แนวคิด-ปรัชญา

กุหลาบ สายประดิษฐ์ วิเคราะห์สังคมไทยในปี 2493 ในกรณีที่หลวงกาจสงครามถูกเนรเทศจากพวกเดียวกันคือ คณะรัฐประหาร 2490 และยังทำให้นายปรีดี พนมยงค์ ต้องมลทินในกรณีสวรรคตแต่ประชาชนทำได้แค่หัวเราะกับการก่อรัฐประหารครั้งนี้

การขุดคลองกระ ไม่เพียงแต่เป็นประโยชน์ของเศรษฐกิจไทย หากแต่เป็นประโยชน์ต่อเศรษฐกิจโลก เพราะจะเป็นเส้นทางที่ใกล้ที่สุดที่เชื่อมระหว่างทะเลจีนใต้และมหาสมุทรอินเดีย แต่ที่ผ่านมาถูกขัดขวางด้วยสาเหตุเพราะขัดผลประโยชน์ของผู้มีอำนาจทั้งในระดับโลกและในระดับชาติ

กุหลาบ สายประดิษฐ์ เสนอให้เห็นการไม่ชอบธรรมและคอร์รัปชันในสมัยรัฐบาลจอมพล ป. พิบูลสงคราม กรณีไม่ปราบปรามการค้าฝิ่นสะท้อนว่าแม้จะมีการเลือกตั้งไม่มีความเป็นประชาธิปและประชาชนได้แต่เพียง “ชเง้อดู” ความอยุติธรรมที่เกิดขึ้น

กุหลาบ สายประดิษฐ์ กล่าวถึงเหตุการณ์ที่อธิบดีกรมโฆษณาการ ปี 2493 เรียกร้องจะตรวจร่างปาฐกถาของหม่อมเจ้าวิวัฒน์ไชย ไชยันตร์ ในงานของสมาคมนักหนังสือพิมพ์แห่งประเทศไทย เพื่อไม่ให้มีเรื่อง “การเมือง”

บทความพาสำรวจพัฒนาการขององค์การบริหารส่วนจังหวัด (อบจ.) ที่ถูกตั้งขึ้นโดยคณะราษฎรในปี 2476 แต่ถูกขัดขวาง,บิดเบือนและปลอมแปลง ด้วยเทคนิคต่างๆของฝ่ายอำนาจนิยม

ปรีดี พนมยงค์ เขียนเกร็ดประวัติประมวลกฎหมายแพ่งฝรั่งเศส ที่นโปเลียน โบนาปาร์ต มีส่วนสำคัญต่อประมวลกฎหมายแพ่งทั้งประเทศฝรั่งเศส และเป็นตัวอย่างของประมวลกฎหมายแพ่งแก่ทั่วโลก

กุหลาบ สายประดิษฐ์ วิเคราะห์รูปแบบกรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินของบุคคลในรัฐบาลพรรคเลเบอร์ของอังกฤษและออสเตรเลียนในปี 2492 ซึ่งแตกต่างจากมุมมองของรัฐมนตรีมหาดไทยในรัฐบาลสมัยจอมพล ป. พิบูลสงคราม

ปรีดี พนมยงค์ เชียนบทความเชิงวิชาการเกี่ยวกับกฎหมายครั้งแรกในนิตยสารบทบัณฑิตย์ โดยได้อธิบายถึงเงื่อนไขและรูปแบบการเรียนวิชากฏหมายในประเทศฝรั่งเศสตั้งแต่ระดับปริญญาตรีจนถึงระดับปริญญาเอก

บทความนี้เสนอ 3 ประเด็นสำคัญคือ หนี้ครัวเรือนไทย การเป็นหนี้ไม่ใช่ความผิดบาป และมายาคติของกฎหมายล้มละลาย โดยข้อมูลของธนาคารแห่งประเทศไทยชี้ให้เห็นว่า ระดับหนี้ครัวเรือนไทยหลายปีที่ผ่านมาได้แตะระดับสูงสุดในรอบทศวรรษ

ปรีดี พนมยงค์ ที่นำเสนอโต้แย้งงานของ พล.ท.ประยูร ภมรมนตรี กรณีการโยนความผิดในการปิดสภาฯ ให้พระยาทรงสุรเดช และจากหลักฐานคำให้การ ชี้ไปในทางเดียวกันว่า พล.ท.ประยูร นั้นมีความนิยมในลัทธิเผด็จการทหารและลัทธินาซี