หลวงประดิษฐ์มนูธรรม

ศ. ดร. กนต์ธีร์ ศุภมงคล อธิบายถึงยุทธศาสตร์ “วิเทโศบายของไทย” ในช่วงวิกฤตการณ์สงครามโลกครั้งที่ 2 ที่ต้องการรักษาสันติภาพและความเป็นกลาง ตลอดจนการรักษาอธิปไตยของประเทศ ไม่ให้ตกอยู่ภายใต้อิทธิพลของฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งจนกระทบต่อเอกราช

ภายหลังที่ปรีดี พนมยงค์ เสนอเค้าโครงการเศรษฐกิจได้เกิดกรณีขัดแย้งขึ้นจึงมีการผ่อนปรนนโยบายตามที่รัชกาลที่ 7 ทรงวิจารณ์และหลังการยึดอำนาจของรัฐบาลพระยาพหลพลพยุหเสนาได้มีการเสนอเรื่องสภาเศรษฐกิจเพื่อประนีประนอมขึ้น

บทความนี้จะเสนอหลักฐานประวัติศาสตร์หายากคือ เอกสารราชการของรัฐบาลในการสนับสนุนให้นายปรีดีเดินทางไปยังต่างประเทศ โดยสะท้อนการลดความขัดแย้งทางการเมืองหลังกรณีสมุดปกเหลืองและแสดงให้เห็นการต่อรองทางอำนาจ

1 ปี หลังจากที่นายปรีดี พนมยงค์ต้องลี้ภัยจากการถูกกล่าวหาว่ามีแนวคิดคอมมิวนิสต์ ได้มีประชาชนหลายจังหวัด รวมถึงพระนครศรีอยุธยา ได้ร่วมลงชื่อในจดหมายถึงรัฐบาลเพื่อเรียกร้องให้ปรีดีกลับมาดำรงตำแหน่งและรับใช้ชาติอีกครั้ง

1 ปี หลังจากที่นายปรีดี พนมยงค์ เสนอเค้าโครงการเศรษฐกิจหรือสมุดปกเหลืองต่อรัฐบาล ได้ถูกเกมการเมืองของฝ่ายพระยามโนปกรณ์นิติธาดากล่าวหาว่าเป็นคอมมิวนิสต์จนต้องออกจากสยามแต่มีราษฎรเรียกร้องให้กลับมารับราชการดังเดิม

การก่อตั้งสถานคาสิโนในสมัยคณะราษฎรมีหลักการมาจากการชดเชยงบประมาณเนื่องจากการยกเลิกภาษีรัชชูปการหลังการอภิวัฒน์ 2475 โดยมีการประชุมคณะรัฐมนตรีเรื่องนี้ครั้งสำคัญในช่วงทศวรรษ 2480

กฎหมายมรดกของโซเวียตในช่วงเวลาดังกล่าวเน้นให้รัฐมีบทบาทสำคัญในการเข้าถึงและควบคุมทรัพย์สินของเอกชน ทั้งทางตรง (การรับมรดก) และทางอ้อม (ภาษีมรดกที่สูงมาก) ซึ่งสะท้อนแนวคิดของระบอบสังคมนิยมที่ให้ความสำคัญกับรัฐมากกว่ากรรมสิทธิ์ส่วนบุคคล

ปรีดี พนมยงค์ เขียนอธิบายเกี่ยวกับการจำแนกประเภทคดีปกครองในประเทศฝรั่งเศส อธิบายถึงความแตกต่างของศาลปกครองและศาลยุติธรรมในการตัดสินคดีเกี่ยวกับการกระทำของรัฐและการดำเนินการในระบบปกครอง

ปัญหาชาวรัสเซียผู้ถูกถอนสัญชาติสะท้อนถึงความยุ่งยากในทางกฎหมายระหว่างประเทศ โดยเฉพาะในกรณีที่บุคคลไม่มีสัญชาติอย่างชัดเจน การแก้ไขต้องอาศัยความร่วมมือระหว่างประเทศและการออกกฎหมายอันว่าด้วยกฎหมายขัดกัน (Law on Conflicts of Law)

ก่อนการอภิวัฒน์สยามนายปรีดี พนมยงค์ ได้สอนกฎหมายปกครองที่มีเนื้อหากล่าวถึงธรรมนูญการปกครองทั้งในหลักการและในทางกฎหมายเปรียบเทียบของประเทศในยุโรป และกล่าวถึงรัฐบาลที่ปกครองด้วยอำนาจของประชาชน