สันติภาพ

กุหลาบ สายประดิษฐ์ วิพากษ์การโฆษณาชวนเชื่อและการใช้ความกลัวเป็นเครื่องมือของรัฐบาลอเมริกันในยุคสงครามเย็น ซึ่งบ่อนทำลายจิตใจประชาชนและกดปราบผู้เรียกร้องสันติภาพ

ข้อเขียนนี้ชี้ให้เห็นว่าสงครามคือผลจากคนกลุ่มน้อยที่หิวอำนาจและผลประโยชน์ ขณะที่ประชาชนโลกซึ่งรักสันติสามารถร่วมมือกันต้านทานภัยสงครามได้ โดยกุหลาบ เสนอว่า “สันติภาพ” ที่ไม่ใช่เรื่องเพ้อฝัน หากแต่เป็นพลังจริงที่ประชาชนร่วมกันสร้างได้ด้วยความรู้และความตื่นรู้ทางการเมือง

กุหลาบ สายประดิษฐ์ วิจารณ์การใช้เหตุผลบิดเบือนเพื่อสร้างสงคราม และยกย่องการเคลื่อนไหวของประชาชนทั่วโลกที่เรียกร้องสันติภาพอย่างมีศักดิ์ศรี โดยเขาย้ำว่าการรักสันติภาพไม่ใช่ความผิด แม้จะถูกกล่าวหาว่าเป็นคอมมิวนิสต์ก็ตาม

กุหลาบ สายประดิษฐ์ เรียกร้องให้ประชาชนมีสิทธิ์ตัดสินเรื่องสงครามผ่านประชามติ เพื่อป้องกันการผูกขาดอำนาจของชนชั้นนำ โดยขอให้ประชาชนไทยร่วมลงนามสนับสนุนสันติภาพ เป็นการแสดงออกถึงเจตจำนงอันทรงเกียรติในการต่อต้านสงคราม

ความรุนแรงมีทั้งทางตรง เชิงโครงสร้าง และเชิงวัฒนธรรม ซึ่งต้องถูกขจัดทั้งหมดจึงจะสร้างสันติภาพอย่างยั่งยืนได้ และท่ามกลางโลกที่ระเบียบที่กำลังล่มสลาย อ.ดร.ฟูอาดี้ชวนคิดถึงสันติภาพผ่าน “สงครามที่ชอบธรรม” ผ่านภาพยนตร์ “พระเจ้าช้างเผือก”

หลักการมนุษยธรรมทั้ง 4 หลักการ ประกอบด้วย ความเป็นกลาง ไม่เอนเอียง และมีอิสรภาพในการทำงาน และการพัฒนา จะสามารถสร้างสันติภาพที่ยั่งยืนได้

สรุปประเด็นจากงานเสวนา PRIDI Talks #30 “ประชาธิปไตยที่ไร้สันติภาพ : เมื่อความรุนแรงไม่ได้อยู่แค่ในสงคราม” พร้อมทั้งภาพกิจกรรม โดยแสดงให้เห็นถึงการถกเถียงกันเรื่องความรุนแรงและพัฒนาการประชาธิปไตยไทย ในช่วงเวลาความขัดแย้ง

ปรีดี พนมยงค์ วิเคราะห์สถานการณ์ประเทศเพื่อนบ้านที่เปลี่ยนผ่านสู่ระบบใหม่หลังสงครามอินโดจีน โดยเตือนว่าไทยต้องปฏิรูปภายใน สร้างความเป็นธรรม ลดความเหลื่อมล้ำ และไม่ตกเป็นเครื่องมือของมหาอำนาจ

เมื่อ “ความรุนแรงไม่ได้อยู่ไม่ได้อยู่แค่ในสงคราม” จึงขอชวนทำความเข้าใจมิติความรุนแรงที่ซับซ้อน ผ่านบทสนทนาระหว่าง สุรัยยา (เบ็ญโส๊ะ) สุไลมาน และ ชัยวัฒน์ สถาอานันท์ ถึงมิติความรุนแรงเชิงโครงสร้าง เพื่อการแสวงหาสันติภาพอย่างแท้จริง

ด้วยสถานการณ์ความรุนแรงในจังหวัดชายแดนภาคใต้ที่กลับมารุนแรงขึ้น ทางสถาบันปรีดี พนมยงค์ยังคงเป็นพื้นที่เพื่อถกเถียงในประเด็นสันติภาพตามแนวคิดของปรีดี พนมยงค์ที่เน้นว่า รัฐต้องมีธรรมะและต้องฟังเสียงประชาชน อีกทั้งการเสนอทางออกของความขัดแย้งที่ยั่งยืน คือ การเจรจา