บทความ

การเคลื่อนพลของกองทัพญี่ปุ่นที่ใกล้ประชิดสยามในทุกขณะ คือเหตุการณ์สำคัญที่กำลังอยู่ในความสนใจและเป็นที่จับตามองของชาวไทยทุกคน รวมไปถึงคนไทยในต่างแดน

บรรยากาศ ท่าทีและความรู้สึกของผู้คนในสังคมท่ามกลางบรรยากาศโดยรอบในวันที่สงครามโลกครั้งที่ 2 ได้มาเยือนสยามประเทศเป็นที่เรียบร้อย เริ่มจากการรุกล้ำอธิปไตยของชาติไทยโดยญี่ปุ่น เหตุการณ์ดังกล่าวนำไปสู่การก่อตั้ง "องค์การต่อต้านญี่ปุ่น" หรือ "ขบวนการเสรีไทย" ภายใต้การนำของ 'นายปรีดี พนมยงค์' พร้อมด้วยภารกิจสำคัญ 2 ประการ เพื่อปลดปล่อยชาติไทยคืนสู่ความเป็นเอกราชอีกครั้ง

ความเหลื่อมล้ำกับมิติทางเศรษฐกิจ ซึ่งเป็นผลมาจากมายาคติที่มีต่อเพศหญิงในอดีตจนนำไปสู่การแบ่งแยกงานในระบบทุนนิยม ถึงแม้...ในโลกยุคปี 2020 จะมีความก้าวหน้าในหลายๆ ด้าน ไม่ว่าจะเป็นนวัตกรรมหรือเทคโนโลยี ถึงแม้...ผู้หญิงจะมีบทบาททางเศรษฐกิจและเป็นหนึ่งในฟันเฟืองที่สำคัญของวิถีการผลิตมากขึ้น แต่ขนบความเชื่อเดิมในเรื่องของความเหลื่อมล้ำยังคงถูกผลิตซ้ำรุ่นต่อรุ่นอยู่ร่ำไป

พลังสตรีในขบวนการเสรีไทย

เกร็ดประวัติศาสตร์ระหว่าง 'เปรม บุรี' และ 'นายปรีดี พนมยงค์' ท่ามกลางบรรยากาศงานสังสรรค์ภายหลังสิ้นสุดสงครามของเหล่าผู้กล้าเสรีไทยสายต่างประเทศ ณ บ้านถนนตก พร้อมด้วยเรื่องราวเส้นทางการเข้าร่วมขบวนการเสรีไทยของสองพี่น้องตระกูลบุรี คือ 'เปรม' และ 'รจิต'

แม้จะมีความพยายามในการเจรจาอย่างสันติโดย 'โฮจิมินห์' และ 'หวอเหงียนย้าป' แต่ก็ไม่เป็นผล เพราะผู้ล่าอาณานิยมมิอาจยอมวางมือได้ เมื่อเป็นเช่นนั้น สงครามต่อต้านผู้รุกรานจากประชาชนผู้รักเอกราชจึงอุบัติขึ้นทั่วประเทศ

"สายธารแห่งวรรณกรรมศรีบูรพา" ผ่านบทบาทของ 'วัฒน์ วรรลยางกูร' หนึ่งในผู้รอดชีวิตจากการสังหารหมู่เมื่อ 6 ตุลาคม 2519 ผู้ซึ่งยังคงถ่ายทอดอุดมการณ์ผ่านงานเขียนจนวาระสุดท้ายของชีวิต โดยวิเคราะห์ภายใต้บริบทของเหตุการณ์สำคัญในประวัติศาสตร์ไทยสมัยใหม่ คือ เหตุการณ์ ‘เมษา-พฤษภา 53’

'ป๋วย อึ๊งภากรณ์' ผู้ที่ศรัทธาในความยุติธรรม เชื่อมั่นในความเท่าเทียม เคารพในศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ และปรารถนาที่จะเห็นโลกแห่งประชาธิปไตยที่สมบูรณ์พร้อมด้วยสันติประชาธรรม ตลอดจนมรดกทางความคิดที่ป๋วยได้สร้างไว้ขณะมีชีวิต คือ อุดมการณ์ที่ส่งต่อเพื่อจุดประกายให้แก่คนรุ่นหลังตลอดมา

"ยุทธการปลดล็อคท้องถิ่น" แก้ไขกฎหมายเพื่อเพิ่มอำนาจในการจัดทำบริการสาธารณะเป็นการทั่วไป และแก้ไขเพื่อเร่งรัดการถ่ายโอนภารกิจ อีกทั้งทลายข้อจำกัดที่เกิดจากปัญหาด้านการเงิน ด้วยกลยุทธ์ในการบริหารงบประมาณ รวมไปถึงการปรับมุมมองของหน่วยงานรัฐส่วนกลางที่มีต่อองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น

ปฏิกิริยาของประเทศฝ่ายสัมพันธมิตร ภายใต้บริบทเมื่อจักรวรรดิญี่ปุ่นได้ปักธงบนผืนแผ่นดินไทย ผ่านเอกสารทางประวัติศาสตร์ชิ้นสำคัญ ได้แก่ "บันทึกโทรเลขลับจากอังกฤษ" สาส์นสำคัญจาก 'วินสตัน เชอร์ชิลล์' นายกรัฐมนตรีแห่งสหราชอาณาจักรในขณะนั้น ด้วยการตอบคำถามและวิเคราะห์ โดยนายปรีดี พนมยงค์ ณ ที่ประชุมสามัคคีสมาคม เมื่อวันที่ 24 กรกฎาคม พ.ศ. 2518