สงครามโลกครั้งที่ 2

ไทยสามารถรอดพ้นจากสถานะประเทศผู้แพ้สงครามด้วยยุทธศาสตร์ทางการเมืองและการทูตอันซับซ้อน ผ่านบทบาทของขบวนการเสรีไทย และการใช้ประโยชน์จากดุลอำนาจระหว่างประเทศโดยเฉพาะความขัดแย้งระหว่างอังกฤษกับสหรัฐอเมริกา

ป๋วย อึ๊งภากรณ์ บันทึกถึงเสรีไทยสายอังกฤษที่ยึดมั่นในสันติภาพ และได้เข้าร่วมกับกองทัพอังกฤษเพื่อกู้ชาติโดยเป็นพลทหารในหน่วย Pioneer Corps (หน่วยเสรีไทยสายอังกฤษ)จนได้รับความไว้วางใจจากกองทัพอังกฤษและพันธกิจสำเร็จ

ป๋วย อึ๊งภากรณ์ เล่าประสบการณ์และการก่อตั้งเสรีไทยสายอังกฤษในสมัยสงครามโลก ครั้งที่ 2 รวมทั้งเสนอให้เห็นอุดมคติเพื่อชาติและราษฎรของเสรีไทย นอกจากนี้ยังระบุชื่อบุคคลสำคัญในขบวนการเสรีไทยในห้วงเวลานั้น

ไทยรอดจากสงครามโลกครั้งที่ 2 ไม่ใช่เพราะ "ปาฏิหาริย์" แต่เพราะยุทธศาสตร์ทางการทูตและขบวนการเสรีไทย ทั้งนายปรีดี พนมยงค์ ปฏิเสธลงนามในประกาศสงครามฯ โดยต่อมาการประกาศสันติภาพในปี 2488 ยังช่วยให้ไทยไม่ตกเป็นประเทศผู้แพ้สงคราม

บทความนี้โต้แย้งแนวคิดที่ว่าไทยรอดจากการเป็นผู้แพ้ในสงครามโลกครั้งที่ 2 ด้วยความบังเอิญ โดยเน้นบทบาทของขบวนการเสรีไทยและยุทธศาสตร์ทางการทูตของปรีดี พนมยงค์ ที่ช่วยให้ไทยไม่ตกเป็นประเทศผู้แพ้สงคราม

การแทรกซึมของโผน อินทรทัต เป็นวิธีการทางทหารที่ขบวนการเสรีไทยจะพอที่จะทำได้ในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 ที่ประเทศไทยอยู่ภายใต้การปกครองของญี่ปุ่น การแทรกซึมจึงต้องใช้ความกล้าหาญและยุทธศาสตร์ในการฝ่าฟันอุปสรรคเพื่อต่อต้านกองทัพญี่ปุ่น

ในวาระ 76 ปี ขบวนการประชาธิปไตย 26 กุมภาพันธ์ 2492 เสนอเรื่องหนังสืออนุสรณ์งานศพของหลวงสังวรยุทธกิจซึ่งเป็นหลักฐานประวัติศาสตร์สำคัญที่สะท้อนบทบาทของทหารเรือในการอภิวัฒน์ ขบวนการเสรีไทยจนถึงหลังสงครามโลก ครั้งที่ 2

ทศ พันธุมเสน เป็นสมาชิกขบวนการเสรีไทยสายอังกฤษ ที่มีบทบาทสำคัญในการต่อต้านญี่ปุ่นช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 ภายหลังสงครามได้รับยศร้อยเอกประจำกองทัพอังกฤษ และกลับมาทำงานด้านอุตสาหกรรมและการเงินในประเทศไทย

เรื่องเล่าเกร็ดประวัติศาสตร์ บางส่วนของเหตุการณ์สมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 ในพื้นที่อำเภอท่าฉาง จังหวัดสุราษฎร์ธานี กับเหตุการณ์ปฎิบัติการต่อต้านกองทัพญี่ปุ่นบนขบวนรถไฟสายใต้ที่ใช้บรรทุกหีบธนบัตร

เกร็ดประวัติศาสตร์บันทึกบทบาทช่วงหนึ่งของนายชาญ บุนนาค กับบทบาทสมาชิกขบวนการเสรีไทยในพื้นที่อำเภอหัวหิน จังหวัด ประจวบคีรีขันธ์