ศุขปรีดา พนมยงค์ กับงานเขียนถึงผู้นำประเทศเพื่อนบ้าน

คุณศุขปรีดา พนมยงค์ เป็นหัวหน้าพาคณะมิตรสหายไปเยี่ยมเยือนและคารวะผู้อาวุโส ยังประเทศสาธารณรัฐสังคมนิยมเวียดนามหลายครั้ง ผมมีโอกาสติดตามไป 2 ครั้ง เมื่อปี พ.ศ. 2544 และ พ.ศ. 2548 ตามลำดับ

จากนั้น คุณศุขปรีดาลงมือเขียนประวัติท่านโฮจิมินห์ ส่งไปลงพิมพ์เป็นตอนๆ ในนิตยสารมติชนสุดสัปดาห์ เมื่อต้นปี พ.ศ. 2549 และรวมพิมพ์เล่มครั้งแรก โดยสำนักพิมพ์มิ่งมิตร — บริษัทชนนิยม จำกัด เมื่อเดือนกรกฎาคม พ.ศ. 2549 ในชื่อเล่มที่คุณขรรค์ชัย บุนปาน ประธานเครือบริษัทมติชน จำกัด เป็นผู้ตั้งให้ “โฮจิมินห์ เทพเจ้าผู้ยังมีลมหายใจ”

โดยผู้เขียนเผยความตั้งใจว่า “...เรียบเรียงขึ้นจากแรงบันดาลใจที่มีต่อภารกิจในการกู้อิสรภาพเวียดนามของประธานฯ โฮจิมินห์ ประกอบกับความประทับใจที่ผู้เขียนได้เคยมีโอกาสพบกับตัวท่านเมื่อ 95 ปีที่แล้ว…”

คุณศักดิชัย บำรุงพงศ์ (เสนีย์ เสาวพงศ์) นักเขียนนามอุโฆษ, ศิลปินแห่งชาติ สาขาวรรณศิลป์ และอดีตนักการทูต กล่าวในคำนำตอนหนึ่งว่า “...คุณศุขปรีดา พนมยงค์ ผู้เขียนประวัติท่านโฮจิมินห์เล่มนี้ น่าจะเป็นบุคคลที่เหมาะสม เพราะเป็นผู้ที่อผู้ใกลัชิด จดจำเหตุการณ์และข้อมูลลึกๆ ไว้มาก กล่าวสั้นๆ คือ รู้กว้างและลึก...หนังสือเล่มนี้ เป็นเสมือนแสงสว่างที่ฉายไปสลายความมืดและความสลัว ที่บดบังเหตุการณ์ของการต่อสู้ในการอภิวัฒน์อันยิ่งใหญ่ครั้งสำคัญที่สุดที่ได้เกิดขึ้นบนแผ่นดินของเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ให้กระจ่างชัดขึ้น”

 

 

หนังสือ “โฮจิมินห์ เทพเจ้าผู้ยังมีลมหายใจ” วางแผงหนังสือก็ขาดตลาด และเนื่องในวาระความสัมพันธ์ไทย-เวียดนาม ครบรอบ 30 ปี สำนักพิมพ์จึงพิมพ์เพิ่มอีกเมื่อเดือนกันยายน พ.ศ. 2549

ต่อมาได้ปรับปรุงและแก้ไขคำผิดทั้งหมดและจัดพิมพ์ครั้งที่ 3 เดือนมิถุนายน พ.ศ. 2552

แล้วในวาระครบรอบ 120 ปีชาตกาลท่านโฮจิมินห์ และ 100 ปีชาตกาลท่านปรีดี พนมยงค์ ในปี พ.ศ. 2553 จึงจัดพิมพ์เป็นครั้งที่ 4 ครั้งนี้ คุณหงษ์จร เสน่ห์งามเจริญ ศิลปินผู้วาดภาพปกตั้งแต่เล่มพิมพ์ครั้งที่ 1 ทุ่มเทฝีมือวาดภาพท่านโฮจิมินห์ขึ้นใหม่ด้วย

