สมุดปกเหลือง

Infographic ปฐมบทประชาธิปไตยในสยาม พ.ศ. 2427-2478 เสนอให้เห็นถึงลำดับเหตุการณ์ทางประวัติศาสตร์ไทยที่สำคัญในระยะเปลี่ยนผ่านไปสู่ประชาธิปไตย

หนังสือชีวิต 5 แผ่นดินของข้าพเจ้า โดยนายประยูร ภมรมนตรี ได้บิดเบือนประวัติศาสตร์คณะราษฎรและกลุ่มการเมืองของนายปรีดี พนมยงค์ เรื่องเค้าโครงการเศรษฐกิจ และความขัดแย้งภายในคณะราษฎรเรื่องการลาออกของหลวงเดชสหกรณ์

29 กันยายน พ.ศ. 2476 วันกลับสู่มาตุภูมิอย่างสง่างามจากปารีสสู่กรุงเทพฯ ของหลวงประดิษฐ์มนูธรรม หลังกรณีสมุดปกเหลือง และพระยาพหลพลพยุหเสนาได้ทำการรัฐประหารล้มล้างรัฐบาลของพระยามโนปกรณ์นิติธาดา ในวันที่ 20 มิถุนายน พ.ศ. 2476

การประชุมกรรมาธิการสอบสวนว่าหลวงประดิษฐมนูธรรม เปนคอมมิวนิสต์หรือไม่ รายงานการประชุมครั้งที่ 4 นี้ทางคณะกรรมาธิการฯ ลงมติเป็นเอกฉันท์ว่า หลวงประดิษฐ์มนูธรรมไม่มีมลทินเปนคอมมิวนิสต์ดังที่ถูกกล่าวหาจากเค้าโครงการเศรษฐกิจในสมัยรัฐบาลพระยามโนปกรณ์นิติธาดา

บันทึกประกอบคำประท้วงกรณีหนังสือชีวิต 5 แผ่นดินฯ ตอนที่ 13 วิเคราะห์เรื่องเค้าโครงการเศรษฐกิจโดยนายปรีดี พนมยงค์ ชี้ว่าในหนังสือชีวิต 5 แผ่นดินฯ มีข้อมูลคลาดเคลื่อนเพราะนายประยูร ภมรมนตรีไม่ได้ทำให้เค้าโครงการเศรษฐกิจล้มเลิก

หากในครานั้นนายปรีดี พนมยงค์ไม่ได้เสนอเค้าโครงการเศรษฐกิจอันเป็นรากฐานของรัฐสวัสดิการขึ้น ปัจจุบันนี้สถานการณ์ทางการเมืองจะเป็นไปในทิศทางใด อย่างไรก็ตามแม้ว่าจะไม่มีข้อเสนอดังกล่าว พลวัตทางการเมืองอาจก่อให้เกิดแนวทางนี้ขึ้นในสักวัน

การแก้ไขความยากจนให้แก่ราษฎรในแนวคิดของ ดร.ปรีดี พนมยงค์ที่ท่านได้มองว่าเป็นปัญหาที่สำคัญอย่างยิ่งต่อการขับเคลื่อนเพื่อการพัฒนาประเทศ ตามหลักของคณะราษฎร โดยจะต้องบำรุงความสุขสมบูรณ์ของราษฎรในทางเศรษฐกิจ

บันทึกและข้อเขียนของสุภา ศิริมานนท์ และลูกศิษย์ใกล้ชิดของนายปรีดี พนมยงค์ที่ไปพบท่านในช่วงบั้นปลายของชีวิตถึงประวัติศาสตร์ 2475-2520 และแนวคิดสังคมนิยมวิทยาศาสตร์ โดยนายปรีดีได้กล่าวถึงสิ่งที่กังวลต่อชาติบ้านเมืองคือ ‘อนาคตของประเทศไทย’

สถาบันปรีดี พนมยงค์ ร่วมกับสารคดีนำเสนอเรื่องสมุดปกเหลืองหรือเค้าโครงการเศรษฐกิจของนายปรีดี พนมยงค์ ผ่านบทสัมภาษณ์ของ รศ.ดร.อนุสรณ์ ธรรมใจ ที่อธิบายที่มาและหลักการของสมุดปกเหลืองในอดีตรวมทั้งการส่งต่อหลักการสำคัญทางเศรษฐกิจที่สังคมไทยนำมาประยุกต์และปฏิบัติได้จริงจนถึงปัจจุบัน

บทความนี้ อาจารย์ษัษฐรัมย์ นำเสนอถึงเหตุผลสำคัญเบื้องต้นว่าทำไมบรรดาชนชั้นนำในสังคมจึงปฏิเสธสวัสดิการ “บำนาญถ้วนหน้า” อันเกี่ยวโยงกับเหตุผลเรื่องความกังวลในค่าใช้จ่าย ผลทางเศรษฐกิจระยะสั้น ความมั่นคงทางสังคม หรืออื่นๆ