แนวคิด-ปรัชญา

'อิทธิพล โคตะมี' ชวนให้ศึกษาประวัติศาสตร์เศรษฐกิจไทยในช่วงก่อนการเปลี่ยนแปลงการปกครอง 2475 ถึงสภาวะที่ยากแค้นของราษฎรในแผ่นดินสยาม กับกระบวนการสะสมทุนทางเศรษฐกิจที่เหลื่อมล้ำจนส่งผลโดยตรงต่อความทุกข์ยากของราษฎร

'เขมภัทร ทฤษฎิคุณ' ได้ชวนให้สำรวจความเปลี่ยนแปลงตลอดระยะเวลาที่ผ่านมาของ "ประมวลรัษฎากร" โดยเริ่มจากปฐมบทของการจัดทำ พัฒนาการความเปลี่ยนแปลงที่มีการแก้ไขมาแล้วกว่า 80 ครั้ง

"สถาบันปรีดี พนมยงค์" ที่ครูอุทิศที่ดินให้นั้น ได้ดำเนินกิจกรรมสร้างสรรค์อันเป็นประโยชน์ต่อสังคมและราษฎรไทยเป็นรูปธรรมมาอย่างต่อเนื่อง แม้การเปลี่ยนแปลงใดๆ จะเกิดขึ้นตามความเป็นอนิจจังของสังคมและเหตุปัจจัยต่างๆ แต่สถาบันปรีดี พนมยงค์ ยังคงทำกิจกรรมตามปณิธานของผู้ก่อตั้งอย่างไม่เปลี่ยนแปลงและไม่มีวันสิ้นสุด

"เอกราชในทัศนะของคณะราษฎร" นั้น มีความหมายกว้างกว่าการปักปันอาณาเขต หรือ สิทธิสภาพนอกอาณาเขต และในโลกทัศน์ของปรีดียังแสดงให้เห็นว่าผลประโยชน์จากเอกราชต้องเป็นประโยชน์ต่อราษฎรอันสอดรับกับงานเขียนสมัยนั้นที่มักจะสะกด "เอกราช" เป็น "เอกราษฎร์" อย่างมีนัยยะสำคัญ

รศ.ดร.อนุสรณ์ ธรรมใจ ชวนให้พิจารณาถึงสงครามที่เคยเกิดขึ้นในประวัติศาสตร์ ข้อขัดแย้งที่เกิดขึ้นในประเทศต่างๆ นำมาซึ่งภัยสงครามที่สร้างความสูญเสียต่อมวลมนุษยชาติ เพราะถึงที่สุดแล้ว "การมีสันติภาพถือเป็นสิ่งดีที่สุด"

เขมภัทร ทฤษฎิคุณ นำเสนอซีรีส์บทความใหม่ที่ช่วยสรุปสถานการณ์ทางเศรษฐกิจของประเทศไทยเพื่อให้ทุกท่านสามารถติดตามสถานการณ์เศรษฐกิจได้สะดวกขึ้นใน "PRIDI Economic Focus พินิจเศรษฐกิจกับสถาบันปรีดี พนมยงค์" โดยในบทความแรกจะขอนำเสนอเรื่อง "วิกฤตรัสเซีย-ยูเครน และ ผลกระทบทางเศรษฐกิจต่อประเทศไทย"

วันนี้ครบรอบ 18 ปีเต็ม ที่การถูกบังคับให้สูญหายยังไม่ได้ถูกรับการแก้ไขหรือเกิดความรับผิดชอบใดๆ ก็ตามจากรัฐไทย จนถึงวันนี้ 18 ปี แต่กลับมีจำนวนบุคคลที่ถูกบังคับให้สูญหายเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ และยังไม่มีทีท่าว่าจะเกิดเป็นรายสุดท้าย หรือ ได้พบ "ร่าง" ของบุคคลเหล่านั้น

สิ่งหนึ่งที่น่าสนใจและในบทความนี้ที่ 'เขมภัทร ทฤษฎิคุณ'ได้หยิบยกมา คือ สังคมปัจจุบันนี้ไม่ได้ก้าวพ้นในสิ่งที่อาจารย์ป๋วยได้เคยพูดเสมือนถูกแช่แข็งเอาไว้ และในแง่นี้คำพูดของอาจารย์ป๋วยจึงยังคงอยู่กับสังคมมากกว่าปณิธานของอาจารย์ที่ได้แสดงไว้

'ศรีสว่าง พั่ววงศ์แพทย์' ปาฐกถาเรื่อง "สตรีกับประชาธิปไตย" ความมีเสน่ห์ของงานชิ้นนี้ เริ่มต้นที่เล่าถึงการรับรู้บทบาทและสิทธิของสตรีจากประสบการณ์เยาว์วัยภายในครอบครัว ชุมชน ของผู้เขียนแล้วจึงค่อยๆ เปิดเผยความรับรู้เรื่องบทบาทของสตรีที่เชื่อมโยงกับสังคม

"ความเป็นกลาง" ที่นายปรีดีเน้นย้ำก็ได้ถูกถ่ายทอดออกมาเป็นภาพยนตร์ไทยที่มีชื่อว่า "พระเจ้าช้างเผือก" ซึ่งประกาศในตอนจบไว้ว่า “ชัยชนะแห่งสันติภาพมิได้มีชื่อเสียงบันลือนามน้อยไปกว่าชัยชนะแห่งสงคราม”