ภายหลังจากเหตุการณ์ญี่ปุ่นบุกไทย 8 ธันวาคม 2484 เหตุการณ์ดังกล่าวได้นำไปสู่การรวมตัวกันของบุคคลผู้รักชาติภายใต้การนำของนายปรีดี พนมยงค์ ผู้ดำรงตำแหน่งสำคัญในรัฐบาลและผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ ที่ได้ดำเนินการจัดตั้งขบวนการเสรีไทยในเวลาต่อมา

ปัญหาสามจังหวัดชายแดนใต้สั่งสมปัญหามาตั้งแต่กรณีหะหยีสุหลงในทศวรรษ 2490 และการแก้ไขปัญหาความขัดแย้งนั้นสามารถเชื่อมโยงจากหลักเอกภาพ สันติภาพ สันติธรรมของปรีดี พนมยงค์ที่มีแนวคิดสันติภาพเริ่มต้นมาตั้งแต่สมัยสงครามโลก ครั้งที่ 2

8 ธันวาคม 2484 เป็นวันที่ญี่ปุ่นบุกไทย ซึ่งส่งผลกระทบต่อการเมืองภายในและการเมืองระหว่างประเทศของไทยนับตั้งแต่นั้น นายปรีดี พนมยงค์ ผู้ดำรงตำแหน่งสำคัญในรัฐบาลและผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์เล่าเหตุการณ์ไว้อย่างละเอียด

บทกล่าวนำ หัวข้อสันติธรรมภายใต้ระบบพหุขั้วอำนาจโลก โดย รศ. ดร.อนุสรณ์ ธรรมใจ ใน PRIDI Talks #27: 79 ปี วันสันติภาพไทย : “ถอดบทเรียน 2 ทศวรรษไฟใต้ : เพื่อเส้นทางสู่สันติภาพ” วันศุกร์ที่ 16 สิงหาคม 2567 เวลา 10.30-12.30 น. ณ หอประชุมศรีบูรพา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ท่าพระจันทร์

สรุปประเด็นการเสวนา PRIDI Talks #27: 79 ปี วันสันติภาพไทย : “ถอดบทเรียน 2 ทศวรรษไฟใต้ : เพื่อเส้นทางสู่สันติภาพ”

วันสันติภาพไทย ประจำปี 2567 ในภาคเช้ามีพิธีการรำลึกที่สวนประวัติศาสตร์ธรรมศาสตร์กับการต่อสู้เพื่อประชาธิปไตย โดยมีงานเสวนา 79 ปี วันสันติภาพ ถอดบทเรียน 2 ทศวรรษไฟใต้ : เพื่อเส้นทางสู่สันติภาพ ณ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ และภาคบ่ายมี PRIDI x BMA : 79 ปี วันสันติภาพไทย ที่หอศิลป์กรุงเทพฯ

มหาวิทยาลัยวิชาธรรมศาสตร์และการเมืองเป็นยุคของการเปลี่ยนผ่านโดยหลังการรัฐประหาร 2490 มีการกำจัดเครือข่ายของคณะราษฎรสายพลเรือนและฝ่ายนายปรีดี พนมยงค์ ซึ่งการทำลายธรรมศาสตร์เป็นส่วนสำคัญในการลบเครือข่ายฯ ของนายปรีดี

ในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 ญี่ปุ่นได้มีการยกกำลังพลผ่านทางพื้นที่ทางอินโดจีน อย่างไรก็ตามการทำสงครามมีความจำเป็นในการซื้อเสบียงที่จำเป็นต่อกำลังพลในการทำสงคราม จึงขอยืมเงินไทยเพื่อซื้อเสบียงให้แก่กองทัพ

มูลนิธิปรีดี พนมยงค์ และสถาบันปรีดี พนมยงค์ ร่วมเป็นเจ้าภาพงานสวดพระอภิธรรมคุณสัมผัส พึ่งประดิษฐ์ เมื่อวันที่ 14 สิงหาคม 2567

สัมผัส พึ่งประดิษฐ์ เล่าประวัติศาสตร์การเคลื่อนไหวทางการเมืองไทยนับตั้งแต่ 8 พฤศจิกายน พ.ศ. 2490 จนถึงเหตุการณ์ที่นักศึกษาเคลื่อนไหวเกี่ยวกับขบวนการสันติภาพหรือต่อมาคือกบฏสันติภาพในปี 2495 มาจนถึงเหตุการ 6 ตุลา 2519 และชี้ว่าตนได้รับการสืบต่อแนวคิดประชาธิปไตยมาจากนายปรีดี พนมยงค์