จอมพล ป. พิบูลสงคราม

กำพล จำปาพันธ์ ได้นำเกร็ดประวัติศาสตร์ของวัดสุวรรณดาราราม ว่าด้วยประวัติความเป็นมา ความเกี่ยวข้องกับนายปรีดี พนมยงค์ การเชื่อมโยงฝ่ายเจ้านายเข้าร่วมขบวนการเสรีไทย และข้อสรุปว่าด้วยแนวคิดเกี่ยวกับ “วัด” ที่เปลี่ยนไปภายหลังเหตุการณ์การอภิวัฒน์สยาม 2475

หลังสงครามโลกครั้งที่ 2 อังกฤษกลับเข้าปกครองมลายูแต่ต้องเผชิญกับความขัดแย้งของคนในพื้นที่รวมทั้งคนในพื้นที่ที่ไม่พอใจการปกครองของอังกฤษ จึงมีกลุ่มคนที่หลบหนีการปกครองอังกฤษเข้ามาในชายแดนไทย ทำให้ทหารอังกฤษต้องรุกล้ำอธิปไตยของไทยเพื่อปราบปราม ก่อให้เกิดความขัดแย้งทางการทูต

เดือน บุนนาค ได้ให้ทัศนะในเรื่องของ “ชาตินิยม“ ตามความนึกคิดของชนชาวไทยในอดีต โดยได้ให้ภาพประวัติศาสตร์การอยู่ร่วมกันของผู้คนหลากหลายเชื้อชาติในดินแดนไทยมาตั้งแต่โบราณมาจนถึงช่วงหลังสงครามโลกครั้งที่สอง

วันใหม่ นิยม ได้ร้อยเรียงเรื่องราวของพันโท หม่อมเจ้าศุภสวัสดิ์ฯ นับตั้งแต่การจัดตั้งเสรีไทยสายอังกฤษ ข้อกล่าวหาว่าท่านจะทำการฟื้นฟูระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ การร่วมงานกับนายปรีดี พนมยงค์ ตลอดจนแผนการที่เตรียมเอาไว้เมื่อถึงคราวจำเป็นต้องต่อกรกับญี่ปุ่นขั้นแตกหัก

ตำบลหนองม่วงไข่ ตำบลขนาดเล็กในจังหวัดแพร่ซึ่งเป็นฐานที่มั่นสำคัญของเสรีไทยสายเหนือ บทบาทของชาวบ้านทั้งตำบลที่ช่วยเหลือกิจการของเสรีไทยด้วยแรงกายแรงใจ และรักษาความลับเพื่อต่อต้านการเข้ามาของทหารญี่ปุ่น

ทวี บุณยเกตุ ได้เปิดเผยข้อเท็จจริงที่น่าสนใจเพิ่มเติมจากตอนก่อนหน้า นับตั้งแต่ข้อเสนอในการย้ายเมืองหลวงไปยังเพชรบูรณ์ บทบาทของนายควง อภัยวงศ์ ตลอดจนคุณูปการของพลโทนากามูระที่มีต่อไทยในสงครามโลกครั้งที่ 2

ทวี บุณยเกตุ ได้ร้อยเรียงเหตุการณ์และข้อเท็จจริงเพิ่มเติมเกี่ยวกับประเทศไทยในช่วงต้นสงครามโลกครั้งที่สอง โดยในตอนนี้จะย้อนกลับไปเมื่อครั้งประเทศไทยจำต้องเข้าร่วมสงครามอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้จากการรุกรานของกองทัพญี่ปุ่น

ภายหลังสิ้นสุดสงครามโลกครั้งที่ 2 ประเทศไทยประสบกับความผันผวนทางเศรษฐกิจ สังคม และการเมืองอย่างรุนแรง อีกทั้งยังต้องเผชิญกับข้อกล่าวหาเกี่ยวกับบทบาทของขบวนการเสรีไทย ตลอดจนการถูกตั้งข้อครหาว่าเป็นอาชญากรสงครามของนักการเมืองบางกลุ่ม

“สะพานปรีดี-ธำรง” คือสะพานคอนกรีตแห่งแรกที่เชื่อมเกาะเมืองอยุธยา สร้างในสมัยคณะราษฎรโดยมีปรีดี พนมยงค์ เป็นผู้ผลักดันหลัก ภายใต้นโยบายพัฒนาอยุธยาให้เป็น “เมืองทดลอง” ของระบอบใหม่ สะพานนี้จึงไม่ใช่เพียงโครงสร้างคมนาคม แต่เป็นอนุสรณ์ของการอภิวัฒน์ 2475 และสัญลักษณ์ของการฟื้นฟูเมืองเก่าด้วยแนวคิดรัฐประชาชน โดยเสนอให้มีการตั้งชื่อสะพานฝั่งตะวันตกว่า “พูนศุข–แฉล้ม” เพื่อรำลึกบทบาทสตรีในประวัติศาสตร์คณะราษฎร

พลตรี สมบูรณ์ ศรานุชิต โดยเป็นผู้วางแผนยุทธการร่วมกับขบวนการเสรีไทยในภาคเหนือ ช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 โดยภายหลังกลับมีบทบาทในการก่อกบฏเสนาธิการปี 2491 เพื่อต่อต้านคณะรัฐประหาร เพื่อยึดมั่นในอุดมการณ์ "ทหารอาชีพ" จนถึงวาระสุดท้าย.