ครั้นหนังสือ “โฮจิมินห์ เทพเจ้าที่ยังมีลมหายใจ” ได้รับการต้อนรับจากผู้อ่านในประเทศไทย โดยพิมพ์ซ้ำภายในเวลาเพียง 2 เดือนนั้น ทำให้คุณศุขปรีดามีกำลังใจและกระตือรือร้นที่จะเขียนเรื่องที่คาอยู่ในใจ แล้วก็เริ่มลงมือเขียน “หวอเหงียนย้าป จอมทัพคู่บารมีโฮจิมินห์” สำหรับเรื่องนี้คุณศุขปรีดาให้เกียรติผมเป็นผู้ร่วมเขียนด้วย

เรื่อง “หวอเหงียนย้าป จอมทัพคู่บารมีโฮจิมินห์” พิมพ์รวมเล่มครั้งแรกเดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2552 เพื่อร่วมรำลึกครบรอบ 55 ปีแห่งชัยชนะศึกเดียนเบียนฟู โดยภาพปกรูปหวอเหงียนย้าปยังคงเป็นฝีมือจิตรกรหงษ์จร

รศ.ดร.สุรชาติ บำรุงสุข อาจารย์ประจำคณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ผู้เขียนคำนำให้ อาจารย์กล่าวความตอนหนึ่งว่า “...น่ายินดีว่า พี่ศุขปรีดาได้นำเอาประวัติท่านนายพลหวอเหงียนย้าปมาให้พวกเราได้อ่าน ซึ่งหนังสือเล่มนี้จะเป็นประโยชน์ทั้งกับนักการทหารที่ต้องการแสวงหาความรู้จากการสงครามในอดีต และทั้งจะเป็นประโยชน์แก่บรรดาผู้ที่สนใจเรื่องราวของประเทศเพื่อนบ้าน ที่ต้องการทำความรู้จักกับผู้นำของประเทศบ้านใกล้เรือนเคียงอย่างเวียดนาม”

นอกจากนั้น อาจารย์สุรชาติได้มอบบทความเรื่อง “นายพลหวอเหงียนย้าป : แจ็คผู้ฆ่ายักษ์” ให้เป็นภาคผนวกในเล่มด้วย

 

 

ในภาคผนวกที่เติมเต็มเนื้อหาให้สมบูรณ์นั้น ยังมีบทความของคุณทวีป วรดิลก นักหนังสือพิมพ์, นักแปล และกวี-ศิลปินแห่งชาติ สาขาวรรณศิลป์ เล่าเรื่องเมื่อร่วมคณะไปคารวะท่านหวอเหงียนย้าปที่กรุงฮานอย “...ศุขปรีดาทักทายและสนทนาภาษาเวียดนามกับท่านด้วยสนิทสนม (เวลาพูดคุยท่านย้าปใช้คำสรรพนามเรียกคุณศุขปรีดา ‘หลาน’ — ผู้เขียน) ท่านแม่ทัพขอให้แนะนำสมาชิกของเรา… หลังจากนั้น ท่านก็ได้เท้าความหลังเมื่อยี่สิบปีก่อน ซึ่งท่านจำได้ดีที่ท่านปรีดีได้มาเยี่ยมท่านโฮจิมินห์ ระหว่างผู้นำทั้งสองสนทนากัน แม่ทัพหวอเหงียนย้าปก็อยู่ด้วย และก็ยังจำศุขปรีดาได้ดี ท่านสวมกอดศุขปรีดาด้วยความสนิทสนม”

 

 

กระทั่งเดือนตุลาคม พ.ศ. 2553 หนังสือ “หวอเหงียนย้าป จอมทัพคู่บารมีโฮจิมินห์” ได้จัดพิมพ์ครั้งที่ 2 เพิ่ม นอกจากหนังสือขาดตลาดแล้วก็เพื่อรำลึก 110 ปีชาตกาลท่านปรีดี พนมยงค์ และรำลึก 100 ปีชาตกาลท่านหวอเหงียนย้าป (ซึ่งขณะนี้ท่านย้าปฯ ยังมีชีวิตอยู่ และก่อนคุณศุขปรีดาเสียชีวิตก็ปรารถนาจะไปคารวะท่านอีกสักครั้ง)

