ปรีดี พนมยงค์

 

ถ้าจะถือเอาถ้อยคำบอกเล่าของ นายปรีดี พนมยงค์ มาพินิจพิจารณา ย่อมเผยให้ทราบว่า เขามิใช่บุคคลผู้สันทัดด้านการเล่นกีฬาเท่าไหร่นัก แม้ความไม่ถนัดนี้อาจดูเป็นเรื่องเล็กๆ แต่ก็มีแง่มุมเกี่ยวโยงกับบทบาททางการเมืองของนายปรีดีเช่นกัน ในข้อเขียน “ความเป็นไปภายในคณะผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์” นายปรีดีบอกเล่าไว้ตอนหนึ่งว่า

การเกิดขึ้นของคณะสุภาพบุรุษคือหนึ่งในความใฝ่ฝัน ความปรารถนาของคนกลุ่มหนึ่งในสังคมสยามที่มุ่งหวังจะเห็นความเปลี่ยนแปลงไปสู่สังคมแห่งเสรีภาพและความเสมอภาค

เนื้อหาของกลอนบทนี้ยังแสดงให้เห็นถึงความเรียกร้องต้องการของยุคสมัย อันเป็นสากล ได้แก่ การต่อสู้กู้เอกราชของประชาชาติเมืองขึ้น

ในวาระ 80 ปีของการฉาย “พระเจ้าช้างเผือก” จึงขอนำเสนอ ศาสตร์พระเจ้าจักรา ให้คนร่วมสมัยได้ช่วยกันสืบสาน รักษา และต่อยอด

-4- เสนอให้รัฐจ่ายค่าป่วยการให้ราษฎรที่มาลงคะแนน 4.1 นอกจากนี้ผมคิดขึ้นเองว่าน่าจะทดลองทำเป็นประวัติการณ์ของโลกบ้างว่า ผู้มีสิทธิออกเสียงคนใดมาลงคะแนนก็จะได้รับค่าป่วยการจากรัฐบาลครั้งละ 10 บาท ผมคะเนว่าในจำนวนพลเมืองไทยร่วม 40 ล้านคนนั้น มีจำนวนผู้มีสิทธิออกเสียงประมาณ 20 ล้านคน รัฐก็ใช้เป็นค่าป่วยการของราษฎร 20 ล้านบาท ซึ่งไม่น่าเสียดาย เพราะเท่ากับคืนเงินที่เก็บภาษีอากรมาจากราษฎรคืนให้คนละ 10 บาทในวันเลือกตั้ง

ข้อเสนอต่อวิธีส่งเสริมให้ราษฎรสนใจประชาธิปไตยในบทความนี้ว่าด้วยเรื่อง "วิธีให้ราษฎรถอดถอนผู้แทน (recall)" และ "วิธีเลือกตั้งจากง่ายไปสู่ยาก" ซึ่งเป็นข้อเสนอที่ถัดมาจาก "พรรคใดบ้างที่สามารถป้องกันผู้แทนขายตัว"

เนื้อหาจะกล่าวถึง การเลือกตั้งระบบพรรคกับปัญหาของผู้แทนขายตัว และที่มาของคำเรียกที่ว่า "พรรคผี" หรือ "ผู้แทนผี" กับพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสมในรัฐสภา รวมถึงปรากฏการณ์ปัญหาของพรรคการเมืองใหญ่ๆ ในต่างประเทศ ซึ่งอาจารย์ปรีดีนั้น ได้กล่าวโดยสรุปข้างท้ายบทความว่าการป้องกันผู้แทนขายตัวนั้นจะมีแนวทางและสามารถดำเนินการไปในรูปแบบใด

“ศรีบูรพา” เขียน แลไปข้างหน้า ภาคปฐมวัย เมื่อ พ.ศ. ๒๔๙๘ ขณะถูกจำคุกเนื่องจากกบฏสันติภาพ

ฉะนั้นข้าพเจ้าในฐานะราษฎรคนหนึ่ง และในฐานะรัฐบุรุษอาวุโสจึงขอเสนอความเห็นมายังท่านและรัฐบาลดังต่อไปนี้