ประชาธิปไตย

ระบอบประชาธิปไตยต้องชะงักงันจนเกิดสุญญากาศทางการเมือง 'พระยาพหลพลพยุหเสนา' ร่วมกับคณะราษฎรจำนวนหนึ่ง จึงคิดหาทางแก้ไขสถานการณ์เพื่อนำระบอบประชาธิปไตยกลับเข้าสู่หลักการตามรัฐธรรมนูญดังเดิม ในวันที่ 20 มิถุนายน พ.ศ. 2476 พร้อมเปิดประชุมสภาผู้แทนราษฎรในวันถัดมา

วาทกรรม "เล่นการเมือง" มักถูกใช้เป็นคำกล่าวถึงผู้ที่สนใจความเป็นไปของบ้านเมือง นัยของวาทกรรมดังกล่าวสะท้อนถึงการจัดตำแหน่งแห่งที่และแบ่งแยกการเมืองให้ห่างไกลออกจากประชาชน

นโยบายเพื่อประชาชนอาจต้องคำนึงถึงความชะงักงัน หากในกรณีมีการร้องเรียนต่อศาลรัฐธรรมนูญ และศาลอาจออกคำวินิจฉัยที่เป็นอุปสรรคต่อการดำเนินนโยบาย ผู้เขียนชี้ให้เห็นถึงกรณีศึกษาบางเรื่องผ่านคำวินิจฉัยในอดีตที่ผ่านมาเพื่อถอดบทเรียน เตรียมรับมือ และป้องกันช่องว่างทางกฎหมายที่อาจจะเกิดขึ้นในอนาคต

ในประเทศที่อาณาเขตกว้างขวางและมีประชากรพลเมืองอยู่มากในการบริหารราชการส่วนกลางอาจมิได้ตอบโจทย์เสียงทั้งหมด เนื่องจากกิจการบางประการพลเมืองอาจมีส่วนได้ประโยชน์เหมือนกัน หรือกิจการบางประการพลเมืองก็อาจมีส่วนได้ประโยชน์ที่แตกต่างกัน ฉะนั้นเพื่อให้ทั่วถึง ครอบคลุม และเหมาะสมแก่พลเมืองในทุกๆ พื้นที่ การกระจายอำนาจจึงเป็นสิ่งสำคัญ

องค์กรตุลาการอย่าง "ศาลรัฐธรรมนูญ" ถูกหยิบยกเข้ามาร่วมในสมการทางการเมือง เนื่องจากตลอดระยะเวลานับตั้งแต่การรัฐประหารและความชะงักงันในปี พ.ศ. 2549 เป็นต้นมา เป็นเวลากว่า 17 ปี ที่สังคมไทยต้องเผชิญกับนิติสงคราม

ทบทวนนิยามของ "รัฐบาล" โดยพิจารณาจากความหมายอย่างกว้างและแคบ รัฐบาลจะพึงมีกี่ชนิดนั้นอาจแยกพิจารณาตามความหมายของรัฐบาลนั้นเอง คือสุดแต่จะพิจารณาตามความหมายอย่างกว้าง, อย่างแคบ, หรือตามความหมายในทางเศรษฐกิจ

ข้อสังเกตบางประการต่อกระบวนการสร้างระบอบประชาธิปไตยและการลดหรือเพิ่มของระดับการคอร์รัปชันซึ่งเกี่ยวเนื่องอย่างมีนัย เพื่อตอบสมมติฐานที่ว่า “คอร์รัปชันน้อย ประชาธิปไตยจึงดี หรือ ประชาธิปไตยดี จึงมีคอร์รัปชันน้อย”

ชวนพิจารณาวุฒิสภาไทยเปรียบเทียบกับความจำเป็นในบทบาทของสภาสูงในระดับสากลว่ามีความแตกต่างกันอย่างไร และบทบาทของวุฒิสภาเป็นอย่างไรในโลกปัจจุบัน

ผลการเลือกเมื่อ 14 พ.ค. 2566 แสดงถึงเจตจำนงและฉันทามติของสังคมไทยอย่างเด่นชัดที่ต้องการเปลี่ยนผ่านไปสู่ระบอบประชาธิปไตยอย่างแท้จริง ทว่า กลับต้องพบกับอุปสรรคทางการเมืองที่ถูกวางไว้ผ่านรัฐธรรมนูญ 2560 ในบทเฉพาะกาล โดยกำหนดให้ สว. จำนวน 250 คน มีสิทธิร่วมเลือกนายกรัฐมนตรีผ่านกลไกการประชุมรัฐสภา

ช่วงตอบคำถามของงานเสวนา PRIDI Talks #20: “ดุลยภาพแห่งอำนาจ” : เปลี่ยนผ่านสังคมไทยด้วยการเลือกตั้ง โดยเปิดให้วิทยากรได้ร่วมแสดงความคิดเห็นพร้อมเสนอทางออกกับโจทย์ใหญ่ในประเด็นดุลยภาพแห่งอำนาจ พร้อมทั้งคำถามจากผู้ชมทั้งช่องทางออนไลน์และในห้องประชุม