กุหลาบ สายประดิษฐ์

กุหลาบ สายประดิษฐ์ วิจารณ์รัฐบาลปี พ.ศ. 2493 ว่าดำเนินนโยบายสำคัญโดยไม่ฟังประชาชน เช่น การซื้อรถถัง ทำสัญญาทางทหาร และใช้กฎหมายพิเศษปิดกั้นเสรีภาพ เสนอให้รัฐบาลฟังเสียงประชาชนอย่างจริงใจ เพื่อยึดหลักการปกครองโดยผู้แทนราษฎร

กุหลาบ สายประดิษฐ์ เสนอให้รัฐบาลรับฟังเสียงจากประชาชนที่วิพากษ์วิจารณ์นโยบายทางการทูต แต่เสียงของประชาชนที่รัฐบาลรับฟังกลับกลายเป็นโฆษณาชวนเชื่อ การสนับสนุนจากประชาชนจึงไม่เกิดขึ้น

“นายบำเรอ“ นามปากกาอีกชื่อหนึ่งของกุหลาบ สายประดิษฐ์ ซึ่งวิพากษ์วิจารณ์เกี่ยวกับการรณรงค์ป้องกันอหิวาตกโรคของกรมสาธารณสุข โดยเสนอว่าควรใช้สื่อสิ่งพิมพ์เพื่อสร้างความเข้าใจให้ประชาชนตระหนักถึงอันตรายของโรคระบาดมากขึ้น

ในวาระ 120 ปีแห่งชาตกาลของกุหลาบ สายประดิษฐ์ หรือศรีบูรพา นักคิดนักเขียนผู้ยิ่งใหญ่ บทความนี้ได้นำเสนองานเขียนด้านพุทธศาสนาของศรีบูรพาคือ อุดมธรรม มีการจัดพิมพ์ในช่วงที่ผู้ประพันธ์ยังมีชีวิตอยู่เพียงเล่มเดียว

31 มีนาคม 2568 ในวาระ 120 ปี ชาตกาลของกุหลาบ สายประดิษฐ์ ขอรำลึกประวัติ ชีวิตผ่านผลงานวรรณกรรมในนามปลายปากกา “ศรีบูรพา“ นับตั้งแต่วัยเยาว์ ความรัก การเมือง อุดมคติ และพุทธศาสนา จนถึงยุคต่อต้านเผด็จการทหาร 2490

กุหลาบ สายประดิษฐ์ นักคิดนักเขียนผู้เรียกร้องความเป็นธรรมในสังคม ผลงานหลายชิ้นเป็นอมตะและสอดรับกับอุดมคติเพื่อประชาชนจึงร่วมสมัยในทุกยุคโดยปี 2567 ผลงานของกุหลาบหมดอายุลิขสิทธิ์จึงนำมาตีพิมพ์ได้ในวงกว้างยิ่งขึ้น

กุหลาบ สายประดิษฐ์ วิเคราะห์บทเรียนของเวียดนามชวนให้รัฐบาลไทยตระหนักที่ประชาชนยอมรับโฮจิมินห์มากกว่าเบาได๋ที่ได้รับการยอมรับจากประเทศมหาอำนาจ และวิพากษ์วิจารณ์สหรัฐอเมริกาที่มีอิทธิพลในยุคสงครามเย็น

กุหลาบ สายประดิษฐ์ วิพากษ์การเมืองไทยสมัยรัฐบาลจอมพล ป. พิบูลสงคราม เมื่อ พ.ศ. 2493 โดยเสียดสีและยั่วล้อว่า ปัญหาการเมืองของรัฐบาลทั้งการโกง การคอรัปชั่นของผู้มีอำนาจ การค้าของเถื่อนเป็นการสร้าง ‘ทฤษฎีใหม่’ ในยุคนี้

กุหลาบ สายประดิษฐ์ ได้เล่าเรื่องอุปมาว่าด้วยความไม่สมเหตุสมผลของระบบศักดินา ที่มนุษย์กลุ่มนึงสมอ้างว่าตัวเองเป็นเทพยดา แล้วควบคุม กดขี่ มนุษย์กลุ่มอื่นๆ เสมือนว่าพวกเขา “กินแกลบ”

กุหลาบ สายประดิษฐ์ กล่าวถึงปาฐกถาพิเศษของศาสตราจารย์หม่อมเจ้าสกลวรรณากร วรวรรณ เรื่องนักศึกษากับสังคม เมื่อปี 2493 ณ มหาวิทยาลัยวิชาธรรมศาสตร์และการเมืองโดยเน้นแนวคิดโซเชียลลิสม์ที่ให้ความสำคัญกับมนุษยธรรมและความเสมอภาคทางสังคม