ผลงานพิมพ์เผยแพร่วีระประวัติท่านผู้นำการต่อสู้กู้เอกราชเวียดนามผ่านหนังสือ “โฮจิมินห์ เทพเจ้าผู้ยังมีลมหายใจ” และ “หวอเหงียนย้าป จอมทัพคู่บารมีโฮจิมินห์” หากดูจากการต้อนรับของผู้อ่านชาวไทย ย่อมแสดงให้เห็นว่า คำอุทิศในการเขียนของคุณศุขปรีดา พนมยงค์ ที่มุ่งหวังเพื่อ “เป็นบรรณาการแด่สันติภาพ มิตรภาพ ของประชาชนชาวไทย-เวียดนาม” นั้น ได้กระชับมั่นและพัฒนาขึ้นอีกอย่างลึกซึ้ง

งานโดยอาชีพคุณศุขปรีดาเป็นที่ปรึกษาบริษัทฯ ร่วมทุนผลิตกระแสไฟฟ้าใน สปป. ลาว “...ผมมีความสุขที่ได้เข้าไปพัวพันกับลาวอย่างน้อยเดือนละครั้ง ผมได้พบผู้ใหญ่ลาวซึ่งครอบครัวผมได้ทำงานประกอบส่วนกับลาวมาเป็นรุ่นที่สามแล้ว คุณพ่อผม ผม ตอนนี้ลูกชายผมกำลังสำรวจทำวิจัยงานด้านโลจิสติกส์”

ในวัยหนุ่มแน่น ศุขปรีดาติดตามคุณพ่อไปประเทศเวียดนามหลากครั้ง ครั้งหนึ่ง เมื่อ พ.ศ. 2506 ได้มีโอกาสพบและอยู่ในวงสนทนาระหว่างอาจารย์ปรีดี กับเจ้าสุพานุวง ที่ฮานอย นอกจากได้ฟังได้เห็นได้สัมผัสรับรู้เบื้องหน้าเบื้องหลังฉากการรบในสงครามเย็นแล้ว คุณศุขปรีดายังศึกษาประวัติศาสตร์ประเทศแถบอินโดจีนด้วยความกระหายใคร่รู้

ขณะปิดเล่มเรื่อง “หวอเหงียนย้าปฯ” คุณศุขปรีดาเกริ่นกล่าวว่าเรื่องลำดับถัดไปจะเขียนเกี่ยวกับ “สามเจ้าลาว” คือ เจ้าเพ็ดชะลาด, เจ้าสุวันนะพูมา และเจ้าสุพานุวง โอรสทั้งสามของมหาอุปฮาดบุนคง เจ้าทั้งสามองค์มีบทบาททางประวัติศาสตร์ในการกอบกู้อิสรภาพของประเทศลาว

แต่เมื่อเตรียมข้อมูลสำหรับลงมือเขียน ทราบว่า สปป. ลาว กำลังจะจัดรัฐพิธีใหญ่ของห้วงปีนั้น 2-3 เรื่อง เรื่องเจ้าภาพกีฬาระดับภูมิภาค งาน 450 ปีนครเวียงจันทน์ และรำลึก 100 ปีชาตกาลเจ้าสุพานุวง

 

 

งานเขียนของศุขปรีดาจึงลงตัวที่เรื่อง “รำลึก 100 ปีเจ้าชายแดง เรียนรู้ประวัติศาสตร์ลาวผ่านชีวิตเจ้าสุพานุวง”

