แนวคิด-ปรัชญา

สจ๊วต ฮอลวิเคราะห์และวิพากษ์นโยบายพหุนิยมทางวัฒนธรรม โดยชี้ว่าการใช้อัตลักษณ์เชิงสารัตถะของชนกลุ่มน้อยอาจสร้างปัญหาทางการเมืองและขัดขวางการบูรณาการทางสังคมในระยะยาว ฮอลเสนอแนวคิดชาติพันธุ์แนวใหม่ที่เน้นการประสานความแตกต่างทางชาติพันธุ์และชนชั้นโดยไม่ลดทอนอัตลักษณ์ของกลุ่มใดกลุ่มหนึ่ง

การบังคับสูญหายเป็นเครื่องมือของรัฐในการจัดการฝ่ายตรงข้าม สร้างบาดแผลให้ครอบครัวและสังคมผ่าน “การสูญเสียที่ไม่มีความชัดเจน” รัฐต้องเปิดเผยความจริงและนำผู้กระทำผิดมาลงโทษ เพื่อสร้างความยุติธรรมและสันติภาพที่แท้จริง

การขุดคลองกระจะช่วยสร้างงานถาวร (จากการปฏิบัติงานและพัฒนาโครงการ) ช่วยให้แรงงานระดับกลางและระดับสูงเพิ่มขึ้น ขีดความสามารถในการแข่งขันเพิ่มขึ้นเพราะค่าใช้จ่ายโลจิตสิกส์ลดลง เก็บภาษีได้มากขึ้น รายได้ของประเทศมากขึ้น

การขุดคลองกระมีข้อถกเถียงหลายประการ อาทิ อาจนำไปสู่การ “แบ่งแยกดินแดน” แต่จากผลการศึกษาพบว่ากลับจะช่วยเพิ่มอานุภาพทางทะเล ซึ่งส่งเสริมความมั่นคงของชาติโดยตอนที่ 3 เสนอให้เห็นในมิติเศรษฐกิจและภูมิรัฐศาสตร์

กุหลาบ สายประดิษฐ์ วิเคราะห์สังคมไทยในปี 2493 ในกรณีที่หลวงกาจสงครามถูกเนรเทศจากพวกเดียวกันคือ คณะรัฐประหาร 2490 และยังทำให้นายปรีดี พนมยงค์ ต้องมลทินในกรณีสวรรคตแต่ประชาชนทำได้แค่หัวเราะกับการก่อรัฐประหารครั้งนี้

การขุดคลองกระ ไม่เพียงแต่เป็นประโยชน์ของเศรษฐกิจไทย หากแต่เป็นประโยชน์ต่อเศรษฐกิจโลก เพราะจะเป็นเส้นทางที่ใกล้ที่สุดที่เชื่อมระหว่างทะเลจีนใต้และมหาสมุทรอินเดีย แต่ที่ผ่านมาถูกขัดขวางด้วยสาเหตุเพราะขัดผลประโยชน์ของผู้มีอำนาจทั้งในระดับโลกและในระดับชาติ

กุหลาบ สายประดิษฐ์ เสนอให้เห็นการไม่ชอบธรรมและคอร์รัปชันในสมัยรัฐบาลจอมพล ป. พิบูลสงคราม กรณีไม่ปราบปรามการค้าฝิ่นสะท้อนว่าแม้จะมีการเลือกตั้งไม่มีความเป็นประชาธิปและประชาชนได้แต่เพียง “ชเง้อดู” ความอยุติธรรมที่เกิดขึ้น

กุหลาบ สายประดิษฐ์ กล่าวถึงเหตุการณ์ที่อธิบดีกรมโฆษณาการ ปี 2493 เรียกร้องจะตรวจร่างปาฐกถาของหม่อมเจ้าวิวัฒน์ไชย ไชยันตร์ ในงานของสมาคมนักหนังสือพิมพ์แห่งประเทศไทย เพื่อไม่ให้มีเรื่อง “การเมือง”

บทความพาสำรวจพัฒนาการขององค์การบริหารส่วนจังหวัด (อบจ.) ที่ถูกตั้งขึ้นโดยคณะราษฎรในปี 2476 แต่ถูกขัดขวาง,บิดเบือนและปลอมแปลง ด้วยเทคนิคต่างๆของฝ่ายอำนาจนิยม

ปรีดี พนมยงค์ เขียนเกร็ดประวัติประมวลกฎหมายแพ่งฝรั่งเศส ที่นโปเลียน โบนาปาร์ต มีส่วนสำคัญต่อประมวลกฎหมายแพ่งทั้งประเทศฝรั่งเศส และเป็นตัวอย่างของประมวลกฎหมายแพ่งแก่ทั่วโลก