บ้านอองโตนี

บันทึกความห่วงใยถึงประเทศชาติผ่านเหตุการณ์ทางการเมือง ของนายปรีดี พนมยงค์ ระหว่างพำนักอยู่ที่ประเทศฝรั่งเศส ผ่านบันทึกความทรงจำของคุณ วาณี พนมยงค์ สายประดิษฐ์ ลูกสาวคนเล็กของครอบครัวปรีดี พูนศุข พนมยงค์

เกร็ดประวัติศาสตร์เรื่องอบ วสุรัตน์ กับเครื่องพิมพ์ดีดของปรีดี พนมยงค์ โดยยังเสนอชีวิตและงานของนายอบที่มีธุรกิจหนึ่งคือ ผู้แทนจำหน่ายเครื่องพิมพ์ดีดเรมิงตัน ซึ่งเป็นเครื่องพิมพ์ดีดที่นายปรีดีใช้ทำงานเป็นประจำ ณ บ้านอองโตนี

พิชัย เพ็ชรมะโนสัจจะ เขียนจดหมายถึงปรีดี พนมยงค์ ณ บ้านอองโตนี ประเทศฝรั่งเศส จำนวน 2 ฉบับในปี 2516 เกี่ยวกับการตั้งบุตรชายของตนเองว่า ปรีดี และมีจดหมายตอบกลับจากปรีดีถึงพิชัย 1 ฉบับ

บทสัมภาษณ์ประสบการณ์ของ อรุณ เวชสุวรรณ อดีตนักหนังสือพิมพ์ผู้เคยเดินทางไปสัมภาษณ์อาจารย์ปรีดี พนมยงค์ ครั้งเมื่อท่านยังมีชีวิตอยู่ ณ บ้านอองโตนี ประเทศฝรั่งเศส ได้พูดคุยถึงประเด็นต่างๆ มากมายที่มีความเกี่ยวข้องกับอ. ปรีดีฯ

บทความนี้เสนอเกร็ดประวัติศาสตร์เกี่ยวกับนายปรีดี พนมยงค์ และอนุสาร อ.ส.ท. โดยผู้เขียนนำเสนอข้อมูลใหม่ว่าก่อนหน้าที่นายปรีดีจะถึงแก่อสัญกรรมในวันที่ 2 พฤษภาคม พ.ศ. 2526 เพียงไม่นานได้มีผู้นำ อนุสาร อ.ส.ท. ฉบับประจำเดือนเมษายน พ.ศ. 2526 ฉบับแนะนำจังหวัดพระนครศรีอยุธยามาให้ และนายปรีดีอ่านอย่างละเอียด

เรื่องราวเกี่ยวกับประสบการณ์การเดินทางไปเยี่ยม ดร.ปรีดี พนมยงค์ ที่ฝรั่งเศส โดยคุณอรุณ เวชสุวรรณ ประกอบด้วยบรรยายรายละเอียดต่างๆ ตั้งแต่การเตรียมการเดินทาง บรรยากาศปารีส และการพบปะบุคคลสำคัญของไทย

สถาบันปรีดี พนมยงค์ ร่วมกับสารคดีนำเสนอเรื่องราวของอาจารย์ปรีดีในปารีส หลังลี้ภัยจากรัฐประหาร พร้อมภาพบ้านอองโตนีที่อาจารย์ท่านใช้ชีวิตปลายทาง ฟังเรื่องราวจากสองบุตรี ของรัฐบุรุษอาวุโส สุดา-ดุษฎี พนมยงค์

การเชิญอัฐิธาตุของศาสตราจารย์ ดร.ปรีดี พนมยงค์ ณ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์และจังหวัดพระนครศรีอยุธยา ระหว่างวันที่ 7-11 พฤษภาคม พ.ศ. 2529 และปฏิกิริยาทางสังคมจากปารีสและไทยทั้งจากครอบครัว ลูกศิษย์ และนิสิตนักศึกษา รวมทั้งสื่อมวลชนที่ให้ความสนใจต่องานเชิญอัฐิธาตุในครั้งนี้

เสี้ยววินาทีจากนั้น โทรศัพท์ดังขึ้น เป็นเสียงของน้องวาณี แจ้งข่าวร้ายว่า “คุณพ่อสิ้นใจอย่างสงบที่โต๊ะทำงาน ณ บ้านอองโตนี ประเทศฝรั่งเศส”

ครั้งแรกกับท่านปรีดี และ ท่านผู้หญิงพูนศุข พนมยงค์ ที่ปารีสประเทศฝรั่งเศส พ.ศ. 2513 (1970) กับ ครั้งสุดท้ายในบางกอก สยามประเทศ (ไทย) พ.ศ. 2544 (2001)