วาณี พนมยงค์ สายประดิษฐ์

บันทึกความห่วงใยถึงประเทศชาติผ่านเหตุการณ์ทางการเมือง ของนายปรีดี พนมยงค์ ระหว่างพำนักอยู่ที่ประเทศฝรั่งเศส ผ่านบันทึกความทรงจำของคุณ วาณี พนมยงค์ สายประดิษฐ์ ลูกสาวคนเล็กของครอบครัวปรีดี พูนศุข พนมยงค์

พระราชนิพนธ์แปลเรื่อง ‘ผีเสื้อ’ ของสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ เป็นเรื่องสั้นขนาดยาวที่บันทึกความเปลี่ยนแปลงของสังคมจีนในช่วงการปฏิวัตินธรรม ค.ศ.1966-1969 แสดงให้เห็นผลกระทบทางการเมืองต่อชีวิตมนุษย์ในสังคม

ชีวประวัติย่อของวาณี พนมยงค์ สายประดิษฐ์ เขียนโดยสุดา และดุษฎี พนมยงค์ แสดงถึงผลงานสำคัญได้แก่ การทำงานถวายสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้าฯ การทำงานสอนภาษาจีน งานบรรณาธิการหนังสือ งานมูลนิธิปรีดี พนมยงค์ และงานกองทุนศรีบูรพา

ในห้วงของการเป็นนักศึกษาฝึกสอนของปลายนั้น ได้ถูกส่งไปฝึกหัดสอนที่โรงเรียนสตรีมัธยมหมายเลข 3 ณ กรุงปักกิ่ง ในรายวิชาวรรณคดีจีนโบราณ เพราะเป็นวิชาที่ชื่นชอบ จึงทำให้สามารถถ่ายทอดได้ดี

ขบวนการก้าวกระโดดครั้งใหญ่ ในปี 2501 มีผลเสียต่อประเทศจีนอย่างมาก เนื่องจากได้เกิดภัยพิบัติทั่วทั้งประเทศ ไม่ว่าจะเป็น ภัยแล้ง อุทกภัย ซึ่งส่งผลให้ทรัพยากรธรรมชาติขาดแคลน และเศรษฐกิจของจีนตกต่ำลง

ปลายได้ก้าวสู่การเป็นนักศึกษาใหม่ของมหาวิทยาลัยเป่นจิ๊งซื้อฟ่านต้าซูเอ๋ ได้พบกับเพื่อนๆ มากมายจากต่างพื้นที่และคณะวิชา อีกทั้งยังมีเพื่อนร่วมหอพักนักศึกษาที่คอยกวดวิชาให้ปลายนั้นได้มีผลการเรียนที่ดี

ปลายเดินทางเพื่อที่จะหาความรู้และประสบการณ์ จากการเรียนรู้ประวัติศาสตร์ที่สำคัญ และต้องพบกับการตัดสินใจครั้งใหญ่ที่มีความยากลำบาก

สุ. จิ. ปุ. ลิ. พุทธสุภาษิตที่จะสอนให้เรามีสติในการรับฟังสิ่งต่างๆ ไตร่ตรองเพื่อหาข้อเท็จจริง และจดบันทึกเพื่อเตือนใจ

ความมุ่งมั่นของชาวจีนที่จะให้ประเทศก้าวหน้า ทุกคนต่างร่วมมือกันโดยไม่คำนึงถึงความต่างของชนชั้น แม้จะประสบความยากลำบากก็ไม่เคยย่อท้อ

สภาพความเป็นอยู่ของชาวนาจีนในสมัยก่อน ที่มีชีวิตความเป็นอยู่ที่ยากลำบาก ต้องทำงานหนัก อดมื้อกินมื้อ และต้องเผชิญกับโรคภัยไข้เจ็บต่างๆ มากมาย