หลวงประดิษฐ์มนูธรรม

ก่อนการอภิวัฒน์สยามนายปรีดี พนมยงค์ ได้สอนกฎหมายปกครองที่มีเนื้อหากล่าวถึงธรรมนูญการปกครองทั้งในหลักการและในทางกฎหมายเปรียบเทียบของประเทศในยุโรป และกล่าวถึงรัฐบาลที่ปกครองด้วยอำนาจของประชาชน

114 ปี ชาตกาลพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าภาณุพันธุ์ยุคล กัลยาณมิตร ของนายปรีดี พนมยงค์บอกเล่าเรื่องราวจากบันทึกความทรงจำและพระจริยาวัฒน์ของเสด็จพระองค์ชายใหญ่ที่มีต่อนายปรีดี พนมยงค์ และครอบครัวปรีดี-พูนศุข

การเลือกตั้งทั่วไปครั้งแรกของสยามใน พ.ศ. 2476 มีขึ้นระหว่างวันที่ 15-28 พฤศจิกายน พ.ศ. 2475 และข้อที่ 4 ของหลัก 6 ประการในเรื่องจะต้องให้ราษฎรมีสิทธิเสมอภาคกันอันเป็นการมอบสิทธิเสมอภาคทางการเมืองให้แก่พลเมืองครั้งแรก

เนตร เขมะโยธิน เขียนถึงปฏิบัติการเสรีไทยในจีนของถวิล อุดล ผู้ที่ปรีดี พนมยงค์ มอบหมายภาระกิจส่งสารไปยังจีนในสมัยสงครามโลก ครั้งที่ 2

ไสว สุทธิพิทักษ์ เล่าถึงบริบทการเมืองสยามก่อนเหตุการณ์กบฏบวรเดชไม่นานนักในช่วงที่นายปรีดี พนมยงค์ ได้รับการแต่งตั้งเป็นรัฐมนตรีลอยเมื่อวันที่ 1 ตุลาคม 2476 และสะท้อนให้เห็นการประสานความขัดแย้งของนายปรีดีกับชนชั้นนำ

29 กันยายน พ.ศ. 2476 วันกลับสู่มาตุภูมิอย่างสง่างามจากปารีสสู่กรุงเทพฯ ของหลวงประดิษฐ์มนูธรรม หลังกรณีสมุดปกเหลือง และพระยาพหลพลพยุหเสนาได้ทำการรัฐประหารล้มล้างรัฐบาลของพระยามโนปกรณ์นิติธาดา ในวันที่ 20 มิถุนายน พ.ศ. 2476

บทความนี้เสนอผลของการสอบสวนกรรมาธิการซึ่งสภาผู้แทนราษฎรตั้งขึ้นเพื่อสอบสวนนายปรีดี พนมยงค์ว่าเป็นคอมมูนิสต์หรือไม่ โดยสภาฯ ได้พิจารณารายงานการสอบสวนนี้ในวันที่ 10 มีนาคม 2476 โดยลงมติว่า นายปรีดีไม่มีมลทินเป็นคอมมิวนิสต์

อัตชีวประวัติของนายเล้ง ศรีสมวงศ์ ในการทำงานด้านการคลัง และการธนาคาร โดยเฉพาะในช่วงที่ดำรงตำแหน่งผู้ว่าการธนาตารแห่งประเทศไทย กับการดำเนินงานด้านธนาคารพาณิชย์ของเอกชน และความสัมพันธ์กับนายปรีดี พนมยงค์

การข่าวและการต่างประเทศไทยก่อนเกิดสงครามโลก ครั้งที่ 2 วันที่ 3 กันยายน พ.ศ. 2482 จากหลักฐานชั้นต้นสำคัญคือ รายงานการประชุมคณะรัฐมนตรี (พิเศษ) วันที่ 2 กันยายน พ.ศ. 2482 เรื่อง สงคราม และบันทึกการประชุมกรรมการพิจารณาประมวลข่าวในยามฉุกเฉิน วันที่ 4 กันยายน พ.ศ. 2482

หากในครานั้นนายปรีดี พนมยงค์ไม่ได้เสนอเค้าโครงการเศรษฐกิจอันเป็นรากฐานของรัฐสวัสดิการขึ้น ปัจจุบันนี้สถานการณ์ทางการเมืองจะเป็นไปในทิศทางใด อย่างไรก็ตามแม้ว่าจะไม่มีข้อเสนอดังกล่าว พลวัตทางการเมืองอาจก่อให้เกิดแนวทางนี้ขึ้นในสักวัน