื่อปรีดีเริ่มริสอน “กฎหมายรัฐธรรมนูญ” ในเมืองไทย

“สังคมก็จะดํารงอยู่ได้ก็ด้วยมวลราษฎร ดังนั้นเอง ระบบสังคมที่จะทําให้มวลราษฎรมีพลังผลักดันให้สังคมก้าวหน้า ก็คือ ระบบประชาธิปไตย… คือ หมายถึงระบบที่ประชาชนหรือมวลราษฎรมีอธิปไตย...” -- ปรีดี พนมยงค์

คำอธิบายกฎหมายปกครอง คำอธิบายกฎหมายปกครองนี้ประมวลขึ้นจากคำอธิบายของปรีดีในฐานะผู้บรรยายเนติบัณฑิต ผู้เขียน : หลวงประดิษฐ์มนูธรรม และพระสารสาส์นประพันธ์ พิมพ์ที่ : - พิมพ์ครั้งที่ : - ปีที่พิมพ์ : 2475 จำนวนหน้า : 156 หน้า ISBN : - สารบัญ - https://pridi.or.th/sites/default/files/pdf/pridibook188.pdf