ปรีดี พนมยงค์

ชีวิตของหลวงทัศไนยนิยมศึก (ทัศนัย มิตรภักดี) นายทหารม้าที่มีบทบาทสำคัญในการเปลี่ยนแปลงการปกครอง 24 มิถุนายน พ.ศ. 2475 ในฐานะ "ทัพหน้าทหารม้าและรถรบ" ของคณะราษฎร และเป็นหนึ่งในมิตรสนิทของ ปรีดี พนมยงค์

กรุณา กุศลาสัย นักเขียนผู้เชี่ยวชาญด้านภารตศึกษาของเมืองไทย และเคยถูกคุมขังใน “มหาลัยลาดยาว” ในข้อหาคอมมิวนิสต์ โดยเขียนยกย่อง นายปรีดีเป็น “บุรุษรัตน์” ว่าแม้จะล่วงลับไปแล้ว แต่ผู้คนยังจดจำจารึกไว้ไม่เลือนหาย

บทความเตือนว่าการปลุกกระแสคลั่งชาติอาจทำให้ไทยใช้กำลังยึดดินแดนเพื่อนบ้านอาจเป็นความสำเร็จที่ไม่ยั่งยืน เช่นกรณีสงครามอินโดจีนซึ่งไทยต้องคืนดินแดนภายหลัง โดยนายปรีดี เตือนว่าเป็นเพียงผลประโยชน์ชั่วคราวและเป็นภาพลักษณ์ที่ไม่ดีของประเทศ

นายปรีดี พนมยงค์ขึ้นดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีในปี 2489 และแถลงนโยบายต่อสภา นายปรีดีมุ่งฟื้นฟูประเทศจากวิกฤตเศรษฐกิจและสังคมซึ่งบอบช้ำมาจากสงครามโลกครั้งที่ 2 คำแถลงนี้สะท้อนวิสัยทัศน์ผู้นำและการวางรากฐานประชาธิปไตย

แม้นายปรีดี พนมยงค์ จะลี้ภัยไปต่างประเทศอันเนื่องมาจากเหตุการณ์ทางการเมือง หลวงบรรณกรโกวิท (เปา จักกะพาก) ผู้ใกล้ชิดนายปรีดีมายาวนานก็ยังเป็นมิตรแท้ที่สำคัญต่อครอบครัวปรีดีพูนศุขตราบจนวาระสุดท้ายของชีวิต

ด้วยสถานการณ์ความรุนแรงในจังหวัดชายแดนภาคใต้ที่กลับมารุนแรงขึ้น ทางสถาบันปรีดี พนมยงค์ยังคงเป็นพื้นที่เพื่อถกเถียงในประเด็นสันติภาพตามแนวคิดของปรีดี พนมยงค์ที่เน้นว่า รัฐต้องมีธรรมะและต้องฟังเสียงประชาชน อีกทั้งการเสนอทางออกของความขัดแย้งที่ยั่งยืน คือ การเจรจา

นายปรีดี พนมยงค์ ได้ช่วยให้พระประศาสน์พิทยายุทธ พ้นจากความขัดแย้งทางการเมืองด้วยการผลักดันให้ดำรงตำแหน่งอัครราชทูตไทยประจำกรุงเบอร์ลินและช่วยเหลือบุตรชาย ในยามลำบาก

เนื่องในโอกาสครบรอบ 42 ปีวันอสัญกรรมของศาสตราจารย์ ดร. ปรีดี พนมยงค์ กองบรรณาธิการจึงเสนอบทกวีอาลัยคัดสรร 3 ชิ้น โดย วิสา คัญทัพ, จริย์วัฒน์ สันตะบุตร และเฉินซัน ที่มีคุณค่าทางประวัติศาสตร์และวรรณศิลป์ อีกทั้งข้อเขียนอาลัยอื่น ๆ ใน “มิตรกำสรวล”

2 พฤษภาคม วาระอสัญกรรม ศาสตราจารย์ ดร.ปรีดี พนมยงค์ ผู้อภิวัฒน์สยามและรัฐบุรุษอาวุโส

เนื่องในวันแรงงาน ขอนำเสนอเค้าโครงเศรษฐกิจ หมวด 4 : แรงงานที่สูญเสียไปและพวกหนักโลกข้อเขียนนี้เสนอว่าแรงงานจำนวนมากของชาติถูกใช้ไปอย่างไร้ประสิทธิภาพ เพราะระบบเศรษฐกิจที่ปล่อยให้เอกชนต่างคนต่างทำ