บทความ

#PRIDIInterview ขอนำเสนอ ความรู้เรื่องของ “ภาษี” ก่อน และ หลังการเปลี่ยนแปลงการปกครอง โดย 'คุณศิริกัญญา ตันสกุล' รองหัวหน้าพรรคก้าวไกลฝ่ายนโยบาย ที่จะพาคุณไปเรียนรู้และทำความเข้าใจ ตั้งแต่เรื่องของภาษีในแง่ประวัติศาสตร์ว่าด้วยเรื่อง "ประมวลรัษฎากร" ว่าคืออะไร สาเหตุที่ต้องมีการสถาปนาประมวลรัษฎากรขึ้นนั้นด้วยเพราะเหตุใด

คุณรู้หรือไม่? กว่าจะเป็น "สวนลุมพินี" อย่างที่เห็นกันทุกวันนี้ พื้นที่ส่วนหนึ่งของบริเวณนี้เคยเป็น "สวนสนุก" มาก่อน ในบทความนี้ ผู้เขียนจะพาคุณย้อนประวัติศาสตร์ไปทำความรู้จักกับที่มาว่ากว่าจะมาเป็นสวนลุมพินีที่อย่างที่เห็น ซึ่งมาปรับเปลี่ยนในสมัยรัฐบาลคณะราษฎร อันมี 'หลวงประดิษฐ์มนูธรรม' หรือ 'นายปรีดี พนมยงค์' เป็นเจ้ากระทรวงมหาดไทย

สาเหตุประการสำคัญของการอภิวัตน์สยาม คือ ความต้องการแก้ไขปัญหาเศรษฐกิจให้กับราษฎร และปัญหาหนึ่งที่สำคัญมาก คือ ความเหลื่อมล้ำทางเศรษฐกิจระหว่างชนชั้นปกครองกับราษฎรทั่วไป ‘การแยกทรัพย์สินส่วนพระองค์’ กับ ‘การแยกทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์’ ออกจากกันถือว่ารากฐานสำคัญของความเป็นรัฐสมัยใหม่ในเวลานั้น

‘ไสว สุทธิพิทักษ์’ ได้ย้อนเรื่องราวถึงระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ที่ผูกเงินบาทเข้าไว้กับเงินปอนด์สเตอร์ลิงของอังกฤษมาอย่างยาวนาน ซึ่งการกระทำเช่นนี้นั้น ไม่เป็นผลดีต่อเสถียรภาพเงินตราและความมั่นคงของชาติอย่างแท้จริง

จากปัญหาหลักของชาวนาในสยามที่ปรีดีพบ คือ ไม่ได้รับความช่วยเหลือและดูแลโดยหน่วยงานของรัฐ ไม่ว่าจากทั้งส่วนกลาง หรือส่วนท้องถิ่น อาจเป็นสาเหตุหลักที่ทำให้ปรีดี สนใจเรื่องบทบาทและหน้าที่ตำรวจชาวนาของฝรั่งเศส ส่งผลเชื่อมโยงแนวคิดมาจนถึงการอภิวัฒน์สยามเพื่อความสุขสมบูรณ์ของราษฎร ตามปฏิญญาที่คณะราษฎรได้ประกาศไว้

'พยุง ย.รัตนารมย์' บอกเล่าถึงความเป็นมาของโรงงานยาสูบ ซึ่งเป็นผลงานชิ้นสำคัญชิ้นหนึ่งที่บุกเบิกโดย 'ศ.ดร.ปรีดี พนมยงค์' เมื่อครั้งดำรงตำแหน่งเป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง เมื่อภายหลังได้สถาปนา "ประมวลรัษฎากร" และมีการประกาศใช้อย่างเป็นทางการ โดยภาษีสรรพสามิต (บุหรี่, ยาสูบ) ถูกระบุให้เป็นภาษีทางอ้อม

'อาชญาสิทธิ์ ศรีสุวรรณ' สืบค้นข้อมูลพบโคลงบทหนึ่งที่เคยอยู่บนหน้าหนังสือพิมพ์ ที่มีเนื้อหาพาดพิงถึง 'หลวงประดิษฐ์มนูธรรม' หรือ 'นายปรีดี พนมยงค์'

ความเป็นไปของสปป.ลาว ดำเนินอยู่ภายใต้การดูแลของ 'ประธานสุพานุวง' ถึง 14 ปี ในระหว่างนั้นท่านได้ปฏิบัติภารกิจมากมายที่เป็นประโยชน์ใหญ่หลวงต่อคนในชาติ ในวัยล่วงเข้าสู่อายุ 82 ปีของท่านสุพานุวง สังขารได้ทำหน้าที่เป็นไปอย่างที่ธรรมชาติกำหนด กอปรกับความเจ็บป่วยเมื่อครั้งถูกทำร้ายที่กระสุนทะลุหน้าอกจนทำให้ซี่โครงหักในอดีตกำเริบขึ้นมาอีกครั้ง

PRIDI Economic Focus กับประเด็นร้อนของ "ข้าวเหนียวมะม่วง" กับศิลปินแร๊ปเปอร์มากความสามารถอย่างสาวน้อย 'มิลลิ ดนุภา คณาธีรกุล' บนเวทีโคเชลลา (Coachella) สหรัฐอเมริกา นอกจากมิลลิจะเป็นศิลปินเดี่ยวไทยคนแรกที่ได้ขึ้นเวที Coachella 2022 แล้ว เธอยังสร้างประวัติศาสตร์โดยการถือชามข้าวเหนียวมะม่วงโชว์กินกลางเวทีอีกด้วย

'อิทธิพล โคตะมี' ชวนให้ศึกษาประวัติศาสตร์เศรษฐกิจไทยในช่วงก่อนการเปลี่ยนแปลงการปกครอง 2475 ถึงสภาวะที่ยากแค้นของราษฎรในแผ่นดินสยาม กับกระบวนการสะสมทุนทางเศรษฐกิจที่เหลื่อมล้ำจนส่งผลโดยตรงต่อความทุกข์ยากของราษฎร