บทความ

สัมผัส พึ่งประดิษฐ์ เขียนถึงบทบาทและผลงานสำคัญทางการเมือง เศรษฐกิจ และสังคมของปรีดี พนมยงค์ ตั้งแต่การอภิวัฒน์ 24 มิถุนายน 2475 จนถึงวาระสุดท้ายของชีวิตในปี 2526

ศักดิชัย บำรุงพงศ์ ในนามปากกา เสนีย์ เสาวพงศ์ แสดงปาฐกถาเรื่องการประพันธ์กับสังคมที่มหาวิทยาลัยวิชาธรรมศาสตร์และการเมือง ในวันที่ 31 มีนาคม 2495 โดยกล่าวถึงความหมาย ของศิลปวรรณคดี และความรู้สึกนึกคิด (Ideology) ของวรรณกรรม เป็นหลัก

การปฏิรูประบบสวัสดิการแรงงาน และระบบประกันสังคมการสวัสดิการถ้วนหน้าเป็นส่วนสำคัญที่จะนำไปสู่การระบบสวัสดิการถ้วนหน้าให้สังคมไทย และยังส่งเสริมให้เกิดประชาธิปไตยในมิติเศรษฐกิจบนพื้นฐานของสิทธิมนุษยชนคือ แรงงาน

พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าภาณุพันธุ์ยุคล ทรงเป็นมิตรที่รักใครกับนายปรีดี พนมยงค์ รัฐบุรุษอาวุโสมาตั้งแต่ 14 ชันษา และยังคงมีความสัมพันธ์อันดีต่อเนื่องกันตลอดมาจนกระทั่งวาระสุดท้ายของนายปรีดี พนมยงค์

114 ปี ชาตกาลพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าภาณุพันธุ์ยุคล กัลยาณมิตร ของนายปรีดี พนมยงค์บอกเล่าเรื่องราวจากบันทึกความทรงจำและพระจริยาวัฒน์ของเสด็จพระองค์ชายใหญ่ที่มีต่อนายปรีดี พนมยงค์ และครอบครัวปรีดี-พูนศุข

นายปรีดี พนมยงค์ เสนอข้อเท็จจริงเรื่องการร่วมกับสายนายทหารผู้ใหญ่และเชิญพระยาพหลพลพยุหเสนาเป็นหัวหน้าคณะราษฎร และวิจารณ์กรณีที่ ร.ท.ประยูรฯ เล่าว่าได้ “ชักจูง” ปรีดีให้คิดอภิวัฒน์เพื่อตอบโต้การบิดเบือนทั้ง 2 กรณีในหนังสือชีวิต 5 แผ่นดินฯ

เขมภัทร ทฤษฎิคุณ เสนอปัญหาความรุนแรงทางเพศในสังคมไทยที่เกิดขึ้นกับสตรีและเด็กผู้หญิงจากกฎหมายที่เขียนและใช้โดยชายทั้งโดยเสนอให้กลับไปใช้ประมวลกฎหมายอาญา ฉบับแก้ไขครั้งที่ 19 ที่มีความชอบธรรมต่อทุกเพศ

ละครเวทีเรื่องทางเทวดาเป็นบทประพันธ์ของ รศ. ดร. คุณหญิงวินิตา ดิถียนต์ เมื่อปี 2546 อิงมาจากวรรณคดีเรื่อง สังข์ทอง โดยเสนอความเชื่อเรื่องบาปบุญคุณโทษ และให้กำลังใจให้แก่ผู้ที่มุ่งมั่นทำความดี

กุหลาบ สายประดิษฐ์ วิจารณ์มาตรการดูแลความปลอดภัยของราษฎรในสมัยรัฐบาลจอมพล ป. พิบูลสงคราม จากอุบัติเหตุโป๊ะคว่ำ 29 ตุลาคม 2492 แต่เจ้าหน้าที่ 3 ท่านที่เกี่ยวข้องในเรื่องนี้ได้ปฏิเสธความรับผิดชอบ

บทบาทและผลงานของนายปรีดี พนมยงค์ ในด้านการต่างประเทศนับได้รับแต่งตั้งเป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศสมัยแรกในรัฐบาลพระยาพหลฯ จนสิ้นทศวรรษ 2480