ปรีดี พนมยงค์

วันที่ 27 พฤษภาคม เป็นวันคล้ายวันเกิดพุทธทาสภิกขุ หรือ เรียกกันว่า "วันล้ออายุ"

ชีวิตของรัฐบุรุษอาวุโสท่านนี้ นับว่าเป็นชีวิตแห่งการต่อสู้ และตัวอย่างแห่งความแข็งแกร่งอย่างแท้จริง เข้าทำนองความทุกข์ยากบ่มเพาะให้เกิดความแข็งแกร่ง เหมือนเหล็กกล้าที่ผ่านความร้อนสูง

ผลงานจำนวนมากของปรีดีโดยเฉพาะด้านความเป็นธรรมของเศรษฐกิจและสังคมพบว่า มีฐานมาจากแนวคิด “ภราดรภาพนิยม”

ประการแรกที่ได้ ก็คือ เมื่อโทสะจริตเข้าครอบงำ คารมเผ็ดร้อนก็ถูกนำมาใช้ นำมาเยาะเย้ยกัน หาประโยชน์อันใดมิได้เลย

10 ผลงานชิ้นสำคัญของท่านรัฐบุรุษอาวุโสนั้น คืออะไร และมีความเป็นมาอย่างไรบ้าง อ่านเรื่องราวทั้งหมดได้ในบทความนี้

  ผมมีโอกาสได้เห็นบ้านเมืองที่ประเทศฝรั่งเศสเป็นครั้งแรกเมื่อตอนอายุ 16 เพราะตามคุณยายพูนศุข (ท่านผู้หญิงพูนศุข พนมยงค์) กลับมาที่บ้านอองโตนี จึงทำให้มีโอกาสได้ใช้ชีวิตกับคุณตาปรีดี (ปรีดี พนมยงค์) ร่วม 3 เดือน ทำให้ผมรู้สึกประทับใจกับสภาพบ้านเมืองและชีวิต ความเป็นอยู่ที่นี่มาก จนเมื่อภายหลังราวอายุ 20 ปี เมื่อตอนเป็นนักศึกษาแพทย์ เป็นโอกาสอีกครั้งที่ได้กลับไปที่บ้านอองโตนี เพราะมีทริปเดินทางไปทัวร์ยุโรปกับเพื่อนและน้องสาว ซึ่งครั้งนั้นประจวบเหมาะพอดีกับเหตุการณ์สูญเสียอันยิ่งใหญ่ในชีวิต คือ ‘การมรณกรรมของคุณตาปรีดี’

บุคคลสำคัญหนึ่งๆ มักถูกอ้างอิงในที่สาธารณะอยู่เสมอ ความหมายต่อบุคคลก็เช่นเดียวกัน สิ่งที่มากกว่านั้นคือการให้ความหมายก็ย่อมเปลี่ยนแปลงไปตามยุคสมัย ไม่ยกเว้นแม้กระทั่ง ‘ปรีดี พนมยงค์’ ผู้อภิวัฒน์การเปลี่ยนแปลงการปกครอง 2475 ซึ่งได้รับการยอมรับ และเชิดชูอย่างสูง ในหมู่นักต่อสู้เพื่อประชาธิปไตย โดยเฉพาะอย่างยิ่งในยุคการเมืองไทยร่วมสมัย

"พฤษภาทมิฬ" เหตุการณ์สำคัญหน้าหนึ่งที่ถูกจารึกไว้ในประวัติศาสตร์การเมืองไทย เกิดขึ้นเมื่อคราวที่ พลเอก สุจินดา คราประยูร ได้รับตำแหน่งนายกรัฐมนตรี โดยชนวนเหตุครั้งนั้น คือ การต่อต้านการสืบทอดอำนาจของคณะรักษาความสงบเรียบร้อยแห่งชาติ (รสช.) หัวหน้าผู้ก่อการ คือ พลเอก สุนทร คงสมพงษ์ ผู้บัญชาการทหารสูงสุด ณ ขณะนั้น ได้ทำการรัฐประหารรัฐบาลของ พลเอกชาติชาย ชุณหะวัณ เมื่อเดือนกุมภาพันธ์ 2534

ในช่วงเดือนพฤษภาคมของทุกปี จะชวนให้ข้าพเจ้ารำลึกถึง ศาสตราจารย์ ดร.ปรีดี พนมยงค์ รัฐบุรุษอาวุโส ที่มีความสำคัญมากที่สุดคนหนึ่งของโลก

ปาฐกถาวันปรีดี พนมยงค์ “รัฐสวัสดิการเพื่อความสุขสมบูรณ์ของราษฎร” เนื่องในวาระ 121 ปี ชาตกาล ปรีดี พนมยงค์ 11 พฤษภาคม 2564