จดหมายลายพระหัตถ์ของท่านชิ้น เรื่อง ขอบคุณนายปรีดีที่สถาปนาคืนพระเกียรติของพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าฯ

เมื่อสิ้นสุดสงคราม ปรีดี พนมยงค์ได้สถาปนาพระเกียรติของพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าฯ ให้คืนคงเป็นพระมหากษัตริย์ของประเทศไทยอย่างเต็มที่ ดังปรากฏในลายพระหัตถ์ของหม่อมเจ้าศุภสวัสดิ์ฯ และพระกระแสรับสั่งของสมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี

จดหมายลายพระหัตถ์ของหม่อมเจ้าศุภสวัสดิ์วงศ์สนิท สวัสดิวัตน

เนื้อความในจดหมาย ดังใจความต่อไปนี้

BRIDGE HOUSE
TRUMPS GREEN ROAD
VIRGINIA WATER
WENTWORTH 2165

March 10 1946
 

เรียนคุณหลวงทราบ

พวกเราทุกคนได้มาถึงเมืองอังกฤษแล้วโดยเรียบร้อย. พวกอังกฤษพากันจัดการรับรองกันใหญ่โตหรูหรา. ทั้งกระทรวงต่างประเทศและกระทรวงกลาโหมอังกฤษได้จัดการมี reception ให้เป็นเกียรติยศ. make speech อธิบายว่าเราเก่งอย่างไรกันบ้าง และขอบใจพวกเรากันใหญ่โต. ผมได้ทำ speech ตอบบอกกับเขาว่า เราก็ขอบใจที่เขาได้ช่วยเหลือ ให้เราได้มีโอกาสแก้กู้หน้าของเรา. และได้กล่าวว่าโดยเฉพาะพวกเราแล้ว ก็คงไม่สามารถจะทำอะไรได้. ที่ทำกันได้สำเร็จก็เพราะคณะต่อต้านในประเทศไทย เป็นบรรทัดฐานที่ได้ทำการอย่างองอาจ ไม่มีความหวาดกลัวภัยอันตรายอันใดเลย. พวกอังกฤษต่างพากันรวมขอบใจคณะต้านของเราในประเทศไทยกันอย่างเห็นอกเห็นใจอย่างจริงจัง. การกระทำต้อนรับต่างๆนี้ ไม่ใช่เพียงแค่จะทำเป็นการเสียไม่ได้. ทุกคนที่พูดเขา appreciate เราจริงๆ. ผมได้อธิบายเล่าเรื่องให้คนทุกคนฟังถึงการกระทำอย่าง [...] ของคณะต่อต้านของพวกเราตั้งคุณหลวงลงมา

พวกผมทุกคนตั้งแต่ สมเด็จลงมา ก็สบายกันอยู่ดี. สมเด็จขอบพระทัยคุณหลวงและคุณพูนศุขมาก ที่ส่งเครื่องสักการะมาถวายพระบรมอัฐิ และพอพระทัยมากที่คุณหลวงได้ช่วยเหลือ ยังพระเกียรติของสมเด็จพระปกเกล้าฯ ให้คืนคงเป็นกษัตริย์ของประเทศเราอย่างเต็มที่. ทั้งความตั้งใจที่คุณหลวงจะพยายาม justify action ของท่านด้วย. เป็นอันว่าพวกเรานั้น appreciate คุณหลวงอย่างที่ผม appreciate ทุกคน. สมเด็จทรงขันสนุกมากที่ทรงทราบว่าเดี๋ยวนี้ ท่านเองก็มีนามสกุลเป็น พนมยงค์ ไปแล้ว หรืออีกประการหนึ่ง ที่คุณหลวงบอกว่า ความจริงนั้นคุณหลวงเป็น สวัสดิวัตน์ ต่างหากนั้น ก็ทรงพอพระทัยมาก และบอกว่าตกลงยอมรับเข้าเป็นสวัสดิวัตน์! หวังว่าคุณหลวงจะออกมาที่นี่ในไม่ช้า. เราจะได้พบกันอีก. ผมคิดถึงคุณหลวงมากเท่าใดนั้น ไม่จำเป็นจะต้องกล่าว. เพราะความรักใคร่นับถือที่ผมมีต่อคุณหลวงนี้ has no bound ความคิดถึงนั้นนอกจากที่พูด ที่จะอธิบายความรู้สึกอันแท้จริงที่ผมมีอยู่ 

ด้วยความเคารพนับถือและคิดถึงอย่างยิ่ง.

ชิ้น

หมายเหตุ :

• [...] ไม่สามารถถอดความได้จึงทำสัญลักษณ์กำกับไว้
• ความในตอนท้ายลายพระหัตถ์แสดงให้เห็นว่ามีบุคคลบางจำพวกที่รู้ว่าอาจารย์ปรีดีจะเสนอให้สมเด็จพระนางเจ้าพระองค์นั้นทรงเป็นผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ ในระหว่างที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ ๘ เสด็จประทับ ณ ต่างประเทศ ก็พากันใส่ความสมเด็จพระนางเจ้าดั่งกล่าวนั้น แต่พระองค์ทรงเห็นเป็นเรื่องขบขันสนุกมาก มิได้ทรงพระพิโรธพวกอิจฉาตาร้อน ส่วนที่ท่านชิ้นกราบบังคมทูลว่าอาจารย์ปรีดีบอกว่าเป็นสวัสดิวัฒน์ต่างหากนั้นก็เพื่อเทอดทูลพระเกียรติของพระองค์ท่าน ซึ่งท่านชิ้นเคยได้ยินสมเด็จกรมพระสวัสดิรับสั่งแก่อาจารย์ปรีดี เมื่อครั้งสมเด็จกรมพระฯ เสด็จมาทัศนาจรฝรั่งเศสระหว่างอาจารย์ปรีดีเป็นนักเรียน ทรงซักถามถึงบรรพบุรุษแล้วทรงทราบว่าอาจารย์ปรีดีเป็นหลานตาของหลวงพานิชพัฒนากร (เบ๊ก) จึงรับสั่งว่า "ตาเบ๊กเป็นญาติกันกับคุณตาของข้า" (ทรงหมายถึงท่านหลวงอาสาสำแดง พระบิดาของสมเด็จพระปิยมาวดี (เปี่ยม) -)