เรื่อง “รำลึกเจ้าชายแดงฯ” ได้รับการตีพิมพ์เป็นตอนๆ ในนิตยสารเนชั่นสุดสัปดาห์ เมื่อทยอยเผยแพร่จนจบแล้ว ขณะแก้ไข เพิ่มเติมข้อมูลและเรียบเรียงใหม่เพื่อรวมพิมพ์เล่ม คุณศุขปรีดาได้นำคณะเพื่อนมิตรไปร่วมงานเปิดอนุสาวรีย์ท่านสุพานุวงที่เมืองท่าแขก แขวงสะหวันนะเขต สปป. ลาว แล้วเดินทางไปในกำแพงนครเวียงจันทน์ เพื่อพบท่านสะหมาน วิยะเกด สหายร่วมรบสมรภูมิท่าแขก กรรมการการเมือง ศูนย์กลางพรรคฯ, นางยอดแก้วมะนี สุพานุวง ประจำคณะทำงาน ศูนย์กลางพรรคฯ และพลจัตวา คำแวว สีโคดจุนละมาลี สมาชิกสภาแห่งชาติและคณะประจำหัวหน้ากรรมาธิการป้องกันชาติ-ป้องกันความสงบภายใน

นอกจากนั้นยังไปค้นคว้าหาข้อมูลที่พิพิธภัณฑ์ท่านไกสอน พมวิหาน, พิพิธภัณฑ์ท่านสุพานุวง และพิพิธภัณฑ์ทหารด้วย

บรรยากาศที่คุณศุขปรีดาไปพบบุคคลสำคัญของ สปป.ลาว ดูเหมือนการไปพบปะเยี่ยมคารวะญาติสนิท มากกว่าการไปสัมภาษณ์บันทึกข้อมูลชั้นต้น ถ่ายภาพหรือค้นหารูปประกอบ

“...เพื่อให้ผู้อ่านเกิดความเข้าใจในเรื่องราวของประเทศเพื่อนบ้านที่มีความสนิทสนมอย่างแนบแน่น ทั้งในด้านชาติพันธุ์ ขนบธรรมเนียม ประเพณี ที่ในช่วงระยะที่ผ่านในระยะหนึ่งได้ถูกปิดบัง ถูกให้ร้ายป้ายสีอย่างไม่เป็นธรรมจากฝ่ายตรงข้ามผู้ไม่หวังดีทั้งหลาย จนกระทั่งทำให้ผู้คนส่วนหนึ่งมีความไขว้เขวเข้าใจผิด และร้ายที่สุดถึงกับสมคบกับต่างชาติทำการเข่นฆ่าพี่น้องประชาชนลาวมาแล้ว…” ศุขปรีดา เขียนคำจากใจผู้เขียนเมื่อพิมพ์รวมเล่ม “รำลึก 100 ปีเจ้าชายแดงฯ” ในปี พ.ศ. 2553

หนังสือทั้ง 3 เล่ม “โฮจิมินห์ เทพเจ้าผู้ยังมีลมหายใจ”, “หวอเหงียนย้าป พี่ชายคนโตแห่งกองทัพเวียดนามฯ” และ “รำลึก 100 ปี เจ้าชายแดง เรียนรู้ประวัติศาสตร์ลาวผ่านชีวิตเจ้าสุพานุวง” จากหัวใจและอุตสาหะวิริยะของคุณศุขปรีดา พนมยงค์ นับเป็นผลงานสำคัญส่วนหนึ่งของทั้งชีวิตที่ยังมีอีกหลายด้าน

ผมยังจำคำปรารภที่คุณศุขปรีดา พูดกับผมเสมอได้เป็นอย่างดี ท่านว่า “ความสัมพันธ์ระหว่างประเทศเพื่อบ้านที่แท้จริงต้องเริ่มที่ประชาชน”.

 

 

ที่มา : ปรีดา ข้าวบ่อ, ศุขปรีดา พนมยงค์ กับงานเขียนถึงผู้นำประเทศเพื่อนบ้าน, ใน มิตรภาพและน้ำใจ แด่ ศุขปรีดา พนมยงค์, (กรุงเทพฯ: ชนนิยม, 2553), หน้า 32-37.

งานเขียนของศุขปรีดา พนมยงค์ :

• รำลึก 100 ปี เจ้าชายแดง เรียนรู้ประวัติศาสตร์ลาวผ่านชีวิตเจ้าสุพานุวง
• หวอเหงียนย้าป จอมทัพคู่บารมีโฮจิมินห์