วันรัฐธรรมนูญ

เมื่อวันที่ 10 ธันวาคม 2568 ‘สถาบันปรีดี พนมยงค์’ จัดงานเสวนาทางวิชาการ PRIDI Talks #33 : มุ่งหน้าสู่การยุบสภา (?) ความหวังสู่รัฐธรรมนูญฉบับประชาชน โดยได้รับเกียรติจากผู้ร่วมการเสวนา ได้แก่

รวมคำถาม ข้อเสนอ และมุมมอง เพื่อถอดบทเรียนรัฐธรรมนูญฉบับปัจจุปัน และนำไปสู่การร่างรัฐธรรมนูญฉบับประชาชนในอนาคต

ตัวแทนพรรคการเมืองฝ่ายค้านเสนอ แนวทางการแก้ไขรัฐธรรมนูญฉบับ 2560 และชี้ให้เห็นถึงความจำเป็นที่จะต้องแก้รัฐธรรมนูญหรือจัดทำร่างรัฐธรรมนูญฉบับใหม่เพื่อประชาชน

การออกแบบรัฐธรรมนูญที่ร่างขึ้นภายหลังการรัฐประหารโดยกองทัพตั้งแต่ พ.ศ. 2490-2557 มีเป้าหมายเพื่อสร้างระเบียบการเมืองใหม่และจำกัดอำนาจประชาชนรวมถึงให้อำนาจแก่คณะรัฐประการ เครือข่าย และกองทัพ

แก้ไขรัฐธรรมนูญฉบับ 2560 เพื่อให้ปัญหาสิทธิเสรีภาพ สิทธิชุมชน และสร้างกระบวนการมีส่วนร่วมในการกำหนดนโยบายภาครัฐ ของประชาชนให้เกิดขึ้นอย่างแท้จริง

มุมมองรัฐธรรมนูญทางรัฐศาสตร์ ที่ชี้ให้เห็นถึงข้อแตกต่างระบบรัฐธรรมนูญของประเทศไทย และการเสนอแนวทางการร่างรัฐธรรมนูญฉบับประชาชน

บทเรียนการร่างรัฐธรรมนูญของไทยในอดีต และการเคลื่อนไหวของภาคประชาชนในการร่างรัฐธรรมนูญใหม่แทนฉบับปี 2560 ในปี 2470

รัฐธรรมนูญฉบับประชาชนจะเป็นส่วนสำคัญในการสร้างสิทธิเสรีภาพ สวัสดิภาพ และสันติภาพ ให้เกิดในสังคม ประชาชนทุกภาคส่วนต้องช่วยกันให้รัฐธรรมนูฐประชาชนให้เกิดขึ้น และต้องรักษาไม่ให้เกิดการรัฐประหารขึ้น โดยรัฐธรรมนูญปัจจุบันเป็น “นิติรัฐประหาร” ที่สร้างแต่ความขัดแย้ง

    เมื่อวันที่ 10 ธันวาคม 2567 ที่ผ่านมา เนื่องในวาระวันรัฐธรรมนูญไทย “สถาบันปรีดี พนมยงค์” ร่วมกับ “วิทยาลัยนานาชาติปรีดี พนมยงค์” จัดงานเสวนาวิชาการ PRIDI Talks #28 x PBIC: ยุตินิติรัฐประหาร รื้อรัฐธรรมนูญเผด็จการ ร่างรัฐธรรมนูญฉบับประชาชน ณ ห้อง PBIC 205 วิทยาลัยนานาชาติปรีดี พนมยงค์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ท่าพระจันทร์  

ภายหลังการอภิวัฒน์สยาม วันที่ 24 มิถุนายน 2475 รัฐธรรมนูญฉบับแรก คือ ธรรมนูญการปกครองที่ขึ้นโดยนายปรีดี พนมยงค์ ประกาศใช้เมื่อวันที่ 27 มิถุนายน 2475 โดยพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงลงพระนามให้เป็นฉบับชั่วคราว หลังจากนั้นในวันที่ 10 ธันวาคม 2475 จึงมีการประกาศใช้ฉบับถาวรที่สภาผู้เเทนราษฎรได้จัดทำขึ้น