ปรีดี พนมยงค์

เมื่อสงครามสิ้นสุดแล้ว คุณไสวได้สมัครเป็นผู้แทนราษฎร และได้รับเลือกตั้งเป็นผู้แทนราษฎรจังหวัดนครศรีธรรมราช ซึ่งเป็นบ้านเกิด ต่อมาได้รับแต่งตั้งให้เป็นเลขานุการนายกรัฐมนตรี

ปาฐกถา ของนายปรีดี พนมยงค์เรื่อง "อนาคตของประเทศไทย ควรดำเนินไปในรูปใด ในการชุมนุมสนทนาที่สามัคคีสมาคม (สมาคมนักเรียนไทย) ประเทศ https://pridi.or.th/sites/default/files/pdf/pridibook292.pdf

ภายหลังเดินทางกลับจากประเทศฝรั่งเศสหวนคืนสู่สยามอันเป็นบ้านเกิดเมืองนอน ในปี พ.ศ. 2469 นายปรีดี พนมยงค์ เข้ารับราชการตำแหน่งผู้พิพากษาประจำกระทรวงยุติธรรมและเป็นอาจารย์สอนโรงเรียนกฎหมาย

'นายปรีดี พนมยงค์' เสนอวิธีส่งเสริมให้ราษฎรสนใจประชาธิปไตยว่าด้วยเรื่อง "สภาเดี่ยว" ซึ่งเป็นข้อเสนอต่อจาก "พรรคใดบ้างที่สามารถป้องกันผู้แทนขายตัว", "วิธีให้ราษฎรถอดถอนผู้แทน (recall)", "วิธีเลือกตั้งจากง่ายไปสู่ยาก", "เสนอให้รัฐจ่ายค่าป่วยการให้ราษฎรที่มาลงคะแนน" และ "ชนรุ่นใหม่จะมีทางได้เป็นผู้แทนในทางปฏิบัติหรือไม่"

อาจารย์ปรีดี พนมยงค์ หยิบยกข้อมูลทางประวัติศาสตร์ของความเป็นอนิจจังที่ปรากฏขึ้นจากทั่วทุกสารทิศ เพื่อนำเสนอถึงการกลวิธี ลักษณะ และรูปแบบ ที่เกิดขึ้นในการเปลี่ยนแปลงการปกครองจากระบอบเก่าไปสู่ระบอบใหม่

ความพยายามในการสร้างรัฐประชาธิปไตยด้วยการสถาปนารัฐสมัยใหม่ของนายปรีดี พนมยงค์ ภายใต้บทบาทและเหตุการณ์ทางประวัติศาสตร์การเมืองครั้งสำคัญนับตั้งแต่การอภิวัฒน์สยาม 2475 และการสานต่อเจตนารมณ์แห่งการอภิวัฒน์ภายหลังจากนายปรีดีขึ้นดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีในปี 2489

'อาชญาสิทธิ์ ศรีสุวรรณ' เล่าเรื่องราวความรัก ความห่วงใย และความพยายามของผู้เป็นพ่อ ในการศึกษาค้นคว้าและติดตามข่าวสารเกี่ยวกับวิธีการรักษาโรคมะเร็ง ส่งผ่านคำแนะนำรวมถึงกำลังใจเป็นถ้อยคำในจดหมายที่เขียนถึงปาล ภายหลังเมื่อบุตรชายต้องล้มป่วยจากโรคร้าย ด้วยความหวังที่อยากจะเห็นปาลหายขาดจากอาการป่วยและกลับมามีสุขภาพแข็งแรง สามารถทำคุณประโยชน์เพื่อประเทศชาติได้อีกครั้ง

9 กันยายน พ.ศ. 2524 เป็นวันที่ ‘ปาล พนมยงค์’ บุตรชายคนโตของรัฐบุรุษอาวุโส ปรีดี พนมยงค์ และท่านผู้หญิงพูนศุข พนมยงค์ ได้จากไปอย่างสงบ

เมื่อ ปรีดี พนมยงค์ ก้าวขึ้นมาดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีในช่วงเวลาหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 สิ่งแรกๆ ที่ปรีดีให้ความสำคัญ คือ การสานต่อเจตนารมณ์ของการเปลี่ยนแปลงการปกครอง 2475

'นายปรีดี พนมยงค์' เคยกล่าวคำปราศรัยต่อธรรมศาสตร์บัณฑิตและและเนติบัณฑิต นักสันติภาพ เมื่อวันที่ 28 ก.ค. 2514 ณ ชานกรุงปารีส โดยมีใจความถึงเรื่องราวที่พึงระลึกอันเป็นความหลังเมื่อครั้งที่บัณฑิตทั้งหลายได้ประสิทธิ์ประสาทความรู้ ณ มหาวิทยาลัยวิชาธรรมศาสตร์และการเมือง