แนวคิด-ปรัชญา

แนวคิด "ไผ่ลู่ลม" สู่การทูตที่ยืดหยุ่นแต่มั่นคงในเวทีโลก ระเบียบโลกกำลังเปลี่ยนผ่านสู่ยุค “พหุศูนย์อำนาจ” ที่ซับซ้อน ประเทศไทยต้องวางการเจรจาทางการทูตให้รอบด้านเพื่อรักษาผลประโยชน์ของชาติในระเบียบโลกใหม่นี้

ดร.วีระยุทธ กาญจน์ชูฉัตร ชวนทุกท่านถอดบทเรียนทางเศรษฐกิจของไทยนับจากอดีตจนถึงปัจจุบัน โดยชี้ให้เห็นถึงความเปราะบางของเศรษฐกิจไทย พร้อมทั้งเชื่อมโยงเข้ากับแนวคิดชาตินิยมที่อาจจะต้อง "นิยาม" ความหมายขึ้นมาใหม่เพื่อนำไปสู่เป้าสันติภาพในเวทีโลกต่อไปในระยะยาว

รศ. ดร. มารค ตามไท นำเสนอแนวคิดสันติภาพที่ยั่งยืนผ่านประสบการณ์ส่วนตัวและมุมมองต่อความขัดแย้งระดับโลก โดยเน้นการไม่ใช้ความรุนแรงและการเข้าใจความเป็นมนุษย์ร่วมกัน (Common Humanity) เพื่อแก้ปัญหาความรุนแรงทางวัฒนธรรม พร้อมทั้งวิพากษ์ระบบประชาธิปไตยในอาเซียนเปรียบเทียบกับปรัชญาการปกครองของเพลโต

สรุปประเด็นการเสวนา PRIDI Talks #32: 80 ปี วันสันติภาพไทย : “อนาคตไทย-อาเซียน : ความร่วมมือเพื่อสันติภาพท่ามกลางระเบียบโลกใหม่”

รศ.ดร.อนุสรณ์ ธรรมใจ ได้ชี้ให้เราเห็นว่าสันติภาพต้องเป็นทั้งเป้าหมายและวิธีการ และเราไม่สามารถสร้างสันติภาพได้ด้วยกำลังกดขี่ ด้วยความรุนแรง รวมถึงยังชี้ให้เห็นว่าแนวคิดสันติภาพของนายปรีดี พนมยงค์ ก็ยังคงทันสมัยอยู่ตราบจนถึงปัจจุบัน

แนวความคิดและจิตสำนึกของปรีดี พนมยงค์ เป็นผลมาจากการศึกษาเล่าเรียนและประสบการณ์ชีวิตที่สั่งสมมาตั้งแต่วัยเด็ก แม้เป็นทัศนะที่ได้แสดงไว้ในอดีตอันยาวนาน ทว่ายังสามารถนำกลับมาใช้อย่างเป็นปัจจุบันได้

ชาตินิยมถูกใช้เป็นเครื่องมือแบ่งแยกแรงงานและเบี่ยงเบนจากปัญหาเชิงโครงสร้าง ผ่านกรณีไทย–กัมพูชา เทียบกับอินเดีย–ปากีสถาน เพื่อเปิดโปงกลไกที่ซ่อนอยู่หลังความขัดแย้งข้ามพรมแดน

ชาตินิยมและสื่อที่บิดเบือนทำลายพื้นที่สาธารณะในการอภิปรายเชิงเหตุผล โดยอ้างอิงกรอบคิดของ Jürgen Habermas และกรณียูโกสลาเวีย เชื่อมโยงมายังความขัดแย้งไทย–กัมพูชา ซึ่งประชาชนตกเป็นเหยื่อของการปลุกปั่นด้วยข้อมูลเท็จ อคติ และการเบี่ยงเบนนโยบายเศรษฐกิจสังคมจากประเด็นที่แท้จริง

วิเคราะห์ความขัดแย้งชายแดนไทย–กัมพูชาโดยผ่านมุมมองแบบเศรษฐศาสตร์การเมือง เพื่อชี้ให้เห็นว่าแนวคิดชาตินิยมถูกนำมาใช้เป็นเครื่องมือเบี่ยงเบนความสนใจจากวิกฤตเศรษฐกิจและการลดสวัสดิการสังคม โดยเปรียบเทียบกับสงครามฟอล์คแลนด์ของอังกฤษชี้ให้เห็นรูปแบบการใช้ “ศัตรูภายนอก” เพื่อสร้างความชอบธรรมให้กับนโยบายที่เอื้อกลุ่มทุนและทำลายสวัสดิการประชาชน

ชำแหละภาพลักษณ์ “ความสง่างาม” ของผู้พิพากษาไทยที่ซ่อนอคติและความไร้ภราดรภาพไว้เบื้องหลัง ผ่านกรณีการปฏิเสธผู้สมัครสอบที่พิการจากโรคกล้ามเนื้ออ่อนแรง สะท้อนให้เห็นว่าสถาบันตุลาการยังขาดความเข้าใจในหลักสิทธิมนุษยชน และใช้กติกาที่ไม่เท่าเทียมตัดโอกาสของมนุษย์อย่างไม่เป็นธรรม